Из-за какой болезни дозволено не постится?

What kind of illness is it allowed not to fast? / Hangi hastalık yüzünden oruç tutmamaya izin verilir? / Çfarë lloj sëmundjeje lejohet të mos agjërojë?

Хвала Аллаху, Которого мы восхваляем и к Которому взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого Аллах ведет по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Мы свидетельствуем, что нет никого достойного поклонения, кроме Одного Аллаха, и свидетельствуем, что Мухаммад — раб Аллаха и Посланник Его. А затем:

Большинство ученых, среди которых и имамы четырёх мазхабов, считают, что не соблюдать пост в Рамадан позволительно лишь по причине сильной или тяжелой болезни.

Под сильной и тяжелой болезнью подразумевается такая, в которой присутствуют следующие черты:

1- болезнь усиливается по причине поста;

2- из-за поста излечение замедляется;

3- для человека сильно затруднителен пост, даже если он не усиливает болезнь и не замедляет исцеление;

4- ученые также добавили и этот пункт: если из-за поста человек заболевает.

Ибн Кудама, да помилует его Аллах, сказал: Болезнь, из-за которой дозволено не соблюдать пост, такая, что из-за поста усиливается сама болезнь или замедляется исцеление от неё. У имама Ахмада спросили: „Когда больной может разговляться?“, на что он ответил: „Если не может поститься“. Его спросили: „Например, если у него лихорадка?“, он ответил: „А какая болезнь тяжелее лихорадки!“…

Здоровому человеку, который опасается заболеть по причине поста, разрешено разговляться так же, как и человеку, который боится, что его болезнь из-за поста усилиться. Так как больному разрешено не постится из опасения, что его болезнь усилится и затянется. А возобновление болезни имеет тот же смысл» (Аль-мугни. – Т. 4. – С. 403).

Ан-Науауи сказал: Больной, который надеется на исцеление, но не в состоянии соблюдать пост, не обязан соблюдать его… Это в том случае, если он испытывает явное затруднение в соблюдении поста; не является условием (в дозволенности разговения достижения) такого состояния, когда он совсем не сможет поститься. Последователи имама аш-Шафи‘и говорили: „Условием дозволенности разговения является достижение человеком такого состояния, когда ему тяжело поститься и переносить это“. (Аль-маджму‘. – Т. 6. – С. 261).

Некоторые ученые говорили, что любому больному можно разговляться, даже если пост для него незатруднителен. Однако, это странное мнение, которое отвергают большинство ученых.

Ан-Науауи также сказал: Что же касается легкой болезни, при которой не затруднительно поститься, то из-за неё нельзя разговляться. В этом нет разногласий между нами (то есть шафи‘итами – прим. пер.) (Маджму‘. – Т. 6. – С. 216).

Шейх Ибн ‘Усеймин сказал: «Что касается больного легкой простудой, легкой головной болью, зубной болью и т.п., на которого пост не влияет (которому пост не вредит -прим. пер.),то ему запрещается разговляться. Некоторые ученые говорили, что разговляться ему разрешает аят: „А если кто болен…“ Сура аль-Бакара, 185, на что мы ответим: „Эта норма имеет причину, а именно, что разговение облегчает состояние такого человека. Если же пост никак не влияет на человека (не ухудшает его состояние – прим. пер.), то ему не разрешается разговляться, и он обязан поститься“». (Аш-шарх аль-мумти‘. – Т. 6. – С. 352).

What kind of illness is it allowed not to fast?

Praise be to Allah, whom we praise, and from whom we seek help and forgiveness. We seek refuge in Allah from the evil of our souls and our bad deeds. Whoever Allah guides, no one can mislead, and whoever He leaves astray, no one can guide. We bear witness that there is no deity worthy of worship except Allah alone, and we bear witness that Muhammad is His servant and Messenger.

Most scholars, including the imams of the four madhhabs, believe that it is permissible not to fast during Ramadan only due to severe or serious illness.

A severe or serious illness refers to one with the following characteristics:

1- The illness worsens due to fasting;
2- Healing is delayed because of fasting;
3- Fasting is extremely difficult for the person, even if it does not worsen the illness or delay recovery;
4- Scholars also added this point: If fasting causes the person to fall ill.

Ibn Qudamah, may Allah have mercy on him, said: "An illness that permits breaking the fast is one where fasting exacerbates the illness or delays recovery." Imam Ahmad was asked, "When can a sick person break their fast?" He replied, "If they are unable to fast." He was then asked, "For example, if they have a fever?" He responded, "What illness is more severe than fever?!"…

A healthy person who fears falling ill due to fasting is permitted to break their fast, just as someone who fears their illness will worsen due to fasting. This is because a sick person is allowed not to fast out of fear that their illness will worsen or prolong. Relapsing into illness has the same implication (Al-Mughni, Vol. 4, p. 403).

