Как малые дела формируют великое будущее...

How small things shape a great future... / Küçük işler harika bir geleceği nasıl şekillendiriyor... / Sa gjëra të vogla formojnë një të ardhme të madhe...

В жизни мусульманина нет ничего незначительного. Каждое слово, каждый жест, каждая мысль и намерение имеют вес и значение. В этом и заключается уникальность исламского подхода к жизни: он охватывает не только крупные дела, как молитва, пост, хадж, но и самые повседневные, мелкие, казалось бы, поступки. Один из величайших уроков, который мы можем извлечь из жизни Пророка Мухаммада ﷺ — это то, что в Исламе нет мелочей, если они связаны с намерением, благом и праведностью...

Хвала Аллаху, Которого мы восхваляем и к Которому взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого Аллах ведет по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Мы свидетельствуем, что нет никого достойного поклонения, кроме Одного Аллаха, и свидетельствуем, что Мухаммад — раб Аллаха и Посланник Его. А затем:

Мусульманин — это не просто человек, совершающий намаз и постящийся в Рамадан. Это человек, который стремится жить в соответствии с Исламом в каждом аспекте своей жизни — в делах, словах, мыслях, отношениях с людьми. И одна из великих, но часто забытых основ — это внимание к мелочам.

Всё великое складывается из малого

О мусульмане, вдумайся: ведь любое здание строится из кирпичей. Картина из мазков. Судьба — из решений. Даже дорога длиной в тысячу миль начинается с первого шага. Так и наша вера, наше влияние, наш вклад в Умму — всё это состоит из малых поступков, совершаемых день за днём. Пророк Мухаммад ﷺ сказал: «Самое любимое дело перед Аллахом — это то, которое совершается постоянно, пусть даже оно и небольшое». (Сахих аль-Бухари, 6464; Муслим, 782). Эти слова — драгоценное руководство. Аллах ценит постоянство, искренность, и даже самое малое дело, если оно совершено ради Него, не останется без награды.

Шайтан принижает малое, чтобы украсть великое. Недаром говорят: «Дьявол кроется в мелочах». Ведь именно в этом кроется его уловка. Он шепчет: «Это же пустяк…», «Это не обязательно…», «Зачем утруждаться?». И так человек начинает пренебрегать добрыми словами, уважением к родителям, своевременным намазом, скромным внешним видом, даже обычной улыбкой. Шайтан знает: когда ты не заботишься о малом, ты не сможешь удержать великое. И наоборот — когда мусульманин приучает своё сердце к вниманию даже к самым «незначительным» вещам, он становится сильным, проницательным, и, что важнее всего — богобоязненным. Шайтан часто внушает человеку, что мелкие грехи – это пустяки. Но именно из них складывается большое зло. «Остерегайтесь малых грехов, ибо они накапливаются и приводят человека к гибели». (Ахмад, Ибн Маджа). Если человек привыкнет лгать в "мелочах", обманывать в торговле, сплетничать, то со временем его сердце очерствеет, и он начнёт совершать большие грехи.

Малые дела — великая сила в призыве и братстве. Один вежливый Салям, одна улыбка, помощь в переносе сумки, короткое наставление, доброе слово поддержки брату или сестре — разве это требует больших усилий? Но знайте: один ваш поступок может быть как искрой, которая зажжёт свет в чьём-то мрачном сердце. Посланник Аллаха ﷺ сказал: «Не пренебрегай ни одним добрым делом, даже если это будет встреча с братом с приветливым лицом». (Сахих Муслим, 2626). Он ﷺ учил нас, что забота о малом — это часть имана. Ведь как может быть велико сердце, если оно не замечает страдания или радости вокруг?

Мы живём в век испытаний. Многие мусульмане ищут поддержки, тепла, хотя бы каплю надежды. И ты, брат, сестра, можешь стать этим лучом, даже не осознавая. Легкое слово поддержки, внимание к чужим трудностям, готовность помочь — всё это то, чему учил нас Пророк ﷺ. «Облегчайте и не затрудняйте, радуйте и не отвращайте!» (Аль-Бухари, 69; Муслим, 1732). Аллах может записать в твой масштаб добрых дел — судьбу человека, которую ты изменил своим, казалось бы, «малым» поступком. Разве это не величие?

