Исламский взгляд на беспокойство и жизненные перипетии...

The Islamic view of anxiety and the vicissitudes of life... / Kaygıya ve hayatın iniş çıkışlarına islami bir bakış açısı... / Pikëpamja Islame e ankthit dhe peripecitë e jetës...
Жизнь каждого человека наполнена радостью и испытаниями, успехами и разочарованиями. Мы часто беспокоимся о будущем, сожалеем о прошлом и тревожимся о том, что находится вне нашего контроля. Однако в Исламе есть глубокая концепция, способная принести душевный покой — это вера в предопределение (Кадар), одна из основ вероучения (Акида). Всё в этом мире происходит по Воле и предопределению Аллаха...
Хвала Аллаху, Которого мы восхваляем и к Которому взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого Аллах ведет по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Мы свидетельствуем, что нет никого достойного поклонения, кроме Одного Аллаха, и свидетельствуем, что Мухаммад — раб Аллаха и Посланник Его. А затем:
Ислам учит нас, что жизнь — это не просто случайность или хаотичное стечение обстоятельств. Всевышний Аллах, в Своей великой мудрости и всеведении, предопределил все события до того, как создал этот мир. Этот принцип называется "Кадар" (предопределение) и является одной из шести основ веры в Исламе. Он охватывает понимание того, что всё, что происходит с нами — будь то радость или горе, успех или неудача, — уже записано в Книге судеб (Лаух аль-Махфуз).
Пророк Мухаммад (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Знай, то, что миновало тебя, и не должно было с тобой случиться, а то, что случилось с тобой, не должно было тебя миновать». (Ат-Табарани). Этот хадис раскрывает глубокую истину: всё, что происходит в нашей жизни, является частью божественного плана , который мы можем не всегда понять в данный момент, но который в конечном итоге приносит пользу нашей душе.
Предопределение как источник утешения
Ислам учит нас доверять Аллаху. Когда мы принимаем, что каждое событие в нашей жизни — будь то радость или испытание — исходит от Всевышнего, мы начинаем видеть смысл даже в самых трудных ситуациях. Это не означает, что мы должны быть пассивными наблюдателями своей судьбы, но скорее, что наши усилия и действия происходят в рамках того, что уже предопределено. Например, если человек переживает неудачу или разочарование, он может чувствовать себя потерянным или подавленным. Однако, если он помнит, что эта неудача была частью божественного плана, он может найти спокойствие в том, что Аллах знает лучше. Возможно, эта неудача уберегла его от чего-то более серьёзного или подготовила его к чему-то большему.
Беспокойство как человеческая слабость
Беспокойство — это естественная реакция человека на неизвестность. Мы склонны анализировать прошлое, беспокоиться о будущем и пытаться контролировать то, что находится за пределами нашего контроля. Однако Ислам учит нас, что настоящая сила заключается в покорности Аллаху и принятии Его Воли. "Я легендарен в беспокойстве" - это замечательная метафора, но она также указывает на то, что беспокойство часто бывает пустой тратой времени и энергии. Подумайте: сколько из тех вещей, о которых вы тревожились год назад, действительно произошло? Скорее всего, их можно пересчитать по пальцам одной руки. Это напоминает нам, что большинство наших страхов остаются лишь фантазиями, которые никогда не воплощаются в реальность.
Хотя предопределение играет ключевую роль в исламской вере, это не означает, что мы должны сидеть сложа руки. Напротив, Ислам призывает нас делать всё возможное для достижения наших целей. Аллах говорит в Коране: "И что бы вы ни получили удовольствия, то от Аллаха, а что бы ни постигла вас беда, то от самих себя". Сура ан-Ниса, 4:79. Этот аят подчёркивает важность усилий и ответственности за свои действия. Если вы чувствуете себя "зажатым" в какой-то ситуации, возможно, это знак того, что вам нужно изменить своё окружение, работу или образ жизни. Но важно помнить, что ваши усилия будут плодотворными только тогда, когда они соответствуют Воле Аллаха.
Доверие и упование Аллаху (Таваккуль) — это одна из высших форм поклонения в Исламе. Таваккуль не означает бездействие, а скорее осознание того, что результат всех наших действий находится в руках Всевышнего. Пророк Мухаммад (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Если ты попросишь, то проси у Аллаха, и если ты обратишься за помощью, то обращайся за помощью к Аллаху». (ат-Тирмизи). Эта хадис напоминает нам, что наши стремления и надежды должны быть направлены к Аллаху, а не к материальным благам или людям. Когда мы полностью полагаемся на Аллаха, мы обретаем внутренний покой, потому что знаем, что всё происходит в соответствии с Его мудрым планом.
