"Хомай" между мифом и религиозной опасностью...

The "Homai" between myth and religious danger... / Efsane ile dini tehlike arasındaki "Homay"... / "Homai" midis mitit dhe rrezikut fetar...
В последнее время в Башкортостане и за его пределами набирает популярность башкирская языческая песня «Хомай», которая преподносится как часть «древнего наследия» тюркских и монгольских народов. Гиды, блогеры и даже некоторые деятели культуры с восторгом рассказывают о «богине Хомай», восхваляя «легенды древних язычников». Однако за этим романтизированным образом скрывается серьезная проблема — пропаганда многобожия (ширка), категорически запрещенного в Исламе...
Хвала Аллаху, Которого мы восхваляем и к Которому взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого Аллах ведет по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Мы свидетельствуем, что нет никого достойного поклонения, кроме Одного Аллаха, и свидетельствуем, что Мухаммад — раб Аллаха и Посланник Его. А затем:
Новая песня Homay группы Ay Yola из Уфы стала самой популярной среди композиций стран СНГ и заняла первое место в рейтинге на стриминговом сервисе Apple Music. Релиз трека состоялся 14 марта этого года. Через три недели после премьеры он стал вирусным в Сети. "Хомай" стала набирать миллионные прослушивания. Особенно ее оценили в Казахстане, Узбекистане, Азербайджане, Турции и Европе. В апреле трек вошел в пятерку лучших в мировом чарте Shazam, опередив Леди Гагу. Многие без устали слушают трек, но далеко не все знают и понимают смысл.
"Хомай" (Хумай, Умай) — персонаж доисламских верований некоторых тюркских народов, связанный с культом плодородия, неба и покровительства. Согласно современным интерпретациям фольклористов и этнографов, Хомай — мифологический персонаж, якобы крылатое существо (иногда женщина-птица), символизирующее удачу, плодородие, материнство и покровительство. Иногда её отождествляют с птицей счастья или даже «богиней-охранительницей», упоминаемой в некоторых тюркских и монгольских мифологиях. В рамках неоязыческого возрождения её воспевают как силу, способную «давать энергию», «связывать с природой» и «пробуждать древние духи рода».
«Хомай» — это древняя башкирская песня, связанная с образом богини Хомай (или Умай), которая, согласно языческим верованиям тюркских народов, считалась покровительницей женщин, детей и плодородия. В мифологии она часто ассоциировалась с небесами, светилами и защитой домашнего очага. Песня, посвященная ей, передавалась из поколения в поколение как часть устного народного творчества. Однако в последние годы интерес к «Хомай» вышел за рамки фольклорных исследований. Сегодня её образ активно романтизируется, а сама песня становится символом «духовного возрождения» башкирского народа. К сожалению, такая популяризация не всегда учитывает религиозные чувства мусульман, которые составляют большинство населения Башкортостана.
Языческие верования, включая почитание "богинь" вроде Хомай, прямо противоречат основополагающим принципам Ислама. Присвоение божественных качеств существам, созданным Аллахом, является формой многобожия (ширка), которое считается одним из самых тяжких грехов в Исламе. Современные интерпретации образа Хомай часто носят идеализированный характер. Гиды, писатели и даже некоторые деятели культуры представляют её как универсальную «богиню материнства» или «символ единства тюркских народов». Такая трактовка не только исторически неточна, но и создаёт почву для религиозного смешения (синкретизма), что может привести к утрате чётких границ между верой и суеверием.
Примером такого смешения может служить ситуация, когда люди начинают воспринимать Хомай как некое сверхъестественное существо, способное влиять на их судьбы. Это уже шаг к отходу от исламской догматики и возвращению к языческим практикам. Особенно тревожным является тот факт, что подобные идеи активно продвигаются через массовую культуру, туризм и образование. Гиды, рассказывающие туристам о «богине Хомай», играют ключевую роль в распространении этих идей. Их рассказы часто полны эмоциональных описаний, которые могут создать у слушателя впечатление, будто почитание Хомай — это нормальная часть современной культуры. Однако важно понимать, что такие истории не должны преподноситься как религиозная истина или альтернатива Исламу.