Умма не начнёт меняться снаружи — она меняется изнутри. Начни с малого: дисциплина, хорошее слово, честность в делах, внимание к брату, ду'а за сестру, чистота в доме, искренность в общении. Ислам — это не только глобальные цели, но и постоянное внимание к деталям, к «ахляку», к сердцу, к намерению. Для Аллаха нет «мелочей», когда дело касается богобоязненности. Всё, что совершается с искренним намерением ради Него, — велико. Не пренебрегай ни словом, ни поступком, ни даже ду'а. Стань из тех, кто сеет добро на каждом шагу. Будь среди тех, кто оживляет Сунну Посланника ﷺ в малом, чтобы Аллах возвысил тебя в великом.

Жизнь мусульманина должна быть наполнена осознанностью. Нет неважных дел – есть дела, последствия которых мы не всегда видим сразу. Будьте внимательны к мелочам в поклонении – возможно, именно они станут вашим спасением в Судный День. Не пренебрегайте добрыми поступками – даже маленькая помощь может изменить чью-то жизнь. Остерегайтесь малых грехов – они, как ржавчина, разъедают сердце.

Пусть Аллах поможет нам ценить каждое мгновение нашей жизни и наполнять его благими делами, большими и малыми. Сделает нас из тех, кто не пренебрегает мелочами и кто видит в них возможность приблизиться к Нему. Аминь!

How small things shape a great future...

In the life of a Muslim, nothing is insignificant. Every word, every gesture, every thought, and every intention has weight and meaning. This is the uniqueness of the Islamic approach to life: it encompasses not only major acts like prayer, fasting, and Hajj, but also the most mundane, seemingly trivial actions. One of the greatest lessons we can learn from the life of Prophet Muhammad ﷺ is that in Islam, there are no small matters if they are connected to good intentions, benefit, and righteousness...

Praise be to Allah, Whom we praise, and from Whom we seek help and forgiveness. We seek refuge in Allah from the evil of our souls and from our bad deeds. Whoever Allah guides, no one can mislead, and whoever He leaves astray, no one can guide. We bear witness that there is no deity worthy of worship except Allah alone, and we bear witness that Muhammad is His servant and Messenger.

A Muslim is not just someone who prays and fasts during Ramadan. A Muslim is someone who strives to live according to Islam in every aspect of their life — in actions, words, thoughts, and relationships with others. And one of the great but often forgotten principles is paying attention to the small details.

Great things are built from the small

O Muslim, reflect on this: every building is constructed from bricks. A painting is made from brushstrokes. Fate is shaped by decisions. Even a journey of a thousand miles begins with a single step. So too, our faith, our influence, our contribution to the Ummah — all of this is made up of small actions performed day after day. The Prophet Muhammad ﷺ said: "The most beloved deed to Allah is that which is done consistently, even if it is small." (Sahih al-Bukhari, 6464; Muslim, 782). These words are precious guidance. Allah values consistency and sincerity, and even the smallest deed, if done for His sake, will not go unrewarded.

Shaytan diminishes the small to steal the great. It is no wonder they say, "The devil is in the details." For this is his trick. He whispers: "It’s just a trifle…", "It’s not necessary…", "Why bother?" And so, a person begins to neglect kind words, respect for parents, timely prayer, modest dress, or even a simple smile. Shaytan knows: when you neglect the small, you cannot hold onto the great. Conversely, when a Muslim trains their heart to pay attention to even the "insignificant" things, they become strong, perceptive, and, most importantly, God-fearing. Shaytan often suggests that minor sins are trivial. But it is from them that great evils grow. "Beware of small sins, for they accumulate and lead to one's destruction." (Ahmad, Ibn Majah). If a person becomes accustomed to lying in "small matters," cheating in trade, or gossiping, over time their heart hardens, and they begin committing greater sins.

