Необходимые качества потенциального друга в Исламе...

Необходимые качества потенциального друга в Исламе...

The necessary qualities of a potential friend in Islam... / İslam'da potansiyel bir arkadaşın gerekli nitelikleri... / Cilësitë e nevojshme të një miku të mundshëm në Islam...

В мире, полном обмана, искушений и духовной слепоты, ислам придаёт огромное значение выбору окружения. Ведь человек по своей природе — общественное существо. Он ищет компанию, совет, утешение, поддержку. Однако не всякая компания — благо, и не всякая близость ведёт к довольству Аллаха. Дружба — это не только симпатия или общее хобби, это духовная связь, способная либо возвысить человека, либо ввергнуть его в погибель. Поэтому праведные учёные, такие как Ибн Къудама аль-Макъдиси, подчёркивали, насколько важно проявлять осторожность в выборе друга. В своём труде «Мухтасар Минхадж аль-Къасидин» он называет пять обязательных качеств, без которых человек не достоин быть настоящим другом, с которым можно идти по пути к довольству Аллаха...

Хвала Аллаху, Которого мы восхваляем и к Которому взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого Аллах ведет по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Мы свидетельствуем, что нет никого достойного поклонения, кроме Одного Аллаха, и свидетельствуем, что Мухаммад — раб Аллаха и Посланник Его. А затем:

В Исламе дружба — это не просто приятельские отношения, а серьезная ответственность, влияющая на духовное состояние человека. Пророк Мухаммад (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Человек исповедует ту же религию, что и его близкий друг. Так пусть же каждый из вас посмотрит, с кем он водит дружбу». (Абу Дауд, ат-Тирмизи). Этот хадис подчеркивает, насколько важно выбирать друзей, которые будут способствовать нашему духовному росту, а не отдалять нас от Аллаха. Ибн Къудама аль-Макъдиси в своей книге «Мухтасар Минхадж аль-Къасидин» выделил пять ключевых качеств, которыми должен обладать истинный друг. Давайте разберем их подробнее.

1. Разумность / Почему разум — основа дружбы?

Друг должен быть разумным, потому что глупец, даже с добрыми намерениями, может навредить. Первое и самое важное качество потенциального друга — это разумность. Разум в исламе считается основой человеческой природы, дарованной Аллахом. Именно разум позволяет человеку различать добро и зло, истину и ложь. Без него человек становится рабом своих страстей и эмоций, что делает его непригодным для настоящей дружбы.

Почему разумность важна? Разумный человек способен анализировать ситуации объективно и принимать правильные решения. Он понимает вещи такими, какие они есть, либо самостоятельно, либо после того, как ему что-то объяснят. Глупец же, даже если он искренне хочет помочь, часто причиняет вред из-за своей недальновидности или неспособности адекватно оценивать последствия своих действий. Разумность является фундаментом любой здоровой дружбы, поскольку она обеспечивает стабильность и зрелость отношений.

2. Хорошие манеры / Почему нравственность важнее ума?

Человек может быть умным, но если у него дурной характер, он станет источником зла. Гнев, зависть, высокомерие — все это разрушает дружбу. Разум сам по себе недостаточен, если человек не обладает хорошими манерами. Хорошие манеры — это проявление исламской этики, которая включает в себя уважение, терпение, мягкость, честность и другие положительные качества.

Почему хорошие манеры необходимы? Человек с плохими манерами может быть умным, но его поведение будет зависеть от его страстей и эмоций. Это делает его непостоянным и ненадёжным. Хорошие манеры проявляются в том, как человек относится к окружающим, как он ведёт себя в трудных ситуациях и как он выражает свои чувства. Хорошие манеры — не просто дополнение к вере, а её неотъемлемая часть. Дружба с человеком, лишённым хороших манер, может привести к конфликтам и разочарованиям.

3. Отсутствие открытого греха / Почему нельзя дружить с грешником?

Тот, кто совершает грехи открыто, не стыдясь людей и Аллаха, может увлечь за собой. Дружба с ним ослабляет иман и нормализует запретное. Третье качество — это то, что человек не должен быть открытым грешником. В исламе грехи рассматриваются как действия, которые нарушают связь человека с Аллахом и окружающими людьми. Открытый грешник — это тот, кто не скрывает свои грехи и не испытывает страха перед Аллахом.