Если вы чувствуете, что беспокойство становится вашим постоянным спутником, вот вам совет, вместо того чтобы беспокоиться о будущем, сосредоточьтесь на том, что вы можете сделать сегодня. Действие — это лучшее лекарство от беспокойства. Вместо того чтобы фокусироваться на том, что у вас нет, поблагодарите Аллаха за то, что у вас есть. Благодарность привлекает ещё больше благодеяний. Помните о временности этого мира: этот мир — всего лишь путешествие, а настоящая жизнь начнётся после смерти. Если вы будете помнить об этом, многие заботы потеряют свою значимость.
Жизнь — это череда испытаний и наград, и Ислам учит нас воспринимать их как возможность для духовного роста. Всевышний Аллах уже записал нашу судьбу, и всё, что с нами происходит, имеет смысл, даже если мы этого не понимаем. Беспокойство — это нормально, но оно не должно управлять нашей жизнью. Вместо этого мы должны стремиться к доверию Аллаху, выполняя свои обязанности и принимая всё, что Он предначертал для нас.
Одна из самых распространенных проблем современного человека — тревога. Мы часто беспокоимся о вещах, которые находятся вне нашего контроля: «А что если не получится?» «Что, если я выберу неправильный путь?» «Почему моя жизнь сложилась так, а не иначе?» Но если человек осознает, что всё уже предопределено, он перестает мучить себя ненужными переживаниями. Он понимает, что его тревога не изменит того, что уже написано в Книге судеб.
Пророк Мухаммад (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Если что-то постигло тебя, то не говори: "Если бы я поступил так-то, то случилось бы так-то", но скажи: "Это предопределение Аллаха, и Он делает то, что пожелает". Воистину, слова "если бы" открывают двери для шайтана». (Муслим, 2664). Другими словами, сожаление о прошлом и беспокойство о будущем не принесут человеку пользы. Вместо этого мусульманин должен положиться на Аллаха и двигаться вперед, не боясь неудач, потому что всё происходит по Его мудрости.
Иногда в жизни мы сталкиваемся с разочарованиями: Мы не получили работу, на которую надеялись. Мы потеряли важного для нас человека. Наши планы не сбылись... На первый взгляд это может казаться неудачей, но в реальности это может быть защитой от чего-то худшего или подготовкой к чему-то лучшему. Аллах говорит в Коране: «Может быть, вы ненавидите что-то, но это благо для вас. Может быть, вы любите что-то, но это зло для вас. Аллах знает, а вы не знаете». Сура «Аль-Бакара», 2:216.
Часто спустя годы мы понимаем, что вещи, о которых мы когда-то мечтали, на самом деле не принесли бы нам счастья. Наши тревоги были напрасны, а то, что казалось неудачей, оказалось благословением. Например, если человек не поступил в желанный университет, но затем нашел другую возможность, которая изменила его жизнь к лучшему, он осознает, что всё было предопределено мудро. "Всё, что никогда не происходит так, как я думаю, — это именно то, почему я есть я." Это напоминание о том, что наша уникальность и предназначение заключаются в том, чтобы принимать жизнь такой, какая она есть, и находить утешение в Воле Аллаха. Жизнь мусульманина — это путь доверия Аллаху. Всё, что с нами происходит, — часть Его мудрого плана. Беспокойство не изменит судьбу, но спокойствие и упование на Аллаха принесут душевный покой.
Предопределение в Исламе – это не ограничение свободы человека, а, наоборот, освобождение от ненужных тревог и страхов. Оно учит нас уповать на Аллаха, принимать происходящее с мудростью и благодарностью, видеть в испытаниях скрытое благо и идти вперед с верой и уверенностью. Пусть Аллах дарует нам терпение, мудрость и покой в сердцах, напоминая, что все, что с нами случается, является частью Его совершенного плана. «Тому, кто уповает на Аллаха, достаточно Его». (Коран, 65:3).
Пусть Всевышний дарует нам понимание предопределения и избавит от лишних тревог и забот. Аминь!
The Islamic view of anxiety and the vicissitudes of life...
The life of every person is filled with joy and trials, successes and disappointments. We often worry about the future, regret the past, and are anxious about things beyond our control. However, in Islam, there is a profound concept that can bring inner peace—this is belief in divine predestination (Qadar), one of the foundations of faith (Aqeedah). Everything in this world happens according to the Will and predestination of Allah...
