"Я не могу" - ловушка шайтана или самообман души...

"I Can't" – A Trap of Shaytan or Self-Deception of the Soul... / "Yapamam" – Şeytanın Tuzağı mı, Nefsin Kendi Kendini Aldatması mı... / "Nuk Mundem" – Kurth i Shejtanit apo Vetë-Mashtrim i Shpirtit...

Человеческая душа — это поле постоянной борьбы между светом веры и тьмой соблазнов. Она склонна к слабостям, ищет лазейки, чтобы избежать трудностей, и часто находит оправдания для бездействия...

Хвала Аллаху, Которого мы восхваляем и к Которому взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого Аллах ведет по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Мы свидетельствуем, что нет никого достойного поклонения, кроме Одного Аллаха, и свидетельствуем, что Мухаммад — раб Аллаха и Посланник Его. А затем:

Человеческая душа всегда стремится к комфорту и удовольствиям. Она ищет оправдания, чтобы избежать перемен, особенно тех, которые требуют усилий, терпения и жертвенности на пути Аллаха. Одним из самых распространенных оправданий, которым прикрываются многие мусульмане, является фраза: "Я не могу".

Но откуда появляется это утверждение? Почему оно стало таким удобным щитом, за которым скрываются от ответственности перед Аллахом? 

Шайтан – наш заклятый враг. Он стремится сбить человека с прямого пути, внушая ему сомнения, страхи, лень и беспечность. Когда человек хочет приблизиться к Аллаху, сделать шаг к исправлению своих ошибок, начать следовать религиозным предписаниям, шайтан нашептывает: "Это слишком сложно, ты не сможешь, тебе не хватит сил". Но ведь Аллах – Милостивый и Справедливый. В Священном Коране говорится: "Аллах не возлагает на человека сверх его возможностей..." Сура Аль-Бакара, 2:286.

Если Аллах что-то предписал нам, значит, Он дал нам и силы для выполнения этого. Любое требование шариата – это то, с чем человек может справиться, если будет искренне стремиться к этому. В реальности за словами "Я не могу" часто скрывается простое "Я не хочу". Человек боится признать, что ему удобно жить в грехе, что он привязан к своим привычкам и не желает от них отказываться. Это и есть самообман.

Аллах наделил нас разумом, волей и способностью делать выбор. Каждый день мы принимаем решения: делать или не делать, меняться или оставаться в своем положении. И за каждое наше решение мы будем отвечать перед Всевышним. В Коране сказано: "Ему достанется то, что он приобрел, и против него будет то, что он приобрел". (сура Аль-Бакара, 2:286). То есть человек получает то, к чему он стремится. Если он оправдывается и бездействует, это его личный выбор, и он сам будет нести за него последствия.

Как преодолеть "Я не могу"? 

Признать свою слабость перед Аллахом – не оправдывать себя, а искренне осознать, что без помощи Всевышнего нам не справиться. Просите у Аллаха сил и стойкости. Изменить мышление – вместо "Я не могу" говорить: "С помощью Аллаха я сделаю всё возможное". Ведь в Коране сказано: "...Воистину, вместе с трудностями идет облегчение". Сура Аш-Шарх, 94:6.

Не пытайтесь изменить всё сразу. Начните с маленьких шагов. Постепенно вы почувствуете, что становитесь сильнее. Не нужно сразу менять всю свою жизнь, но начать с малого: исправлять молитвы, очищать свой нрав, делать больше благих дел. Помнить о вознаграждении и наказании – думать о том, что отказ от перемен не останется без последствий. Каждый день – это шанс изменить свою вечную судьбу. Общаться с праведными людьми – окружение сильно влияет на нас. Если рядом благочестивые мусульмане, то их пример поможет и нам укрепиться в вере.

Фраза "Я не могу" – это не истина, а лишь удобная отговорка, которую внушает шайтан, а душа с радостью принимает. В реальности мы можем всё, что предписал нам Аллах, ведь Он дал нам силы и возможности. Вопрос не в том, можешь ли ты, а в том, хочешь ли ты. И если ты действительно желаешь изменения ради Аллаха, Он непременно поможет тебе.