Почему это важно? Тот, кто не боится Аллаха, не может быть надёжным другом. Если человек не соблюдает пределы, установленные Аллахом, он также может нарушить доверие, оказанное ему в дружбе. Дружба с грешником может повлиять на вашу собственную духовную жизнь, особенно если вы слабы в своей вере. Дружба должна строиться на основе близости к Аллаху, а не на мирских интересах или греховных удовольствиях.

4. Отсутствие приверженности к нововведениям / Чем опасны приверженцы нововведений?

Бид‘а — это любое добавление в религию, не имеющее основы в Коране и Сунне. Такие люди часто искажают истину под видом «благих дел». Четвёртое качество связано с тем, что человек не должен быть сторонником нововведений. В исламе нововведение — это любое действие, которое противоречит установлениям шариата и не имеет прецедента в практике Пророка (мир ему и благословение Аллаха).

Почему это важно? Нововведения могут привести к отклонению от истинного пути ислама. Дружба с таким человеком может повлиять на ваши убеждения и практики, особенно если вы не достаточно уверены в своей вере. Дружба с человеком, который следует нововведениям, может стать источником заблуждений и отдаления от Аллаха.

5. Не быть чрезмерно привязанным к мирскому / Почему любовь к дунья портит дружбу?

Тот, кто живет ради богатства, статуса и удовольствий, будет мерять людей по их материальному положению. Такой друг предаст, если найдет кого-то «выгоднее». Пятое качество — это то, что человек не должен быть чрезмерно привязан к мирским радостям (дунья). В исламе мирская жизнь рассматривается как временное испытание, а не цель жизни.

Почему это важно? Человек, который одержим богатством, статусом или удовольствиями этого мира, часто ставит их выше духовных ценностей.
Такая привязанность может сделать его изменчивым и ненадёжным другом, поскольку его интересы будут сосредоточены на материальных вещах. Дружба с человеком, который стремится к духовному совершенству, а не к мирским благам, помогает обоим друзьям оставаться на пути Аллаха.

Ибн Къудама аль-Макъдиси напоминает нам, что дружба — это не просто приятное времяпрепровождение, а важный аспект жизни, который требует осознанного подхода. Выбор друзей влияет на нашу веру, характер и будущее. Поэтому важно выбирать тех, кто обладает разумностью, хорошими манерами, страхом Аллаха, отсутствием приверженности нововведениям и отказом от чрезмерной привязанности к мирским радостям. Дружба — это дар Аллаха, и мы должны ценить её, выбирая тех, кто поможет нам следовать пути истины и благочестия. Выбор друзей — это выбор своего будущего. Если мы окружаем себя богобоязненными, мудрыми и нравственными людьми, то и сами будем стремиться к лучшему.

Друзья — это либо благословение, либо наказание. В День Суда многие будут кусать руки, говоря: «О, горе мне! Если бы я не взял такого-то своим другом! Он отвратил меня от Напоминания...» Сура Аль-Фуркан, 25:28–29. Выбор друга — это не вопрос вкуса, это вопрос спасения. Будь разборчив, будь осторожен и моли Аллаха, чтобы Он окружил тебя теми, кто ведёт тебя к Нему.

Пусть Аллах дарует нам таких друзей, укрепляющих нас на прямом пути, которые приведут нас к Его довольству, и сделает нас такими друзьями для других. Аминь!

The necessary qualities of a potential friend in Islam...

In a world full of deception, temptations, and spiritual blindness, Islam places immense importance on choosing one’s companions. Human beings are social creatures by nature. They seek company, advice, comfort, and support. However, not all company is beneficial, and not every close relationship leads to Allah's pleasure. Friendship is not merely about liking someone or sharing a hobby; it is a spiritual bond that can either elevate a person or lead them to ruin. Therefore, righteous scholars like Ibn Qudamah al-Maqdisi emphasized the need for caution in choosing friends. In his work "Mukhtasar Minhaj al-Qasidin," he outlines five essential qualities that a person must possess to be considered a true friend with whom one can walk the path toward Allah's pleasure...