Praise be to Allah, Whom we glorify and from Whom we seek help and forgiveness. We seek refuge in Allah from the evil of our souls and our wrongful deeds. Whoever Allah guides, no one can mislead, and whoever He leaves astray, no one can guide. We bear witness that there is no deity worthy of worship except Allah alone, and we bear witness that Muhammad is His servant and Messenger.
Islam teaches us that life is not merely a coincidence or a chaotic chain of events. The Almighty Allah, in His infinite wisdom and knowledge, predestined all events before creating this world. This principle is called "Qadar" (predestination) and is one of the six pillars of faith in Islam. It encompasses the understanding that everything that happens to us—be it joy or sorrow, success or failure—is already written in the Book of Decrees (Lauh al-Mahfuz).
The Prophet Muhammad (peace and blessings be upon him) said: "Know that what has passed you by was not meant to happen to you, and what has happened to you was not meant to pass you by." (At-Tabarani). This hadith reveals a profound truth: everything that occurs in our lives is part of a divine plan, which we may not always understand at the moment but which ultimately benefits our soul.
Predestination as a Source of Comfort
Islam teaches us to trust in Allah. When we accept that every event in our lives—be it joy or trial—comes from the Most High, we begin to see meaning even in the most difficult situations. This does not mean we should be passive observers of our fate, but rather that our efforts and actions take place within the framework of what has already been predestined. For example, if a person experiences failure or disappointment, they may feel lost or overwhelmed. However, if they remember that this failure was part of a divine plan, they can find peace knowing that Allah knows best. Perhaps this failure protected them from something worse or prepared them for something greater.
Anxiety as a Human Weakness
Anxiety is a natural human reaction to uncertainty. We tend to analyze the past, worry about the future, and try to control things beyond our reach. However, Islam teaches us that true strength lies in submission to Allah and acceptance of His Will. "I am legendary at worrying" is a wonderful metaphor, but it also highlights how worry is often a waste of time and energy. Think about it: how many of the things you worried about a year ago actually came true? Most likely, you can count them on one hand. This reminds us that most of our fears remain mere fantasies that never materialize.
Although predestination plays a key role in Islamic belief, it does not mean we should sit idle. On the contrary, Islam encourages us to do everything possible to achieve our goals. Allah says in the Quran: "And whatever good happens to you, it is from Allah, and whatever evil befalls you, it is from yourself." (Surah An-Nisa, 4:79). This verse emphasizes the importance of effort and responsibility for our actions. If you feel "stuck" in a situation, it might be a sign that you need to change your environment, job, or lifestyle. But it is important to remember that your efforts will only bear fruit when they align with the Will of Allah.
Trust and reliance on Allah (Tawakkul) is one of the highest forms of worship in Islam. Tawakkul does not mean inaction but rather awareness that the outcome of all our actions rests in the hands of the Most High. The Prophet Muhammad (peace and blessings be upon him) said: "If you ask, ask Allah, and if you seek help, seek help from Allah." (At-Tirmidhi). This hadith reminds us that our aspirations and hopes should be directed toward Allah, not material wealth or people. When we fully rely on Allah, we attain inner peace because we know that everything happens according to His wise plan.
If you feel that anxiety has become your constant companion, here is some advice: instead of worrying about the future, focus on what you can do today. Action is the best remedy for anxiety. Instead of focusing on what you lack, thank Allah for what you have. Gratitude attracts more blessings. Remember the temporality of this world: this life is just a journey, and the real life begins after death. If you keep this in mind, many worries will lose their significance.
Life is a series of trials and rewards, and Islam teaches us to view them as opportunities for spiritual growth. The Almighty Allah has already written our destiny, and everything that happens to us has meaning, even if we do not understand it. Anxiety is normal, but it should not govern our lives. Instead, we should strive to trust in Allah, fulfill our duties, and accept everything He has decreed for us.
One of the most common problems of modern man is anxiety. We often worry about things beyond our control: "What if it doesn't work out?" "What if I choose the wrong path?" "Why did my life turn out this way and not another?" But if a person realizes that everything is already predestined, they stop tormenting themselves with unnecessary worries. They understand that their anxiety will not change what is already written in the Book of Decrees.
The Prophet Muhammad (peace and blessings be upon him) said: "If something befalls you, do not say, 'If only I had done this, then that would have happened,' but say, 'This is the decree of Allah, and He does as He wills.' Indeed, the words 'if only' open the doors for Satan." (Muslim, 2664). In other words, regret over the past and worry about the future will not benefit a person. Instead, a Muslim should rely on Allah and move forward without fear of failure, because everything happens according to His wisdom.