Аллах дал человеку разум, силу, волю. Если человек хочет добиться мирских целей (заработать деньги, построить дом, выучиться), он делает всё возможное. Почему же, когда дело касается религии, вдруг появляется "Я не могу"? Если бы человек действительно не мог совершать намаз, носить хиджаб, держаться подальше от грехов, то Аллах не сделал бы это обязательным. Ведь Он — Милостивый и Справедливый.

Пусть Всевышний Аллах укрепит нас на прямом пути, даст нам решительность и избавит нас от лени, оправданий и самообмана. Аминь!

"I Can't" – A Trap of Shaytan or Self-Deception of the Soul...

The human soul is a battlefield where the light of faith and the darkness of temptations constantly clash. It is prone to weaknesses, seeks ways to avoid difficulties, and often finds excuses for inaction.

All praise is due to Allah, whom we praise, seek help from, and ask for forgiveness. We seek refuge in Allah from the evil of our souls and our bad deeds. Whomever Allah guides, none can mislead, and whomever He leaves astray, none can guide. We testify that there is no deity worthy of worship except Allah alone, and we testify that Muhammad is His servant and Messenger.

The human soul always seeks comfort and pleasure. It looks for excuses to avoid change, especially when change requires effort, patience, and sacrifice for the sake of Allah. One of the most common excuses that many Muslims hide behind is the phrase: "I can't."

But where does this statement come from? Why has it become such a convenient shield to evade responsibility before Allah?

Shaytan is our sworn enemy. He strives to mislead people from the straight path by whispering doubts, fears, laziness, and heedlessness. When a person wants to draw closer to Allah, to correct their mistakes, or to follow religious obligations, Shaytan whispers: "This is too difficult; you can't do it; you don't have the strength." However, Allah is Merciful and Just. In the Holy Quran, He says: "Allah does not burden a soul beyond that it can bear..." (Surah Al-Baqarah, 2:286).

If Allah has commanded us to do something, it means He has also given us the strength to fulfill it. Every requirement of Shariah is within our capability if we sincerely strive for it. In reality, behind the words "I can't" often lies the simple truth: "I don't want to." A person fears admitting that they are comfortable living in sin, that they are attached to their habits and do not wish to give them up. This is self-deception.

Allah has granted us intellect, will, and the ability to make choices. Every day, we decide whether to act or remain passive, whether to change or stay the same. And for each decision, we will be held accountable before the Almighty. In the Quran, it is stated: "Man will have what he has earned, and against him will be what he has committed." (Surah Al-Baqarah, 2:286).

This means that a person receives what they strive for. If they make excuses and remain inactive, that is their own choice, and they will bear the consequences.

How to Overcome "I Can't"?

Acknowledge your weakness before Allah – not as an excuse, but with sincerity, recognizing that without Allah’s help, we cannot succeed. Ask Him for strength and steadfastness.

Change your mindset – instead of saying "I can't," say: "With Allah’s help, I will do my best." In the Quran, Allah reassures us: "...Indeed, with hardship comes ease." (Surah Ash-Sharh, 94:6).

Start with small steps – do not try to change everything at once. Gradually, you will feel stronger. Begin with small improvements: perfect your prayers, purify your character, and increase good deeds.

Remember the reward and punishment – every day is an opportunity to change your eternal fate.

Surround yourself with righteous people – our environment has a powerful influence on us. Being around pious Muslims will help strengthen our faith.

The phrase "I can't" is not a reality but a convenient excuse whispered by Shaytan and embraced by the soul. In truth, we can do everything that Allah has commanded us to do because He has given us the ability and resources. The real question is not whether we can but whether we want to. If you truly desire change for the sake of Allah, He will surely help you.

Allah has given humans intellect, strength, and willpower. When someone wants to achieve worldly goals—earn money, build a house, or gain education—they do everything possible. So why, when it comes to religion, do they suddenly say, "I can't"? If it were truly impossible to pray, wear the hijab, or avoid sins, Allah would not have made them obligatory. Indeed, He is the Most Merciful and Just.