Praise be to Allah, Whom we praise and from Whom we seek help and forgiveness. We seek refuge in Allah from the evil of our souls and bad deeds. Whoever Allah guides, no one can mislead, and whoever He leaves astray, no one can guide. We bear witness that there is no deity worthy of worship except Allah alone, and we bear witness that Muhammad is His servant and Messenger.

In Islam, friendship is not just a casual relationship but a serious responsibility that influences one’s spiritual state. The Prophet Muhammad (peace and blessings be upon him) said: “A person will adopt the same religion as their close friend. So let each of you look at whom they befriend.” (Abu Dawud, Tirmidhi). This hadith highlights how crucial it is to choose friends who will aid our spiritual growth rather than distance us from Allah. Ibn Qudamah al-Maqdisi, in his book Mukhtasar Minhaj al-Qasidin , identified five key qualities that a true friend must possess. Let us explore them in detail.

Reasonableness / Why is reason the foundation of friendship?

    A friend must be reasonable because even with good intentions, a fool can cause harm. The first and most important quality of a potential friend is reasonableness. Reason, in Islam, is considered the foundation of human nature, granted by Allah. It allows a person to distinguish between good and evil, truth and falsehood. Without reason, a person becomes a slave to their passions and emotions, making them unfit for genuine friendship.

    Why is reasonableness important? A reasonable person can objectively analyze situations and make sound decisions. They understand things as they truly are, either independently or after being explained. A fool, even if sincere, often causes harm due to shortsightedness or an inability to assess the consequences of their actions. Reasonableness forms the bedrock of any healthy friendship, ensuring stability and maturity in relationships.

    Good Manners / Why is morality more important than intelligence?

      A person may be intelligent, but if they have a bad character, they can become a source of harm. Anger, envy, arrogance—all these destroy friendships. Reason alone is insufficient if a person lacks good manners. Good manners reflect Islamic ethics, including respect, patience, gentleness, honesty, and other positive traits.

      Why are good manners necessary? A person with poor manners may be intelligent, but their behavior will be driven by their passions and emotions, making them inconsistent and unreliable. Good manners are evident in how a person treats others, behaves in difficult situations, and expresses their feelings. Good manners are not just an addition to faith but an integral part of it. Friendship with someone lacking good manners can lead to conflicts and disappointments.

      Absence of Open Sin / Why should you not befriend a sinner?

        One who openly commits sins without shame before people or Allah can lead others astray. Friendship with such a person weakens faith and normalizes what is forbidden. The third quality is that a person should not be an open sinner. In Islam, sins are seen as actions that sever a person’s connection with Allah and others. An open sinner is someone who neither hides their sins nor fears Allah.

        Why is this important? Someone who does not fear Allah cannot be a reliable friend. If a person disregards the limits set by Allah, they are likely to violate the trust placed in them through friendship. Friendship with a sinner can affect your spiritual life, especially if your faith is weak. Friendship should be based on closeness to Allah, not worldly interests or sinful pleasures.

        Avoidance of Innovations / Why are followers of innovation dangerous?

          Bid'ah refers to any addition to the religion that lacks a basis in the Qur’an and Sunnah. Such individuals often distort the truth under the guise of “good deeds.” The fourth quality is that a person should not adhere to innovations. In Islam, innovation refers to any action that contradicts the teachings of the Sharia and has no precedent in the practices of the Prophet (peace and blessings be upon him).

          Why is this important? Innovations can lead to deviation from the true path of Islam. Friendship with such a person can influence your beliefs and practices, especially if your faith is not strong. Befriending someone who follows innovations can become a source of misguidance and estrangement from Allah.

          Not Being Overly Attached to Worldly Matters / Why does love for dunya spoil friendship?

            Someone living for wealth, status, and pleasures will judge others based on their material standing. Such a friend will betray you if they find someone “more profitable.” The fifth quality is that a person should not be overly attached to worldly pleasures (dunya). In Islam, worldly life is seen as a temporary test, not the purpose of life.