Sometimes in life, we face disappointments: we don’t get the job we hoped for, we lose someone important to us, or our plans don’t come true. At first glance, it may seem like failure, but in reality, it could be protection from something worse or preparation for something better. Allah says in the Quran: "It may be that you dislike a thing which is good for you and that you like a thing which is bad for you. Allah knows, but you do not know." (Surah Al-Baqarah, 2:216).
Often, years later, we realize that the things we once dreamed of would not have brought us happiness. Our worries were in vain, and what seemed like failure turned out to be a blessing. For example, if a person didn’t get into their desired university but later found another opportunity that changed their life for the better, they realize that everything was wisely predestined. "Everything that never happens the way I think it should is exactly why I am who I am." This reminder shows that our uniqueness and purpose lie in accepting life as it is and finding comfort in the Will of Allah.
The life of a Muslim is a path of trust in Allah. Everything that happens to us is part of His wise plan. Worry will not change fate, but calmness and reliance on Allah bring inner peace.
Predestination in Islam is not a restriction of human freedom but, on the contrary, liberation from unnecessary worries and fears. It teaches us to rely on Allah, accept what happens with wisdom and gratitude, see hidden blessings in trials, and move forward with faith and confidence. May Allah grant us patience, wisdom, and peace in our hearts, reminding us that everything that happens to us is part of His perfect plan. "And whoever relies upon Allah—then He is sufficient for him." (Quran, 65:3).
May Allah grant us an understanding of predestination and free us from unnecessary worries and concerns. Ameen!
Kaygıya ve hayatın iniş çıkışlarına islami bir bakış açısı...
Her insanın hayatı, sevinçlerle ve denemelerle, başarılarla ve hayal kırıklıklarıyla doludur. Genellikle gelecekten endişe ederiz, geçmişten pişmanlık duyarız ve kontrolümüz dışında olan şeylere kaygı duyarak telaşa kapılırız. Ancak İslam'da, ruhsal huzur getirebilecek derin bir kavram vardır - bu, takdir (Kader) inancıdır, imanın temel ilkelerinden biridir. Bu dünyadaki her şey Allah'ın iradesi ve takdirine göre gerçekleşir...
Hamd olsun Allah'a; O'nu överek yardımını ve mağfiretini dileriz. Ruhumuzun kötülüğünden ve kötü işlerimizden korunmak için Allah'a sığınırız. Kimi Allah doğru yola iletirse, onu kimse şaşırtamaz; kimi de Allah yoldan çıkarırsa, onu kimse doğruya iletemez. Tanrıdan başka hiçbir ilah olmadığını ve Muhammed'in (s.a.v.) Allah'ın kulu ve elçisi olduğunu ikrar ederiz.
İslam bize hayatın rastlantısal ya da kaotik bir olay zinciri olmadığını öğretir. Yüce Allah, bu dünyayı yaratmadan önce, sonsuz hikmeti ve bilgisiyle tüm olayları önceden belirlemiştir. Bu ilke "Kader" olarak adlandırılır ve İslam'da imanın altı temel esasından biridir. Her ne olursa olsun - mutluluk veya üzüntü, başarı veya başarısızlık - hepsinin, Kader Kitabı'nda (Lauh al-Mahfuz) yazıldığına inanmaktır.
Peygamber Muhammed (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Sana ulaşmayan şeyler senin için tasarlanmamıştı, senin başına gelenler ise senden uzak tutulmamıştı." (Taberani). Bu hadis, hayatımızda meydana gelen her şeyin bizim anlayamayacağımız bir ilahi planın parçası olduğunu fakat sonunda ruhumuz için faydalı olduğunu ortaya koyar.
Takdir Huzuru Kaynağı Olarak
İslam bize Allah'a güvenmeyi öğretir. Hayatımızda yaşanan her olayın, neşe veya sıkıntı olsun, yüce Allah'tan geldiğini kabul ettiğimizde en zor durumlarda bile anlam bulmaya başlarız. Bu, kaderimize karşı pasif gözlemciler olmamız gerektiği anlamına gelmez; daha çok, çabalarımızın ve eylemlerimizin zaten belirlenen çerçevenin içinde yer aldığını anlamamız gerekir. Örneğin, bir kişi başarısızlık veya hayal kırıklığı yaşadığında kaybolmuş veya ezilmiş hissedebilir. Ancak bu başarısızlığın ilahi bir planda olduğunu hatırlarsa, Allah'ın en iyisini bildiğine inanarak rahatlama bulabilir. Belki de bu başarısızlık onu daha büyük bir felaketten korumuştur ya da daha büyük bir şeye hazırlamıştır.