Культурные деятели также несут ответственность за то, как они представляют народное наследие. Игнорирование религиозных чувств мусульман ради привлечения внимания к языческим мотивам может привести к конфликтам и недопониманию. Мусульмане должны помнить, что любые попытки оправдать многобожие или возвеличивать языческие символы противоречат учению Ислама. Но в основе всего этого — ширк - многобожие, придавание сотоварищей Аллаху. Ведь что такое поклонение некоей мифологической покровительнице, которая якобы влияет на судьбу, даёт потомство или направляет жизнь людей? Это прямое приписывание творческих и управленческих атрибутов, которые принадлежат только Аллаху. "Поистине, Аллах не прощает (без полного покаяния), когда Ему придают сотоварищей [когда кого-либо равняют Ему], но прощает то, что меньше этого [другие грехи, кроме многобожия и неверия], кому пожелает. А кто придает Аллаху сотоварищей [совершает многобожие], тот измыслил великий грех." 4 - Сура Ан-Ниса, аят 48.
Таким образом, любое возвеличивание мифологических существ, будь то «Хомай», «Умай», «Тенгри» или иные «силы природы» — является многобожием. Не важно, делается ли это в форме «культуры» или «традиции» — ширк остаётся ширком, даже если обёрнут в песни, туристические легенды или спектакли. Люди начинают видеть в язычестве «духовность», «энергию природы», «мудрость предков». Всё это — ловушки шайтана, заменяющие иман на фольклор. Молодёжь путается: одни и те же гиды и блогеры могут говорить о «мусульманской Башкирии», а потом воспевать «богиню Хомай». Это подмена понятий и размывание границ между Таухидом и ширком. Подрыв таухида и исламской идентичности. Ислам строится на абсолютном Единобожии. Принятие образов и терминов из язычества (даже под видом культуры) разрушает эту основу. Не все элементы народного творчества несут угрозу вере. Однако возвышение мифологических образов до уровня сакрального, особенно приписывание им роли «богинь», духов и покровителей, — опасный путь, ведущий к возрождению джахилии.
Сегодня под видом «возвращения к корням» происходит романтизация язычества, часто неосознанная. Люди начинают слушать песни о Хомай, восхищаться её «мифической силой», а потом — искать обереги, амулеты, обращаться к «традициям предков», которые на самом деле враждебны исламу. Уважение к культуре не должно означать оправдание или одобрение многобожия. Пророк Мухаммад (мир ему и благословение Аллаха) уничтожил идолов Каабы, несмотря на их многовековую «культурную» ценность для арабов, потому что вера должна быть чистой от любой примеси ширка. Культ Хомай — это остаток дохристианской и доисламской мифологии, который не может и не должен быть интегрирован в исламскую идентичность. Мусульманам следует подходить к таким образам с критическим мышлением и религиозной осмотрительностью. Истинное достоинство и счастье заключены не в мифах о «богинях судьбы», а в следовании Корана и Сунны, в поклонении одному Аллаху — Творцу небес и земли.
Истинное наследие башкирского народа — Ислам, а не мифы язычников
Некоторые пытаются оправдать увлечение «Хомай» тем, что это якобы «наша история до Ислама». Но в действительности история до Ислама — это период джахилии (невежества). Как арабы до Ислама поклонялись Лат, Уззе и Манату — башкиры, как и другие тюрки, имели свои идолов и духов. Но разве Посланник ﷺ призвал сохранить мифы джахилии? Нет. Он пришёл разрушить идолов, очистить сердца и утвердить Единобожие. "Скажи: Он — Аллах Единый, Аллах Самодостаточный, не родил и не был рождён, и нет никого, равного Ему." Сура Аль-Ихлас. Вот с чего начинается воспитание Уммы — не с песен о мифических существах, а с убеждения в Единстве Аллаха.
Башкирский народ веками был частью мусульманской уммы, и его истинное наследие — не в мифах о «богинях», а в вере в Единого Аллаха. Попытки романтизировать язычество — это не сохранение культуры, а шаг назад к заблуждению. Мусульманам следует критически относиться к подобным тенденциям и четко разъяснять их опасность с точки зрения акыды. Во все времена шайтан стремился сбить людей с прямого пути. Но если раньше он искушал индивидуально, то сегодня он нашёл более мощное оружие — массовую культуру. Одна песня может стать духовной язвой целого поколения. И песня, о которой идёт речь — именно такой случай. Она не просто мелодична. Она околдовывает, убаюкивает душу и открывает сердца для многобожия. Это не просто популярная композиция — это гимн заблудших.