            Why is this important? A person obsessed with wealth, status, or worldly pleasures often prioritizes them over spiritual values. Such attachment makes them fickle and unreliable as a friend since their focus is on material things. Friendship with someone striving for spiritual perfection rather than worldly gains helps both friends stay on Allah’s path.

            Ibn Qudamah al-Maqdisi reminds us that friendship is not just a pleasant pastime but an essential aspect of life requiring conscious effort. Choosing friends affects our faith, character, and future. Therefore, it is vital to choose those who possess reasonableness, good manners, fear of Allah, avoidance of innovations, and detachment from worldly attachments. Friendship is a gift from Allah, and we must value it by choosing those who help us follow the path of truth and righteousness. Choosing friends means choosing your future. If we surround ourselves with God-fearing, wise, and virtuous people, we too will strive for the better.

            Friends are either a blessing or a punishment. On the Day of Judgment, many will bite their hands, saying: “Woe to me! If only I hadn’t taken such-and-such as my friend! He turned me away from the Remembrance…” (Surah Al-Furqan, 25:28–29). Choosing a friend is not a matter of preference but of salvation. Be discerning, be cautious, and ask Allah to surround you with those who lead you to Him.

            May Allah grant us friends who strengthen us on the straight path and bring us closer to His pleasure, and make us such friends for others. Ameen!

            İslam'da potansiyel bir arkadaşın gerekli nitelikleri...

            Dolandırıcılık, baştan çıkarmalar ve manevi körlük dolu bir dünyada, İslam arkadaş çevresini seçmede büyük önem verir. İnsanlar doğası gereği toplumsal varlıklardır. İnsanlar arkadaşlık, tavsiye, rahatlama ve destek ararlar. Ancak her arkadaşlık faydalı değildir ve her yakınlık bizi Allah’ın rızasına götürmez. Arkadaşlık, yalnızca sempati veya ortak hobilerle ilgili değil, insanı yükseltme veya batıra bilen bir ruhsal bağdır. Bu yüzden İbn Kudame el-Makdisi gibi salih âlimler, arkadaş seçmede dikkatli olmanın ne kadar önemli olduğunu vurgulamışlardır. Eserinde Mühteser Minheci'l-Kasideyn adlı kitapta, birisinin gerçek anlamda dost kabul edilebilmesi için sahip olması gereken beş zorunlu niteliği belirtmiştir...

            Hamd olsun Allah’a ki O’nu överiz, O’ndan yardım ve affetme dileriz. Ruhumuzdan ve kötü davranışlarımızdan korunmak için Allah’a sığınırız. Kimi Allah yoluna çıkarırsa onu kimse saptıramaz. Kimi de yoldan çıkarırsa onu kimse doğru yola getiremez. Şahitlik ederiz ki hiçbir ilah ibadet edilecek şekilde layık değil, ancak tek olan Allah'tır ve şahitlik ederiz ki Muhammed O'nun kulu ve elçisidir.

            İslam'da arkadaşlık, yalnızca hoş vakit geçirme değil, aynı zamanda kişinin manevi durumunu etkileyen ciddi bir sorumluluktur. Peygamber Muhammed (aleyhisselam) şöyle buyurmuştur: “Bir insan yakın arkadaşının dinine uyar. O halde her biriniz kiminle arkadaş olduğunu iyi düşünsün.” (Ebu Davud, Tirmizi). Bu hadis, imanımızı güçlendirecek arkadaşlar seçmenin, bizi Allah’tan uzaklaştıracak arkadaşlardan kaçınmanın ne kadar önemli olduğunu vurgular. İbn Kudame el-Makdisi, Mühteser Minheci'l-Kasideyn adlı eserinde gerçek bir arkadaşın sahip olması gereken beş temel özelliği belirtmiştir. Şimdi bunları daha detaylı inceleyelim.

            Akılcılık / Neden akıl, arkadaşlığın temelidir?

              Arkadaş akıllı olmalıdır, çünkü iyi niyetli bile olsa aptallık zarar verebilir. Potansiyel bir arkadaşın sahip olması gereken ilk ve en önemli özellik akılcılıktır. İslam’da akıl, Allah tarafından verilmiş insan doğasının temeli olarak kabul edilir. Akıl, insanın iyiyi kötüden, hakikati yanlıştan ayırt etmesini sağlar. Aklı olmayan bir kişi tutkularının ve duygularının kölesi hâline gelir, bu da onu gerçek arkadaşlığa uygun kılmaz.