Endişe İnsan Zayıflığı Olarak
Endişe, belirsizliğe karşı doğal bir tepkidir. Geçmişi analiz etmeye, geleceği düşünmeye ve kontrolümüz dışında olan şeyleri kontrol etmeye çalışırız. Ancak İslam, gerçek gücün Allah'a teslim olmak ve O'nun iradesini kabul etmek olduğunu öğretir. "Endişelenmede efsaneviyim" güzel bir metafor olsa da, aynı zamanda endişenin zaman ve enerji israfı olduğunu gösterir. Düşünün: Bir yıl önce endişelendiğiniz şeylerden kaç tanesi gerçekten oldu? Çoğunun parmaklarımızla sayabileceğimiz kadar az olduğu muhtemeldir. Bu, çoğu korkumuzun gerçeğe dönüşmeyen hayal ürünü olduğunu hatırlatır.
Takdir İslam inancında önemli bir rol oynasa da, bu ellerimizi kavuşturup oturmamız gerektiği anlamına gelmez. Tam tersine İslam, hedeflerimize ulaşmak için elimizden geleni yapmamızı teşvik eder. Allah Kuran'da şöyle buyurur: "Size erişen herhangi bir nimet ancak Allah'tandır, size isabet eden herhangi bir felaket ise kendinizdendir." (Nisa Suresi, 4:79). Bu ayet, çaba ve eylemlerimizden sorumlu olduğumuzu vurgular. Eğer bir durumda "sıkışmış" hissediyorsanız, çevrenizi, işinizi veya yaşam tarzınızı değiştirmeniz gerektiğini düşünebilirsiniz. Ancak unutmamalıyız ki, çabalarınız yalnızca Allah'ın iradesiyle uyumlu olduğunda sonuç verir.
Allah'a güven (Tevakkül), İslam'da ibadetin en yüksek biçimlerinden biridir. Tevakkül hareketsizlik anlamına gelmez; bunun yerine tüm eylemlerimizin sonucunun Yüce Allah'ın elinde olduğunu farkındalık halidir. Peygamber Muhammed (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Bir şey istersen Allah'tan iste, yardıma ihtiyaç duyarsan Allah'tan yardım dile." (Tirmizi). Bu hadis, arzularımızı ve umutlarımızı Allah'a yönelteceğimizi hatırlatır. Allah'a tamamen güvendiğimizde, her şeyin O'nun hikmetli planına göre geliştiğini bildiğimiz için iç huzuru buluruz.
Eğer endişenin sürekli bir eşiniz olduğunu hissediyorsanız, size bir tavsiye: Gelecek hakkında endişelenmek yerine bugün yapabileceklerinize odaklanın. Eylem, endişenin en iyi ilacıdır. Sahip olmadığınız şeylere değil, sahip olduklarınıza şükredin. Şükür daha fazla nimet çeker. Bu dünyanın geçici olduğunu unutmayın: Dünya bir yolculuktur, gerçek hayat ölüm sonrası başlar. Bunu aklınızda tutarsanız birçok endişe önemsizleşecektir.
Hayat, sınavlar ve mükâfatlar dizisidir ve İslam bize bunları manevi büyüme fırsatı olarak görmeyi öğretir. Yüce Allah kaderimizi zaten yazmıştır ve bize olan her şey anlamlıdır, anlasak da anlamasak da. Endişe normaldir, ama hayatımızı yönetmesine izin vermemeliyiz. Bunun yerine Allah'a güvenmeye, görevlerimizi yerine getirmeye ve O'nun bize yazdığı her şeyi kabul etmeye çalışmalıyız.
Modern insanın en yaygın sorunlarından biri kaygıdır. Kontrolümüz dışında olan şeyler hakkında endişeleniriz: "Ya başaramazsam?" "Ya yanlış yolu seçersem?" "Neden hayatım böyle değil de böyle oldu?" Ancak bir insan her şeyin önceden belirlendiğini anladığında, gereksiz kaygılarla kendini tüketmeyi bırakır. Endişesinin yazılan kaderi değiştiremeyeceğini anlar.
Peygamber Muhammed (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Sana bir şey uğrarsa, 'Keşke şu şekilde davransaydım, o zaman şu olurdu,' deme, ama de ki, 'Bu Allah’ın takdiridir ve O dilediğini yapar.' Gerçekten de 'keşke' sözleri şeytanın kapılarını açar." (Müslim, 2664). Başka bir deyişle, geçmişe pişmanlık ve geleceğe kaygı fayda sağlamaz. Müslüman, Allah'a güvenmeli ve başarısızlıktan korkmadan ileri gitmelidir, çünkü her şey O'nun hikmetine göre gerçekleşir.