Small deeds – great power in da’wah and brotherhood. A polite Salam, a smile, helping carry a bag, a short piece of advice, a kind word of support to a brother or sister — does this require great effort? Know this: one of your actions may be like a spark that ignites light in someone else's darkened heart. The Messenger of Allah ﷺ said: "Do not belittle any good deed, even if it is meeting your brother with a cheerful face." (Sahih Muslim, 2626). He ﷺ taught us that caring about the small things is part of faith. For how can a heart be great if it does not notice the suffering or joy around it?

We live in an age of trials. Many Muslims are seeking support, warmth, even a drop of hope. And you, brother, sister, can become that ray of light without even realizing it. A gentle word of encouragement, attention to others' difficulties, readiness to help — this is what the Prophet ﷺ taught us. "Make things easy and do not make them difficult, bring glad tidings and do not repel people!" (Al-Bukhari, 69; Muslim, 1732). Allah may record in your scale of good deeds — a life that you changed with your seemingly "small" act. Is this not greatness?

The Ummah will not change from the outside — it changes from within. Start small: discipline, good words, honesty in dealings, attention to your brother, dua for your sister, cleanliness in the home, sincerity in communication. Islam is not only about grand goals but also about constant attention to details, to "akhlaq," to the heart, to intention. For Allah, there are no "trifles" when it comes to God-consciousness. Everything done with sincere intention for His sake is great. Do not neglect a word, an action, or even a dua. Be among those who sow goodness at every step. Be among those who revive the Sunnah of the Messenger ﷺ in small ways, so that Allah may elevate you in great ways.

The life of a Muslim should be filled with mindfulness. There are no unimportant deeds — only deeds whose consequences we do not always see immediately. Pay attention to the small details in worship — perhaps they will be your salvation on the Day of Judgment. Do not neglect good deeds — even a small act of kindness can change someone’s life. Beware of small sins — they are like rust that corrodes the heart.

May Allah help us value every moment of our lives and fill it with good deeds, big and small. Make us among those who do not neglect the small things and who see in them an opportunity to draw closer to Him. Ameen!

Küçük işler harika bir geleceği nasıl şekillendiriyor...

Müslümanın hayatında önemsiz hiçbir şey yoktur. Her kelime, her hareket, her düşünce ve her niyet ağırlık ve anlam taşır. İslamın yaşam tarzının benzersizliği tam olarak burada yatmaktadır: sadece namaz, oruç, hacc gibi büyük ibadetleri değil, aynı zamanda günlük hayatta yapılan en küçük eylemleri de kapsar. Hz. Muhammed’in (ﷺ) hayatından öğrenebileceğimiz en büyük derslerden biri, İslam’da iyi niyet, fayda ve doğrulukla bağlantılı olduğu sürece önemsiz hiçbir şeyin olmadığıdır…

Hamd, yalnızca Allah’a mahsustur; O’ndan yardım ve mağfiret dileriz. Ruhumuzdaki kötülüklerden ve kötü işlerimizden Allah’a sığınırız. Kimi Allah doğru yola iletirse, onu kimse şaşırtamaz; kimi de Allah sapıtırsa, onu kimse doğruya iletemez. Şahitlik ederiz ki, Allah’tan başka ilah yoktur ve Muhammed O’nun kulu ve elçisidir.

Müslüman, sadece namaz kılan ve Ramazan ayında oruç tutan biri değildir. Müslüman, hayatının her yönünde İslam’a uygun yaşamaya çalışan biridir — eylemlerinde, sözlerinde, düşüncelerinde ve insanlarla olan ilişkilerinde. Unutulan ancak büyük temellerden biri ise küçük ayrıntılara dikkat etmektir.

Büyük şeyler, küçük şeylerden oluşur

Ey Müslüman, düşün: Her bina tuğlalardan inşa edilir. Bir tablo fırçaların vuruşlarından meydana gelir. Kader, kararlardan şekillenir. Bin mil uzunluğundaki bir yolculuk bile tek bir adımla başlar. Aynı şekilde, imanımız, etkimiz, ümmete katkımız — hepsi gün be gün yapılan küçük eylemlerden oluşur. Peygamber Efendimiz (ﷺ), “Allah katında en sevilen iş, ne kadar küçük olursa olsun sürekli yapılan iştir,” demiştir. (Sahih al-Buhari, 6464; Müslim, 782). Bu sözler kıymetli bir rehberdir. Allah sürekliliği ve samimiyeti takdir eder ve O’nun için yapılan en küçük iş bile ödülsüz kalmaz.