              Neden akılcılık önemlidir? Akıllı bir kişi durumları objektif olarak analiz edebilir ve doğru kararlar verebilir. Aptal ise, samimi bile olsa genellikle uzağı görememesi veya eylemlerinin sonuçlarını doğru değerlendirememesi nedeniyle zarar verir. Akılcılık, her sağlıklı arkadaşlığın istikrarını ve olgunluğunu sağlayan temeldir.

              İyi Mizaç / Neden ahlak zekadan daha önemlidir?

                Bir insan zeki olabilir, ancak kötü karakterliyse felaket kaynağı haline gelebilir. Öfke, kin, gurur – tüm bunlar arkadaşlığı yok eder. Akıl, eğer bir insan iyi huylara sahip değilse yeterli değildir. İyi huylar, saygı, sabır, yumuşaklık, dürüstlük ve diğer pozitif özellikler içeren İslam ahlakının bir yansımasıdır.

                Neden iyi huylar gerekli? Kötü huylu bir insan akıllı olsa bile, davranışları tutkularına ve duygularına bağlı olacaktır. Bu onu kararsız ve güvenilmez yapar. İyi huylar, bir insanın başkalarıyla nasıl iletişim kurduğunu, zor durumlarda nasıl davrandığını ve duygularını nasıl ifade ettiğini gösterir. İyi huylar, imanın bir eklentisi değil, ayrılmaz bir parçasıdır. Kötü huylu biriyle arkadaşlık çatışmalara ve hayal kırıklığına yol açabilir.

                Açık Günahlardan Uzak Olma / Neden günahkar biriyle arkadaşlık yapılmamalıdır?

                  Açıkça günah işleyen ve insanlardan veya Allah’tan utanmayan biri sizi de sapıtmaya çalışabilir. Böyle biriyle arkadaşlık imanı zayıflatır ve yasak olanı normalleştirir. Üçüncü özellik, bir kişinin açık bir günahkar olmamasıdır. İslam’da günah, kişinin Allah ve diğer insanlarla bağlantısını bozan eylemler olarak görülür. Açık bir günahkar, günahlarından utanmayan ve Allah’tan korkmayan kişidir.

                  Neden bu önemli? Allah’tan korkmayan biri güvenilir bir arkadaş olamaz. Bir kişi Allah’ın sınırlarına saygılı değilse, muhtemelen arkadaşlıkta kendisine verilen güveni de ihlal edecektir. Günahkar biriyle arkadaşlık, özellikle imanınız zayıfsa manevi hayatınıza zarar verebilir. Arkadaşlık, dünya menfaatleri veya günahlı zevkler üzerine değil, Allah’a yakınlık üzerine kurulmalıdır.

                  Yeniliklere Karşı Çıkış / Yenilikçi kişiler neden tehlikelidir?

                    Bid'at, Kur'an ve Sünnet'te dayanağı olmayan dini uygulamalara yapılan her türlü eklemeyi ifade eder. Bu tür insanlar genellikle yanlışlıkları “hayırlı işler” bahanesiyle çarpıtır. Dördüncü özellik, kişinin yeniliklere karşı çıkmasıdır. İslam'da bid'at, Şeriat'ın hükümlerine aykırı ve Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) uygulamalarında öncülü bulunmayan herhangi bir eylemdir.

                    Neden bu önemli? Bid'atlar, İslam'ın gerçek yolundan sapmaya yol açabilir. Böyle biriyle arkadaşlık, özellikle imanınız güçlü değilse inançlarınızı ve uygulamalarınızı etkileyebilir. Bid'atçı biriyle arkadaşlık, yanıltıcı ve Allah’tan uzaklaşmaya sebep olabilir.

                    Dünyevi Şeylere Aşırı Bağlı Olmama / Dünyaya aşırı sevgi arkadaşlığı nasıl bozar?