Hayatta bazen hayal kırıklıkları yaşarız: Umarız ki alamadığımız bir iş, kaybettik bir yakınımız veya gerçekleşmeyen planlarımız. İlk bakışta bu bir başarısızlık gibi görünebilir, ancak gerçekte daha kötü bir şeyden koruma veya daha iyi bir şeye hazırlanma olabilir. Allah Kuran'da şöyle buyurur: "Belki nefret ettiğiniz bir şey sizin için hayırlıdır, belki sevdiğiniz bir şey sizin için kötüdür. Allah bilir, siz bilmezsiniz." (Bakara Suresi, 2:216).
Genellikle yıllar sonra, eskiden hayal ettiğimiz şeylerin bize mutluluk getirmediğini anlarız. Endişelerimiz boşa çıkmıştır ve başarısızlık sandığımız şeyler aslında bir nimet olmuştur. Örneğin, bir kişi istediği üniversiteye girememiş ama daha sonra hayatını daha iyi yönde değiştiren başka bir fırsat bulmuşsa, her şeyin akıllıca takdir edildiğini anlar. "Hiçbir şey düşündüğüm gibi olmuyor - işte benim bu şekilde ben olmamın nedeni bu." Bu, benzersizliğimizin ve gayemizin, hayatı olduğu gibi kabul etmek ve Allah'ın iradesinde rahatlık bulmak olduğunu hatırlatır.
Müslümanın hayatı, Allah'a güven yoludur. Bize olan her şey O'nun hikmetli planının bir parçasıdır. Endişe kaderi değiştiremez, ancak sakinlik ve Allah'a güven ruhani huzur getirir.
İslam'da takdir, insan özgürlüğünü kısıtlamak değil, gereksiz kaygıları ve korkuları ortadan kaldırmaktır. Allah'a güvenmeyi, gelenleri bilgelik ve şükürle kabul etmeyi, sınavlarda gizli nimetleri görmeyi ve inançla ilerlemeyi öğretir. Allah bize sabır, hikmet ve kalplerimizde huzur versin; her şeyin O'nun mükemmel planının bir parçası olduğunu hatırlatalım. "Kim Allah'a güvenirse, O ona yeter." (Kuran, 65:3).
Allah bize takdiri anlamayı nasip etsin ve gereksiz kaygı ve endişelerden kurtarsın. Amin!
Pikëpamja Islame e ankthit dhe peripecitë e jetës...
Jeta e çdo njeriu është e mbushur me gëzime dhe provime, sukses dhe zhgënjime. Shpesh shqetësohemi për të ardhmen, ndjehemi keq për të kaluarën dhe jemi ankthyer për gjërë që janë jashtë kontrollit tonë. Megjithatë, në Islam, ekziston një koncept thelbësor që mund të sjellë qetësi shpirtërore – kjo është besimi në paracaktimin (Kadar), një nga themelat e besimit (Akida). Çdo gjë në këtë botë ndodh sipas Dëshirës dhe paracaktimit të Allahut...
Lavdi Allahut, nga e cila kërkojmë ndihmë dhe falje. Kërkojmë strehë tek Allah nga e keqja e shpirtit tonë dhe veprat tona të këqija. Kush udhëhiqet nga Allah në rrugën e drejtë, askush nuk mund ta çojë në gabim; dhe kush lëvizet nga Allah, askush nuk mund ta udhëhiqë në rrugën e drejtë. Dëshirojmë se nuk ka zot tjetër përveç Allahut të Vetëm dhe se Muhamedi (paqe dhe bekoja mbi të) është rob dhe i dërguari i Tij.
Islam na mëson se jeta nuk është thjesht një rastësi ose një varg ngjarjesh kaotike. Zotit i Madh, në diturinë dhe urtësinë e Tij të pafundme, i ka paraprirë të gjitha ngjarjet para se të krijonte këtë botë. Ky parim quhet "Kadar" (paracaktimi) dhe është një nga gjashtë themelat e besimit në Islam. Ai përfshin kuptimin se gjithçka që ndodh me ne — qoftë gëzim apo dhembje, sukses apo dështim — është shkruar në Librin e Fatit (Lauh al-Mahfuz).