Şeytan küçüğü küçümseyerek büyüğü çalmayı planlar. İşte bundan dolayı derler ki, "Şeytan ayrıntılarda gizlidir." Çünkü bu onun hilesidir. Fısıldar: "Bu sadece bir önemsizlik…", "Bu gerekli değil…", "Neden uğraşasın?" Böylece insan, nazik sözleri, ebeveynlere saygı göstermeyi, zamanında namaz kılmayı, mütevazı giyinmeyi, hatta basit bir gülümsemeyi ihmal etmeye başlar. Şeytan bilir: Küçük şeylere aldırış etmezsen, büyüğü koruyamazsın. Tersine, bir Müslüman kalbini en "önemsiz" şeylere bile dikkat etmeye alıştırırsa, güçlü, farkındalık dolu ve en önemlisi takvâ sahibi hâle gelir. Şeytan genellikle küçük günahların önemsiz olduğunu fısıldar. Ancak büyük kötülükler tam da bunlardan oluşur. “Küçük günahlardan sakının, çünkü birikirler ve insanın yıkımına neden olurlar.” (Ahmad, İbn Mâce). Eğer bir kişi "küçük" şeylerde yalan söylemeye, ticarette hile yapmaya, dedikodu etmeye alışır ise, zamanla kalbi sertleşir ve daha büyük günahlara yönelmeye başlar.

Küçük eylemler – davet ve kardeşlikte büyük güç. Nazik bir Selam, bir gülümseme, çanta taşıma yardımı, kısa bir öğüt, bir kardeşe veya kız kardeşe yönelik sıcak bir söz — bunlar büyük çaba gerektirir mi? Bilin ki: bir eyleminiz, bir başkasının karanlık kalbinde ışığı yakacak bir kıvılcım olabilir. Allah’ın Elçisi (ﷺ), “Hiçbir hayırlı ameli küçümseme, kardeşine güler yüzle karşılamak bile olsa,” buyurmuştur. (Sahih Müslim, 2626). O, küçük şeylere dikkat etmenin imanın bir parçası olduğunu öğretti. Çevresindeki acıları veya sevinçleri fark etmeyen bir kalp nasıl büyük olabilir ki?

Deneme ve zorluklar çağında yaşıyoruz. Birçok Müslüman destek, sıcaklık, hatta umudun küçük bir damlasını arıyor. Ve sen, kardeş, farkında olmadan bu ışık olabilirsin. Yumuşak bir teşvik sözcüğü, başkalarının sıkıntılarına dikkat, yardım etmeye hazır olmak — tüm bunlar Peygamber Efendimizin (ﷺ) bize öğrettiği şeylerdir. “İşleri kolaylaştırın, güçleştirip insanları uzaklaştırmayın!” (Buhari, 69; Müslim, 1732). Allah, sanki önemsizmiş gibi görünen bir eyleminle değiştirdiğin bir hayatı, iyilikler terazinde kaydetmiş olabilir. Bu, büyüklük değil midir?

Ümmet dışarıdan değişmez — içeriden değişir. Küçük şeylerden başla: disiplin, iyi sözler, dürüstlük, kardeşine dikkat, kız kardeşin için dua, evde temizlik, iletişimde samimiyet. İslam sadece büyük hedeflerle ilgili değildir; aynı zamanda detaylara, akhlağa, kalbe ve niyete sürekli dikkat etmekle ilgilidir. Allah için, takva meselesinde "önemsiz" diye bir şey yoktur. O’nun rızası için samimiyetle yapılan her şey büyüktür. Hiçbir kelimeyi, eylemi veya duaları küçümseme. Her adımda hayır ekenlerden ol. Efendimizin (ﷺ) sünnetini küçük şeylerde diriltenlerden ol, böylece Allah seni büyük şeylerde yükseltsin.