An-Nawawi said: "A sick person who hopes for recovery but is unable to fast is not obligated to fast… This is in cases where fasting causes clear difficulty; it is not a condition that they reach a state where they are completely unable to fast. Followers of Imam Ash-Shafi'i said: 'The condition for being allowed to break the fast is reaching a state where it is difficult for them to fast and endure it.'" (Al-Majmu', Vol. 6, p. 261).

Some scholars said that any sick person may break their fast, even if fasting is not difficult for them. However, this is an unusual opinion rejected by most scholars.

An-Nawawi also said: "As for mild illnesses where fasting is not difficult, one cannot break the fast due to them. There is no disagreement among us (i.e., Shafi'is) on this matter." (Al-Majmu', Vol. 6, p. 216).

Sheikh Ibn Uthaymeen said: "As for someone with a mild cold, mild headache, toothache, etc., for whom fasting has no harmful effect, it is forbidden for them to break their fast. Some scholars say that breaking the fast is permitted by the verse: 'And whoever is ill…' Surah Al-Baqarah, 185. To this, we respond: 'This ruling has a cause, which is that breaking the fast alleviates the person's condition. If fasting does not affect the person (does not worsen their condition), then it is not permissible for them to break their fast, and they are obligated to fast.'" (Ash-Sharh Al-Mumti', Vol. 6, p. 352).

Hangi hastalık yüzünden oruç tutmamaya izin verilir?

Allah'a hamd olsun ki, O'nu överiz ve yardımını ve affını dileriz. Ruhumuzun kötülüğünden ve kötü işlerimizden Allah'a sığınırız. Kimi Allah doğru yola iletirse, onu kimse şaşırtamaz ve kimi de yoldan çıkarırsa, onu kimse doğruya iletemez. Şahitlik ederiz ki, hiçbir ilah ibadete layık değildir ancak Allah ve şahitlik ederiz ki, Muhammed O'nun kuludur ve elçisidir.

Çoğu alim, dört mezhebin imamları da dahil olmak üzere, Ramazan ayında oruç tutmamak için yalnızca şiddetli veya ağır bir hastalığın varlığı halinde izin verildiğine inanmaktadır.

Şiddetli veya ağır hastalık, şu özelliklere sahip olanlardır:

1- Hastalık oruç nedeniyle kötüleşir;
2- Oruç, iyileşmeyi geciktirir;
3- Kişi için oruç çok zordur, hastalığı kötüleştirmese veya iyileşmeyi geciktirmese bile;
4- Alimler ayrıca şu noktayı da eklediler: Eğer oruç nedeniyle kişi hasta olursa.

İbn Kudame, Allah ondan razı olsun, dedi ki: "Orucu bozmanın izin verildiği hastalık, oruç hastalığı artırıyorsa veya iyileşmeyi geciktiriyorsa böyledir." İmam Ahmed'e soruldu: "Hasta ne zaman orucunu bozabilir?" Cevapladı: "Eğer oruç tutamıyorsa." Soruldu: "Örneğin ateşi varsa?" Cevapladı: "Ateşten daha ağır hastalık var mı?!"

Sağlıklı bir kişi, oruç nedeniyle hasta olacağını düşünüyorsa, hastanın hastalığının kötüleşeceği korkusuyla orucunu bozmasına izin verildiği gibi, kendisi de orucunu bozabilir. Çünkü hasta, hastalığının kötüleşmesi veya uzaması korkusuyla oruç tutmaktan muaf tutulur. Hastalığın tekrarlaması da aynı anlamı taşır (El-Muğnî, Cilt 4, s. 403).

En-Nevavî dedi ki: "Oruç tutmak zorunda olmayan, iyileşmesini uman hasta, eğer oruç tutması açıkça zorsa, oruç tutmakla yükümlü değildir… Tamamen oruç tutamayacak hale gelmek bir şart değildir. İmam Şafiî'nin takipçileri şöyle demiştir: 'Orucu bozma izninin şartı, kişinin oruç tutmanın zor olduğu ve dayanmasının güç olduğu bir duruma ulaşmasıdır.'" (El-Mecmu', Cilt 6, s. 261).

Bazı alimler herhangi bir hastanın, oruç tutmanın zor olmadığı durumlarda bile orucunu bozabileceğini söylemişlerdir. Ancak bu, çoğu alim tarafından reddedilen garip bir görüştür.

En-Nevavî ayrıca şunu da söyledi: "Oruç tutmanın zor olmadığı hafif hastalıklar söz konusu olduğunda, oruç bozulamaz. Bu konuda bizim arasında (yani Şafiîler arasında) görüş ayrılığı yoktur." (El-Mecmu', Cilt 6, s. 216).

Şeyh İbn Üseymin dedi ki: "Hafif soğuk algınlığı, hafif baş ağrısı, diş ağrısı vb. rahatsızlıkları olan ve oruç onun durumuna zarar vermeyen kişiler için oruç bozmak yasaktır. Bazı alimler, 'Ve kim hasta ise…' âyeti sebebiyle oruç bozulabileceğini söylerler (Bakara suresi, 185). Buna karşılık biz deriz ki: 'Bu hüküm bir sebebe bağlıdır, yani oruç bozmak kişinin durumunu kolaylaştırır. Eğer oruç kişinin durumunu etkilemiyorsa (durumunu kötüleştirmiyorsa), o zaman oruç bozmak ona helal değildir ve oruç tutmakla yükümlüdür.'" (Eş-Şerhu’l-Mümti’, Cilt 6, s. 352).