                      Zenginlik, statü ve zevkler için yaşayan biri insanları maddi durumlarına göre değerlendirir. Böyle bir arkadaş, daha “kârlı” birini bulursa sizi terk edebilir. Beşinci özellik, kişinin dünyevi hazlara (dünya) fazla bağlı olmamasıdır. İslam’da dünya hayatı geçici bir sınav olarak görülür, yaşamın amacı değildir.

                      Neden bu önemli? Zenginlik, statü veya dünyevi zevklere takıntılı biri genellikle manevi değerler yerine bunları ön planda tutar. Bu tür bir bağlılık onu değişken ve güvenilmez bir arkadaş yapar, çünkü ilgisi dünyevi şeylere odaklanmıştır. Manevi mükemmelliğe çalışmak yerine dünyevi kazanç peşinde koşan biriyle arkadaşlık, her iki arkadaşı da Allah’ın yolunda kalmaya yardımcı olur.

                      İbn Kudame el-Makdisi bize hatırlatır ki arkadaşlık, yalnızca eğlenceli zaman geçirmekten ibaret değil, aynı zamanda bilinçli bir yaklaşım gerektiren hayatın önemli bir yönüdür. Arkadaş seçimimiz imanımızı, karakterimizi ve geleceğimizi etkiler. Bu nedenle mantıklı, iyi huylu, Allah’tan korkan, bid'atlara karşı çıkan ve dünyevi hazlara fazla bağlı olmayan kişileri seçmek önemlidir. Arkadaşlık, Allah’tan bir lütuf olduğu için bizi doğru yola ve takvaya ulaştıracak kişilerle çevrili olmalıyız. Arkadaş seçmek, geleceğimizi seçmektir. Eğer kendimizi Allah’tan korkan, bilge ve erdemli insanlarla çevrelersek, biz de daha iyisini elde etmek için çaba sarf ederiz.

                      Arkadaşlar ya bir nimettir ya da bir cezadır. Kıyamet Günü birçok insan ellerini ısıracak ve diyecek ki: “Kederler olsun bana! Keşke şu kişiyi arkadaşım yapmasaydım! O beni Hatırlama’dan uzaklaştırdı...” (Furkan Suresi, 25:28-29). Arkadaş seçimi, bir tercih meselesi değil, kurtuluş meselesidir. Hassas olun, dikkatli olun ve Allah’tan sizi size O’na ulaştırabilecek kişilerle çevirmesini dua edin.

                      Allah bizi doğru yolda güçlendirecek ve O’nun rızasına ulaştıracak dostlarla kuşatsın ve bizi başkaları için böyle dostlar kılarsın. Amin!

                      Cilësitë e nevojshme të një miku të mundshëm në Islam...

                      Në një botë të plotë me mashtrim, përgjegjësi dhe verbë shpirtërore, Islami jep rëndësi të madhe zgjedhjes së shoqëruesve. Njeriu nga natyra është një qenie shoqërore. Ai kërkon shoqëri, këshilla, ndihmë dhe mbështetje. Megjithatë, jo çdo shoqëri është përfituese, dhe jo çdo afërmi çon në kënaqësinë e Allahut. Miqësia nuk bazohet thjesht në simpati apo pasionet e përbashkëta, por është një lidhje spirituale që mund të ngritë një person ose ta rrëzojë në humnerë. Prandaj, shkolltarët e drejtë siç është Ibn Qudama al-Maqdisi kanë theksuar se sa e rëndësishme është zgjedhja e miqve. Në veprën e tij "Mukhtasar Minhaj al-Qasidin" , ai përcakton pesë cilësi të detyrueshme që një person duhet të ketë për të qenë një mik i vërtetë me të cilin mund të ecë në rrugën drejt kënaqësisë së Allahut...

                      Lavdi Allahut, të cilin ne lavdërojmë dhe nga i cili kërkojmë ndihmë dhe falje. Ne kërkojmë strehim te Allahu nga e keqja e shpirtit tonë dhe veprimet e këqija. Kushc Allah e udhëzon, askush nuk mund ta çojë në gabim. Dhe kushc Allah e lë në gabim, askush nuk mund ta udhëzojë. Ne deklarojmë se nuk ka zot tjetër përveç Allahut të Vetëm dhe deklarojmë se Muhamedi është rob dhe profeti i Tij...