Müslümanın hayatı farkındalıkla dolu olmalıdır. Önemsiz hiçbir eylem yoktur — sadece sonuçlarını hemen göremediğimiz eylemler vardır. İbadetteki küçük ayrıntılara dikkat et — belki de bunlar Kıyamet Günü’nde senin kurtuluşun olacaktır. Hayırlı işleri küçümseme — küçük bir yardımla bile birinin hayatını değiştirebilirsin. Küçük günahlardan sakın — bunlar, kalbi paslandıran bir korozyon gibidir.

Allah, yaşamımızın her anını değerli görmemize ve hayırlı işlerle doldurmamıza yardım etsin. Bizi önemsizlikleri küçümsemeyen ve Allah’a yaklaşmak için fırsatlara sahip olan kimselerden eylesin. Âmin!

Sa gjëra të vogla formojnë një të ardhme të madhe...

Në jetën e një muslimani, asgjë nuk është e padëmshme. Çdo fjalë, çdo gest, çdo mendim dhe çdo qëllim ka peshë dhe kuptim. Pikërisht kjo është uniciteti i qasjes islame ndaj jetës: ajo mbulon jo vetëm veprimet e mëdha si lutja, agjërimi, haxhi, por edhe veprimet më të vogla, të përditshme. Një nga mësimet më të mëdha që mund të nxjerrim nga jeta e Profetit Muhamedit ﷺ është se në Islam nuk ka gjëra të vogla nëse ato janë të lidhura me qëllime, mirësi dhe drejtësi...

Lavdi për Allahun, të cilin ne lurojmë dhe nga të cilin kërkojmë ndihmë dhe falje. Ne kërkojmë strehim në Allah nga keqardhja e shpirtit tonë dhe veprimet tona të këqija. Kush që Allah e udhëzon në rrugën e drejtë, askush nuk mund ta çojë në gabim. Dhe kush që Ai e lë, askush nuk mund ta udhëzojë në rrugën e drejtë. Ne deklarojmë se nuk ka zot tjetër përveç Allahut të Vetëm, dhe deklarojmë se Muhamedi është rob dhe dërguesi i Tij.

Muslimani nuk është thjesht një person që bën namaz dhe agjëron gjatë Ramazanit. Muslimani është një person që përpiqet të jetë në përputhje me Islam-in në çdo aspekt të jetës së tij — në veprime, fjalë, mendime dhe marrëdhënie me njerëzit. Dhe një nga bazat më të mëdha, por shpesh të harruara, është vëmendja ndaj detajeve të vogla.

Gjithçka e madhe formohet nga e vogla

O musliman, mendo: çdo ndërtesë ndërtohet me tulla. Një pikturë krijohet nga përcjelljet e pincelit. Fatit — nga vendimet. Edhe një udhëtim prej mijë miljeve fillon me hapat e parë. Po ashtu, feja jonë, ndikimi ynë, kontributi ynë ndaj Ummës — gjithçka kjo përbëhet nga veprime të vogla që kryhen ditë pas ditë. Profeti Muhamedi ﷺ tha: "Veprimi më i dashur për Allahun është ai që bëhet vazhdimisht, edhe pse është i vogël." (Sahih al-Buhari, 6464; Muslim, 782). Këto fjalë janë një udhëzues i çmuar. Allah vlerëson vazhdimësinë, sinqeritetin, dhe madje edhe veprimin më të vogël, nëse bëhet për Lutjen e Tij, nuk do të mbetet pa shpërblim.

Shaitani denigron gjërat e vogla për t'i vjedhur ato të mëdha. Nuk është për t'u habitur që thonë: "Djalli fshihet në detaje." Sepse pikërisht kjo është mashtrimi i tij. Ai flustëruese thotë: "Kjo është vetëm një bagëti…", "Kjo nuk është e nevojshme…", "Pse të lodhesh?" Dhe kështu një person fillon të mos i vërë re fjalët e mira, respektin ndaj prindërve, namazet në kohë, dukjen e thjeshtë, madje edhe një buzëqeshje të thjeshtë. Shaitani e di: kur e neglizhosh të voglën, nuk mund ta ruash atë të madhen. Përkundrazi, kur një musliman e mëson zemrën të mos i neglizhojë as "gjërat më të vogla", ai bëhet i fortë, i ndjeshëm dhe, më e rëndësishmja, i frikësuar nga Allah. Shaitani shpesh sugjeron se makthet e vogla janë bagëti. Por pikërisht ato formojnë të keqen më të madhe. "Kujdesu nga makthet e vogla, sepse ato grumbullohen dhe çojnë në humbjen e njeriut." (Ahmad, Ibn Maja). Nëse një person bëhet i zakonshëm me gënjeshtra në "gjërat e vogla", mashtrim në tregti, fjali keqe, gradualisht zemra e tij bëhet e fortë dhe fillon të bëjë makthe më të mëdha.