Profeti Muhamedi (paqe dhe bekoja mbi të) tha: "Dini se çfarë ka kaluar nga ju nuk ishte për t'ju ndodhur, dhe çfarë ka ndodhur me ju nuk ishte për t'ju kaluar." (At-Tabarani). Kjo hadith zbulon një të vërtetë të thellë: çdo gjë që ndodh në jetën tonë është pjesë e një plani hyjnor, të cilin mund të mos e kuptojmë në këtë moment, por që në fund do të sjellë përfitime për shpirtin tonë.
Paracaktimi si Burim i Qetësisë
Islam na mëson të besojmë në Allah. Kur pranojmë se çdo ngjarje në jetën tonë — qoftë gëzim apo provë — vjen nga Ndërtuesi më i Lartë, fillimisht po të shohim kuptimin edhe në situatat më të vështira. Kjo nuk do të thotë se duhet të jemi vëzhgues pasiv të fatit tonë, por më tepër se përpjekjet dhe veprimet tona ndodhin brenda kuadrit të asaj që tashmë është paracaktuar. Për shembull, nëse një person përjeton dështim ose zhgënjim, mund të ndjejë se ka humbur ose është shqetësuar. Megjithatë, nëse mbahet mend se ky dështim ishte pjesë e një plani hyjnor, mund të gjejë qetësi duke ditur se Allah e di më mirë. Ndaj, kjo dështim mund të ketë mbrojtur atë nga diçka më e keqë ose të ketë pregatitur për diçka më të madhe.
Shqetësimi si Dobësi Njerëzore
Shqetësimi është një reagim natyror i njeriut ndaj papastertësisë. Ne tërheqim në analizë të kaluarën, shqetësohemi për të ardhmen dhe përpiqemi të kontrollojmë gjëra që janë jashtë kontrollit tonë. Megjithatë, Islam na mëson se fuqia vërtetë qëndron në dorëheqjen ndaj Allahut dhe pranimin e Dëshirës së Tij. "Jam legjendar në shqetësim" është një metaforë e mrekullueshme, por gjithashtu tregon se shqetësimi shpesh është një humbje e kohës dhe energjisë. Mendoni: Sa nga gjërat për të cilat keni shqetësuar një vit më parë patën vendosur? Ka shumë pak shans që ato të numërohen me gishtat e një dorë. Kjo na kujton se shumica e frikave tona mbeten fantazime që kurrë nuk materializohen.
Megjithëse paracaktimi luan një rol kyç në besimin islame, kjo nuk do të thotë se duhet të ulim duart dhe të qëndrojmë palëvizur. Përkundrazi, Islam na inkurajon të bëjmë gjithçka të mundshme për të arritur qëllimet tona. Allah thotë në Kuran: "Çdo mirësi që ju ndodh është nga Allahu, dhe çdo keqësi që ju ndodh është nga vetja juaj." (Sureja An-Nisa, 4:79). Kjo ajet nënvizon rëndësinë e përpjekjeve dhe përgjegjësisë për veprimet tona. Nëse ndjeni se jeni "bllokuar" në një situatë, ndoshta kjo është një shenjë që duhet të ndryshoni mjedisin, punën ose stilin e jetës. Por është e rëndësishme të kujtojmë se përpjekjet tona do të jenë të frytshme vetëm kur janë në përputhje me Dëshirën e Allahut.
Besimi dhe varësia në Allah (Tawakkul) është një nga formate më të larta të adhurimit në Islam. Tawakkuli nuk do të thotë pasivitet, por më tepër njohja se rezultati i të gjitha veprimeve tona qëndron në duar e Allahut më të Lartë. Profeti Muhamedi (paqe dhe bekoja mbi të) tha: "Nëse kërkon ndihmë, kërkoje tek Allahu, dhe nëse kërkon ndihmë, kërkoje ndihmë nga Allahu." (At-Tirmidhi). Kjo hadith na kujton se aspiratat dhe shpresat tona duhet të drejtohen tek Allah, jo tek pasuria materiale ose njerëzit. Kur u besojmë plotësisht Allahut, fitojmë qetësi të brendshme sepse e dimë se gjithçka ndodh sipas planit të urtë të Tij.
Nëse ndjeni se ankthi ka bërë shoqëruesin tuaj të përhershëm, këtu është një këshillë: në vend që të shqetësoheni për të ardhmen, përqendrohuni në atë çka mund të bëni sot. Veprimi është ilaçu më i mirë kundër ankthit. Në vend që të fokusoheni në atë çka nuk keni, falënderoni Allahun për atë çka keni. Falënderimi tërheq më shumë mirësi. Mbani mend të përkohshmen e kësaj bote: kjo jetë është vetëm një udhëtim, dhe jeta e vërtetë fillon pas vdekjes. Nëse mbani këtë në mend, shumë shqetësime do të humbasin rëndësinë e tyre.