May Allah keep us firm on the straight path, grant us determination, and protect us from laziness, excuses, and self-deception. Ameen!

"Yapamam" – Şeytanın Tuzağı mı, Nefsin Kendi Kendini Aldatması mı...

İnsanın ruhu, iman nuruyla fitnelerin karanlığı arasında sürekli bir mücadele alanıdır. İnsan, zayıflıklara meyillidir, zorluklardan kaçmak için bahaneler arar ve çoğu zaman hareketsizliğini haklı çıkarmak için gerekçeler üretir.

Hamd, yalnızca Allah’a mahsustur. O'nu överiz, O'ndan yardım ve bağışlanma dileriz. Nefislerimizin kötülüklerinden ve kötü amellerimizden Allah’a sığınırız. Allah kimi doğru yola iletirse, onu kimse saptıramaz; kimi de saptırırsa, onu kimse doğru yola iletemez. Şahitlik ederiz ki, Allah’tan başka ibadete layık hiçbir ilah yoktur ve yine şahitlik ederiz ki, Muhammed O’nun kulu ve Resûlüdür.

İnsan nefsi her zaman rahatlığa ve hazza yönelir. Değişimden kaçmak için bahaneler arar, özellikle de bu değişim emek, sabır ve Allah yolunda fedakârlık gerektiriyorsa. Müslümanların en çok kullandığı bahanelerden biri de "Yapamam" sözüdür.

Peki, bu söz nereden geliyor? Neden insanlar için sorumluluktan kaçmanın bu kadar rahat bir kalkanı hâline geldi?

Şeytan, bizim en büyük düşmanımızdır. İnsanı doğru yoldan saptırmak için ona şüphe, korku, tembellik ve gaflet telkin eder. Bir insan Allah’a yaklaşmak, hatalarını düzeltmek, dinî emirleri yerine getirmeye başlamak istediğinde, şeytan ona fısıldar: "Bu çok zor, yapamazsın, gücün yetmez."

Oysa Allah, Rahman ve Adil’dir. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurur: "Allah, hiç kimseye gücünün yetmeyeceği bir yük yüklemez." (Bakara Suresi, 2:286)

Eğer Allah bir şeyi bize emrettiyse, o emri yerine getirebilecek gücü de bize vermiştir. Şeriatın bizden istediği her şey, üstesinden gelebileceğimiz sorumluluklardır. Gerçekte "Yapamam" diyen kişinin kastettiği şey çoğu zaman "Yapmak istemiyorum" olur. İnsan, günah içinde yaşamaya alışmış olabilir, bazı kötü alışkanlıklarına bağlı olabilir ve bunlardan vazgeçmek istemeyebilir. İşte bu, nefsin kendini aldatmasıdır.

Allah, insana akıl, irade ve seçim yapma özgürlüğü vermiştir. Her gün kararlar alıyoruz: Yapmak ya da yapmamak, değişmek ya da olduğumuz gibi kalmak. Ve her kararımızın karşılığını Allah’ın huzurunda göreceğiz. Kur’an’da şöyle buyruluyor: "Kim hayır işlerse, karşılığını alır. Kim de kötülük işlerse, bunun karşılığını görür." (Bakara Suresi, 2:286)

Yani insan, neyin peşinden giderse, onu kazanır. Eğer bahanelerin arkasına saklanır ve hiçbir şey yapmazsa, bunun sorumluluğunu da kendisi üstlenecektir.

"Yapamam" Engeli Nasıl Aşılır?

Zayıflığımızı Allah’a itiraf edelim. Kendimizi kandırmadan, gerçekten O’nun yardımına muhtaç olduğumuzu kabul edelim. Allah’tan güç ve sabır isteyelim.

Düşünce yapımızı değiştirelim. "Yapamam" demek yerine, "Allah’ın yardımıyla elimden geleni yapacağım" diyelim. Çünkü Kur’an’da şöyle buyruluyor:
"Şüphesiz zorlukla beraber bir kolaylık vardır." (İnşirah Suresi, 94:6).