Çfarë lloj sëmundjeje lejohet të mos agjërojë?

Lavdi të Allahut, Ne e lavdërojmë Atë dhe kërkojmë ndihmën dhe faljen e Tij. Kërkojmë strehë tek Allah nga keqardhja e shpirtit tonë dhe veprat tona të këqija. Kushc që Allah e udhëzon në rrugën e drejtë, askush nuk mund ta çojë në gabim, dhe kushc që Ai e lë në gabim, askush nuk mund ta udhëzojë në rrugën e drejtë. Dëshirojmë se nuk ka zot që i meriton adhurimin përveç Allahut, dhe dëshirojmë se Muhamedi është rob dhe i dërguari i Tij.

Shumica e dijetarëve, duke përfshirë imamët e katër mazhabëve, besojnë se lejohet të mos bëhet agjërimi gjatë muajit Ramazan vetëm në rast se një person ka një sëmundje të fortë apo të rëndë.

Një sëmundje e fortë apo e rëndë përcaktohet si një e tillë që ka këto karakteristika:

1- Sëmundja përgjegjësohet për shkak të agjërimit;
2- Agjërimi vonon shërimin;
3- Personi ka vështirësi të madhe për të bërë agjërimin, edhe nëse nuk përgjegjëson sëmundjen apo nuk vonon shërimin;
4- Dietytë kanë shtuar edhe këtë pikë: Nëse agjërimi bën që personi të sëmuret.

Ibn Qudama, Allah ta ketë mëshirë për të, tha: "Sëmundja për të cilën lejohet të mos bëhet agjërimi është ajo ku agjërimi përgjegjëson sëmundjen ose vonon shërimin." Imam Ahmed u pyeti: "Kur mund të thyhet agjërimi nga një i sëmurë?" Ai u përgjigj: "Nëse nuk mund të agjërojë." Pyetën: "Për shembull, nëse ka temperaturë?" Ai u përgjigj: "Cili sëmundje është më i rëndë se temperatura?!"

Një person i shëndetshëm i cili frikësohet se do të sëmuret për shkak të agjërimit, lejohet të thyhet agjërimi, ashtu si dikush që frikësohet se sëmundja e tij do të përgjegjësohet për shkak të agjërimit. Sepse një i sëmurë lejohet të mos agjërojë për shkak të frikës se sëmundja e tij do të përgjegjësohet ose do të zgjatet. Përsëri sëmundja ka të njëjtin kuptim" (Al-Mughni. – Vëll. 4. – Faqe 403).

An-Nawawi tha: "Personi i sëmurë, i cili shpreson për shërim, por nuk është në gjendje të agjërojë, nuk është i detyruar të agjërojë… Kjo në rast se ai përjeton vështirësi të dukshme në agjërim; nuk është kusht që të arrijë një gjendje kur nuk mund fare të agjërojë. Pasuesit e imamit ash-Shafi'i thanë: "Kushti për lejen e thyerjes së agjërimit është arritja e një gjendje ku është e vështirë për të agjëruar dhe ta durojë këtë gjendje." (Al-Majmu'. – Vëll. 6. – Faqe 261).

Disa dijetarë thanë se çdo i sëmurë mund të thyjë agjërimin, edhe nëse agjërimi nuk është i vështirë për të. Megjithatë, ky është një mendim i çuditshëm që refuzohet nga shumica e dijetarëve.

An-Nawawi gjithashtu tha: "Sa i përket sëmundjeve të lehta, ku nuk është e vështirë të agjërohet, nuk lejohet të thyhet agjërimi për shkak të tyre. Nuk ka dallime midis nesh (dmth shafiitëve – shënim i përkthyesit) në këtë çështje." (Majmu'. – Vëll. 6. – Faqe 216).

Shejh Ibni Usaymin tha: "Sa i përket një personi me një ndjesi të lehtë të ftohtit, dhimbjeje të lehtë të kokës, dhimbjeje të dhëmbëve etj., për të cilin agjërimi nuk ka efekt negativ, është e ndaluar për të të thyer agjërimin. Disa dijetarë thanë se thyerja e agjërimit lejohet nga ajeti: 'Dhe kushdo që është i sëmurë…' Sureja e Bakarës, 185, në lidhje me të cilin ne përgjigjemi: 'Ky rregull ka një shkak, dhe ai është se thyerja e agjërimit e lehtëson gjendjen e personit. Nëse agjërimi nuk ka ndikim mbi personin (nuk e përgjegjëson gjendjen e tij), atëherë nuk i lejohet të thyjë agjërimin dhe ai është i detyruar të agjërojë.'" (Ash-Sharh al-Mumti'. – Vëll. 6. – Faqe 352).