Jeta është një varg provash dhe shpërblimesh, dhe Islami na mëson t'i perceptojmë ato si mundësi për rritje spirituale. Allahi i Madh tashmë ka shkruar fatin tonë, dhe gjithçka që ndodh me ne ka një kuptim, edhe nëse nuk e kuptojmë atë në këtë moment. Ankthi është normal, por nuk duhet të udhëheqë jetën tonë. Në vend të kësaj, duhet të përpiqemi të besojmë në Allah, të plotësojmë detyrat tona dhe të pranojmë çdo gjë që Ai ka paracaktuar për ne.
Një nga problemet më të zakonshme të njeriut modern është ankthi. Shpesh shqetësohemi për gjëra që janë jashtë kontrollit tonë: "Po sikur të mos funksionojë?" "Po sikur të zgjedh rrugën e gabuar?" "Pse jetë ime ka ndodhur kështu dhe jo ndryshe?" Por nëse një person kupton se gjithçka tashmë është paracaktuar, ai ndalon të veten nga lodhja e panevojshme me shqetësime të tepërta. Ai kupton se ankthi i tij nuk do të ndryshojë atë çka tashmë është shkruar në Librin e Fatit.
Profeti Muhamedi (paqe dhe bekoja mbi të) tha: "Nëse diçka të ndodh ty, mos thuaj, 'Po sikur të kisha vepruar ndryshe, atëherë do të ndodhte kjo,' por thuaj, 'Ky është vendimi i Allahut, dhe Ai bën çka dëshiron.' Vërtet, fjalët 'po sikur' hapin dyert për Sheytan." (Muslim, 2664). Me fjalë të tjera, keqardhja për të kaluarën dhe ankthi për të ardhmen nuk do të sjellë përfitime njerezore. Një musliman duhet të besojë në Allah dhe të ecë përpara pa frikë nga dështimi, sepse gjithçka ndodh sipas urtësisë së Tij.
Ndodh që në jetë takojmë zhgënjime: Nuk marrim punë për të cilën shpresonim. Humbim dikë të rëndësishëm për ne. Planet tona nuk realizohen... Në shikim të parë, kjo mund të duket si dështim, por në realitet, mund të jetë mbrojtje nga diçka më e keqë ose përgatitje për diçka më të mirë. Allah thotë në Kuran: "Mund të mos pëlqejë diçka për ju, por ajo është për mirësi për ju. Mund të pëlqejë diçka për ju, por ajo është keq për ju. Allah e di, por ju nuk e dini." (Sureja Al-Bakara, 2:216).
Shpesh, pas disa vitesh, kuptojmë se gjërat për të cilat kemi ëndërruar dikur nuk do të na sjellnin lumturinë. Ankthet tona ishin të padobishme, dhe ajo që dëshmonim si dështim ka qenë në fakt një bekojë. Për shembull, nëse një person nuk hyri në universitetin që dëshironte, por më vonë gjeti një mundësi tjetër që ndryshoi jetën e tij në mënyrë pozitive, ai kupton se gjithçka ishte paracaktuar me urtësi. "Çdo gjë që nuk ndodh ashtu si dua unë – kjo është pikërisht arsyeja pse unë jam unë." Kjo na kujton se uniciteti dhe destinacioni ynë qëndron në pranimin e jetës ashtu siç është dhe në gjetjen e qetësisë në Dëshirën e Allahut.
Jeta e një muslimani është një rrugë besimi në Allah. Gjithçka që ndodh me ne është pjesë e planit të urtë të Tij. Ankthi nuk do të ndryshojë fatin, por qetësia dhe besimi në Allah sjellin qetësi shpirtërore.
Paracaktimi në Islam nuk është një kufizim i lirisë së njeriut, por, përkundrazi, një çlirim nga ankthet dhe frikat e tepërta. Na mëson të besojmë në Allah, të pranojmë çka ndodh me urtësi dhe falënderim, të shohim mirësinë e fshehur në provime dhe të ecim përpara me besim dhe vetëbesim. Le të na jepë Allah durim, urtësi dhe qetësi në zemrat tona, duke na kujtuar se gjithçka që ndodh me ne është pjesë e planit të përkryer të Tij. "Dhe kush beson në Allah, Ai i mjafton." (Kuran, 65:3).
Le të na jepë Allah kuptimin e paracaktimit dhe të na çlirojë nga ankthet dhe shqetësimet e tepërta. Amen!