Her şeyi bir anda değiştirmeye çalışmayalım. Küçük adımlarla başlayalım. Önce namazlarımızı düzeltelim, ahlakımızı güzelleştirelim, daha fazla hayır işleyelim.

Sevap ve günahın sonuçlarını düşünelim. Değişimden kaçmanın ahirette cezasız kalmayacağını unutmayalım. Her gün, ebedi hayatımızı değiştirmek için bir fırsattır.

Salih insanlarla birlikte olalım. Çevremiz bizi çok etkiler. Eğer etrafımızda salih müminler varsa, onların örnekliği bizi de güçlendirir.

"Yapamam" cümlesi bir gerçek değil, sadece nefsimizin kabul etmek istediği bir bahanedir. Aslında biz, Allah’ın bize emrettiği her şeyi yapabiliriz, çünkü O, bize güç ve imkan vermiştir. Mesele "Yapabilir miyim?" değil, "Gerçekten istiyor muyum?" sorusudur. Eğer gerçekten Allah rızası için değişmek istersek, Allah mutlaka bize yardım edecektir.

Allah, insana akıl, güç ve irade vermiştir. İnsan, dünya için bir hedef belirlediğinde (para kazanmak, ev inşa etmek, eğitim almak), tüm gücünü seferber eder. O hâlde neden konu din olunca "Yapamam" deniliyor? Eğer bir insan gerçekten namaz kılamayacak durumda olsaydı, başörtüsü takamayacak ya da günahlardan uzak duramayacak olsaydı, Allah bunları ona farz kılmazdı. Çünkü O, Rahman ve Adil’dir.

Allah bizleri doğru yolda sabit kılsın, bize azim versin ve bizleri tembellikten, bahanelerden ve nefsin aldatmasından korusun. Amin!

"Nuk Mundem" – Kurth i Shejtanit apo Vetë-Mashtrim i Shpirtit...

Shpirti i njeriut është një fushë beteje e vazhdueshme midis dritës së besimit dhe errësirës së tundimeve. Ai është i prirur ndaj dobësive, kërkon rrugëdalje për të shmangur vështirësitë dhe shpesh gjen justifikime për mosveprim...

Lavdia i qoftë Allahut, të Cilin e lavdërojmë dhe prej të Cilit kërkojmë ndihmë dhe falje. Kërkojmë mbrojtje tek Allahu nga e keqja e shpirtrave tanë dhe nga veprat tona të këqija. Atë që Allahu e udhëzon në rrugën e drejtë, askush nuk mund ta devijojë, dhe atë që Ai e lë në humbje, askush nuk mund ta udhëzojë. Dëshmojmë se nuk ka të adhuruar me të drejtë përveç Allahut të Vetëm dhe dëshmojmë se Muhamedi është robi dhe i Dërguari i Tij. Pastaj:

Shpirti i njeriut gjithmonë priret drejt rehatisë dhe kënaqësisë. Ai kërkon justifikime për të shmangur ndryshimet, veçanërisht ato që kërkojnë përpjekje, durim dhe sakrificë në rrugën e Allahut. Një nga justifikimet më të zakonshme që përdorin shumë muslimanë është fjalia: "Unë nuk mundem".

Por nga vjen kjo shprehje? Pse është bërë një mburojë kaq e përshtatshme pas së cilës njerëzit fshihen nga përgjegjësia ndaj Allahut?

Shejtani është armiku ynë i përbetuar. Ai përpiqet ta largojë njeriun nga rruga e drejtë duke i ngjallur dyshime, frikë, përtaci dhe pakujdesi. Kur njeriu dëshiron t’i afrohet Allahut, të bëjë një hap drejt përmirësimit të gabimeve të tij, të fillojë të ndjekë urdhërat fetare, shejtani i pëshpërit: "Kjo është shumë e vështirë, ti nuk do të mundesh, nuk ke forcë të mjaftueshme." Por Allahu është Mëshirues dhe i Drejtë. Në Kuranin Famëlartë thuhet: "Allahu nuk e ngarkon asnjë njeri përtej mundësive të tij…" (Sure El-Bekare, 2:286).