                      Në Islam, miqësia nuk është vetëm një lidhje e rastësishme, por një përgjegjësi serioze që ndikon në gjendjen spirituale të një personi. Profeti Muhamedi (paqe dhe bekuarja e Allahut mbi të) tha: "Një person do të marrë besimin e mikut të tij të ngushtë. Pra, le të shikoni secili prej jush me kë merrni miqësi." (Abu Dawud, Tirmidhi). Kjo hadith nënvizon se sa është e rëndësishme të zgjidhen miqtë që do të kontribuojnë në rritjen tonë spirituale dhe jo të na largojnë nga Allahu. Ibn Qudama al-Maqdisi në librin e tij "Mukhtasar Minhaj al-Qasidin" identifikon pesë cilësi kyçe që një mik i vërtetë duhet të ketë. Le të shqyrtojmë ato më në detaje.

                      Arsimi / Pse arsia është themeli i miqësisë?

                        Një mik duhet të jetë i arsimit, sepse një budalla, edhe me qëllime të mira, mund të shkaktojë dëme. Cilësia e parë dhe më e rëndësishme e një mikut potencial është arsimi. Në Islam, arsia konsiderohet themeli i natyrës njerëzore, dhuratë nga Allahu. Arsia lejon një person të dallonë mirën nga e keqja, të vërtetën nga gënjeshtari. Pa të, një person bëhet rob i pashaqeve dhe emocioneve, duke e bërë të papërshtatshëm për një miqësi të vërtetë.

                        Pse është arsimi i rëndësishëm? Një person i arsimit mund të analizojë situatat në mënyrë objektive dhe të marrë vendime të drejta. Budallai, edhe me qëllime të mira, shpesh shkakton dëme për shkak të pamjes së shkurtër ose aftësisë së pamjaftueshme për të vlerësuar pasojat e veprimeve të tij. Arsia është themeli i çdo miqësie të shëndetshme, sigurimi i stabilitetit dhe maturitetit në marrëdhënie.

                        Mirësjellja / Pse moralja është më e rëndësishme se inteligjenca?

                          Një person mund të jetë inteligjent, por nëse ka karakter të keq, ai mund të bëhet burim i dëmit. Zemra, zhill dhe arroganca – të gjitha këto shkatërrojnë miqësinë. Arsia vetëm nuk është e mjaftueshme nëse një person nuk ka sjellje të mira. Sjelljet e mira reflektojnë etikën islame, duke përfshirë respektin, durimin, butësinë, sinqeritetin dhe cilësitë pozitive të tjera.

                          Pse janë sjelljet e mira të nevojshme? Një person me sjellje të këqija mund të jetë inteligjent, por sjelljet e tij do të jenë të motivuara nga pashaqet dhe emocionet, duke e bërë të papërshtatshëm dhe të paqëndrueshëm. Sjelljet e mira shfaqen në mënyrën se si një person i traktin të tjerët, si sillen në situata të vështira dhe si shprehin ndjenjat e tyre. Sjelljet e mira nuk janë thjesht një shtesë në besim, por një pjesë e pandashme e tij. Miqësia me dikë pa sjellje të mira mund të çojë në konflikte dhe zhgënjime.

                          Mungesa e përkohës së hapur / Pse nuk duhet të bëhen miq me një përziedhës?

                            Ai që kryen përziedhje në mënyrë të hapur, pa turp para njerëzve ose Allahut, mund të të tërheqë në rrugën e gabuar. Miqësia me të dobëson besimin dhe normalizon të ndaluarën. Cilësia e tretë është që një person nuk duhet të jetë një përziedhës i hapur. Në Islam, përziedhja konsiderohet si veprime që prishin lidhjen e një personi me Allahun dhe me të tjerët. Një përziedhës i hapur është ai që nuk fshihet pas përziedhjeve dhe nuk frikësohet nga Allahu.