Veprimet e vogla — fuqi e madhe në therapi dhe vëllazëri. Një salam i thjeshtë, një buzëqeshje, ndihma për të bartur një çantë, një këshillë e shkurtër, një fjalë e mirë mbështetëse për një vëllai ose motër — a kërkon kjo shumë përpjekje? Por dijeni: një veprim i juaji mund të jetë si një shkëndijë që ndiz dritën në një zemër të errët. Dërguesi i Allahut ﷺ tha: "Mos e nënvlerësoni asnjë veprim të mirë, edhe pse është takimi me një vëlla me fytyrë të lumtur." (Sahih Muslim, 2626). Ai ﷺ na mësoi se kujdesi për gjërat e vogla është pjesë e besimit. Si mund të jetë e madhe një zemër nëse nuk e vëren vuajtjen ose gëzimin rreth saj?

Ne jetojmë në një kohë provash. Shumë muslimanë po kërkojnë mbështetje, ngrohtësi, madje edhe një pika shpresë. Dhe ti, vëlla, motër, mund të bëhesh atë drite pa e kuptuar. Një fjalë e lehtë mbështetëse, vëmendja ndaj vështirësive të të tjerëve, gati për të ndihmuar — këto janë gjërat që na mësoi Profeti ﷺ. "Lehtësoni dhe mos e bëni të vështirë, sjellni lajme të mira dhe mos i largoni njerëzit!" (Al-Buhari, 69; Muslim, 1732). Allah mund të regjistrojë në shkallën e veprave të mira — një jetë që ke ndryshuar me një veprim të vogël. A nuk është kjo madhështi?

Umma nuk do të ndryshojë nga jashtë — ajo ndryshon nga brenda. Fillo nga gjërat e vogla: disiplinë, fjalë të mira, nder në transaksione, kujdes për vëllain, duaje për motrën, pastërti në shtëpi, sinqeritet në komunikim. Islami nuk ka të bëjë vetëm me qëllime të mëdha, por edhe me vëmendje të vazhdueshme ndaj detajeve, ndaj "akhlakut", ndaj zemrës, ndaj qëllimit. Për Allahun, nuk ka "gjëra të vogla" kur bëhet fjalë për devotshmërinë. Çdo gjë e bërë me qëllim të sinqertë për Tij është e madhe. Mos e nënvlerësoni asnjë fjalë, veprim apo edhe një duaje. Bëhu nga ata që shpërndaqin mirësinë në çdo hap. Bëhu nga ata që ringjallin Sünnetin e Dërguesit të Allahut ﷺ në gjërat e vogla, që Allah të ju ngrit në ato të mëdha.

Jeta e një muslimani duhet të jetë e mbushur me vetëdije. Nuk ka veprime të padëmshme — ka vetëm veprime të cilat ndoshta nuk i shohim menjëherë pasojat e tyre. Jini të vëmendshëm ndaj detajeve të vogla në adhurim — ndoshta ato do të jenë shpëtimi juaj në Ditën e Gjykimit. Mos e nënvlerësoni veprimet e mira — madje një ndihmë e vogël mund të ndryshojë jetën e dikujt. Kujdesuni nga makthet e vogla — ato janë si rrezatimi që prishin zemrën.

Të na ndihmojë Allah të vlerësojmë çdo moment të jetës sonë dhe ta mbushim me vepra të mira, të mëdha dhe të vogla. Të na bëjë prej nesh ata që nuk e nënvlerësojnë gjërat e vogla dhe që e shohin në to mundësinë për t’u afruar Atij. Amen!