Nëse Allahu na ka urdhëruar diçka, Ai na ka dhënë edhe fuqinë për ta përmbushur atë. Çdo kërkesë e sheriatit është diçka që njeriu mund ta realizojë nëse është i sinqertë në përpjekjen e tij. Në realitet, pas fjalëve "Unë nuk mundem" shpesh fshihet një e vërtetë tjetër: "Unë nuk dua". Njeriu ka frikë të pranojë se i pëlqen të jetojë në gjynahe, se është i lidhur me zakonet e tij dhe nuk dëshiron të heqë dorë prej tyre. Ky është vetë-mashtrimi.

Allahu na ka dhënë mendjen, vullnetin dhe aftësinë për të bërë zgjedhje. Çdo ditë marrim vendime: të bëjmë apo të mos bëjmë, të ndryshojmë apo të mbetemi në gjendjen tonë. Dhe për çdo vendim tonin do të japim llogari para të Lartmadhëruarit. Në Kuran thuhet: "Për të është ajo që ai ka fituar, dhe kundër tij është ajo që ai ka vepruar." (Sure El-Bekare, 2:286).

Pra, njeriu merr atë që synon. Nëse ai justifikohet dhe nuk vepron, kjo është zgjedhja e tij, dhe ai vetë do të mbajë pasojat.

Si ta kapërcejmë "Unë nuk mundem"?

Prano dobësinë tënde para Allahut – mos e justifiko veten, por kupto sinqerisht se pa ndihmën e Allahut nuk do të mund ta përballosh këtë sfidë. Kërko prej Tij forcë dhe qëndrueshmëri.

Ndrysho mënyrën e të menduarit – në vend që të thuash "Unë nuk mundem", thuaj: "Me ndihmën e Allahut, do të bëj gjithçka që mundem". Në Kuran thuhet: "Me të vërtetë, bashkë me vështirësinë vjen lehtësimi." (Sure Esh-Sharh, 94:6).

Mos u përpiq të ndryshosh gjithçka menjëherë – fillo me hapa të vegjël. Gradualisht, do të ndjesh se po bëhesh më i fortë. Nuk është e nevojshme të ndryshosh gjithë jetën menjëherë, por fillo me gjëra të vogla: përmirëso namazin, pastro karakterin tënd, bëj më shumë vepra të mira.

Mendo për shpërblimin dhe dënimin – refuzimi për të ndryshuar nuk do të mbetet pa pasoja. Çdo ditë është një mundësi për të ndryshuar fatin tënd të përjetshëm.

Rrethohu me njerëz të devotshëm – shoqëria ndikon shumë tek ne. Nëse je i rrethuar nga muslimanë të devotshëm, shembulli i tyre do të të ndihmojë të forcosh besimin tënd.

Fjala "Unë nuk mundem" nuk është e vërtetë, por një justifikim i përshtatshëm që shejtani e pëshpërit, ndërsa shpirti e pranon me kënaqësi. Në realitet, ne mund të bëjmë gjithçka që na ka urdhëruar Allahu, sepse Ai na ka dhënë forcë dhe mundësi. Pyetja nuk është "A mundesh?", por "A dëshiron?" Dhe nëse me të vërtetë dëshiron të ndryshosh për hir të Allahut, Ai patjetër do të të ndihmojë.

Allahu i ka dhënë njeriut mendjen, forcën dhe vullnetin. Kur dikush dëshiron të arrijë qëllime të kësaj bote (të fitojë para, të ndërtojë një shtëpi, të arsimohen), ai bën gjithçka të mundshme. Pse atëherë, kur bëhet fjalë për fenë, papritur shfaqet "Unë nuk mundem"? Nëse njeriu me të vërtetë nuk do të mund të falte namazin, të mbante hixhabin apo të largohej nga gjynahet, Allahu nuk do ta bënte këtë obligim. Sepse Ai është Mëshirues dhe i Drejtë.

Le të na forcojë Allahu në rrugën e drejtë, të na japë vendosmëri dhe të na shpëtojë nga përtacia, justifikimet dhe vetë-mashtrimi. Amin!