                            Pse është e rëndësishme? Ai që nuk frikësohet nga Allahu nuk mund të jetë një mik i besueshëm. Nëse një person injoron kufijtë që i ka vendosur Allahu, ai gjithashtu mund të shkelë besimin e dhënë në miqësi. Miqësia me një përziedhës mund të ndikojë në jetën tuaj spirituale, veçanërisht nëse besimi juaj është i dobët. Miqësia duhet të ndërtohet në bazën e afërmit me Allahun, dhe jo interesave botërorë ose kënaqësive të ndaluara.

                            Mosadhurimi ndaj novacioneve / Pse ata që ndjekin novacionet janë të rrezikshëm?

                              "Bida" përfshin çdo shtesë në fe që nuk ka bazë në Kur'an dhe Sunet. Këta individë shpesh deformojnë të vërtetën në emër të "veprave të mira". Cilësia e katërt lidhet me faktin se një person nuk duhet të jetë mbështetës i novacioneve. Në Islam, novacioni përfshin çdo veprim që kundërshton ligjet e shariut dhe nuk ka paralele në praktikat e Profetit (paqe dhe bekuarja e Allahut mbi të).

                              Pse është e rëndësishme? Novacionet mund të çojnë në devijim nga rruga e vërtetë e Islamiit. Miqësia me një tillë person mund të ndikojë në besimet dhe praktikat tua, veçanërisht nëse besimi juaj nuk është i fortë. Miqësia me dikë që ndjek novacione mund të bëhet burim i mësimeve të gabuara dhe largimi nga Allahu.

                              Mosjetësia e tepërt për botën / Pse dashuria për botën e shkatërron miqësinë?

                                Ai që jeton për pasuri, status dhe kënaqësi do të matë njerëzit sipas pozicionit të tyre material. Një mik i tillë do të të tradhtojë nëse gjen dikë më "profitueshëm". Cilësia e pestë është që një person nuk duhet të jetë tepër i lidhur me kënaqësitë botërore ("dunya"). Në Islam, jeta botërore konsiderohet si një provë e përkohshme, jo si qëllim i jetës.

                                Pse është e rëndësishme? Një person i obsesionuar me pasuri, status ose kënaqësitë e botës shpesh i vendos ato mbi vlerat spirituale. Ky lidhje e bën atë të ndryshueshëm dhe të paqëndrueshëm si mik, pasi interesat e tij janë të përqendruara në gjërat materiale. Miqësia me dikë që punon për përmirësimin e shpirtit dhe jo për fitime botërore ndihmon të dy miqtë të mbeten në rrugën e Allahut.

                                Ibn Qudama al-Maqdisi na kujton se miqësia nuk është thjesht një kalim i kënaqshëm i kohës, por një aspekt i rëndësishëm i jetës që kërkon një qasje të vetëdijshme. Zgjedhja e miqve ndikon në besimin, karakterin dhe të ardhmen tonë. Prandaj, është e rëndësishme të zgjidhen ata që posedojnë arsim, sjellje të mira, frikë për Allahun, mospajtim ndaj novacioneve dhe mosadhurim ndaj kënaqësive botërore. Miqësia është dhuratë nga Allahu dhe duhet vlerësuar duke zgjedhur ata që na ndihmojnë të ndjekim rrugën e vërtetë dhe të drejtësinë. Zgjedhja e miqve është zgjedhja e të ardhmes suaj. Nëse u rrethojmë me njerëz të frikësuar nga Allahu, të urtë dhe të virtyeshëm, edhe ne do të përpiqemi të bëhemi më të mirë.

                                Miqtë janë ose një bekuarje ose një dënim. Në Ditën e Gjykimit, shumë do të këputin duart e tyre, duke thënë: "Vjedha ime! Po të mos kisha marrë këtë person si mik! Ai më largoi nga Kujtesa..." (Suret Al-Furkan, 25:28–29). Zgjedhja e një mikut nuk është çështje shije, por çështje shpëtimi. Jeni të zgjuar, jeni të kujdesshëm dhe lutuni Allahut që të ju rrethojë me ata që ju çojnë tek Ai.

                                Urojë Allahu të na dhurojë miq që na forcojnë në rrugën e drejtë dhe na çojnë tek kënaqësia e Tij, dhe të na bëjë të tilla miq për të tjerët. Amen!