Зачем шайтану музыка? Иблис — стратег. Он не торопится сразу уводить мусульманина в куфр. Он сначала убивает его сердце. Музыка — один из старейших и самых тонких инструментов шайтана. Вместо того чтобы слушать аяты о Судном Дне — человек слушает о ложной любви, о земных желаниях, о боли без веры, о душе без Аллаха. Когда песня становится популярной в масштабах миллионов, и люди поют её как некий духовный гимн, важно задаться вопросом: что именно они прославляют? В песне Хомай идёт открытое восхваление творения, превращение его в объект любви, поклонения и надежды. Это классическая черта ширка — приравнивания кого-то к Аллаху. А когда подобная идея облачается в красивую мелодию, она усыпляет бдительность, и шайтан говорит: "Это просто искусство…"
Это поколение выросло в эпоху духовного голода. Образ Аллаха — стёрт, знание об Ахира — забыто, а понятие Таухида заменено эмоциональной сентиментальностью. Люди ищут утешения — и шайтан даёт им музыку. Не Коран. Не зикр. А пение, наполненное слезами, тоской и обожествлением чувств. И вот перед нами поколение, которое плачет под песни о лже-божествах, но не может пролить слезу при чтении Корана. Где сердце, о мусульманин? Где твоя ревность за религию?
Шайтан не всегда нападает громко. Иногда он поёт. И если его песня попала тебе в душу — знай, это было не случайно. Это было оружие. "Не следуй за страстью, чтобы она не сбила тебя с пути Аллаха..." Сура Сад, 38:26. Истинный мусульманин не идёт за толпой. Он идёт за истиной. И если весь мир сегодня слушает песню шайтана — пусть твои органы чувств остаются верны Аллаху. Пусть твой язык поёт зикр, а не ширк. Пусть твои слёзы льются от любви к Аллаху, а не от обожествления творения.
Призываем мусульман не увлекаться модой на мифологические персонажи. Ни «Хомай», ни «духи природы», ни «богини рода» не имеют места в жизни верующего. Песни и легенды, прославляющие их, ведут к духовному упадку и отрыву от истинной веры. Воспитывайте своих детей на Коране, а не на языческих песнях. Чтите наследие пророков, а не шаманов. Пусть наши сердца будут наполнены светом Таухида, а не мраком вымышленных «богинь».
The "Homai" between myth and religious danger...
Recently, in Bashkortostan and beyond, the Bashkir pagan song "Homay" has gained popularity. It is presented as part of the "ancient heritage" of Turkic and Mongolian peoples. Guides, bloggers, and even some cultural figures enthusiastically talk about the "goddess Homay," praising the "legends of ancient pagans." However, behind this romanticized image lies a serious issue — the promotion of polytheism (shirk), which is strictly forbidden in Islam...
Praise be to Allah, Whom we praise, and from Whom we seek help and forgiveness. We seek refuge in Allah from the evil of our souls and bad deeds. Whoever Allah guides, no one can mislead, and whoever He leaves astray, no one can guide. We testify that there is no deity worthy of worship except Allah alone, and we testify that Muhammad is His slave and Messenger. And then:
The new song "Homay" by the group Ay Yola from Ufa has become the most popular among compositions from CIS countries and topped the charts on the streaming service Apple Music. The track was released on March 14th of this year. Three weeks after its premiere, it went viral online. "Homay" started garnering millions of listens, especially appreciated in Kazakhstan, Uzbekistan, Azerbaijan, Turkey, and Europe. In April, the track entered the top five in the global Shazam chart, surpassing Lady Gaga. Many listen to the track endlessly, but not everyone knows or understands its meaning.
"Homay" (Humay, Umay) — a character from pre-Islamic beliefs of some Turkic peoples, associated with fertility, sky, and protection cults. According to modern interpretations by folklorists and ethnographers, Homay is a mythical figure, supposedly a winged creature (sometimes a bird-woman), symbolizing luck, fertility, motherhood, and patronage. Sometimes she is equated with the bird of happiness or even the "guardian goddess" mentioned in some Turkic and Mongolian mythologies. Within the framework of neo-pagan revival, she is praised as a force capable of "giving energy," "connecting with nature," and "awakening ancient spirits."
"Homay" is an ancient Bashkir song connected with the image of the goddess Homay (or Umay), who, according to the pagan beliefs of Turkic peoples, was considered the protector of women, children, and fertility. In mythology, she was often associated with the heavens, celestial bodies, and the protection of the home. The song dedicated to her was passed down from generation to generation as part of oral folk art. However, in recent years, interest in "Homay" has gone beyond folklore studies. Today, her image is actively romanticized, and the song itself has become a symbol of the "spiritual revival" of the Bashkir people. Unfortunately, such popularization does not always consider the religious feelings of Muslims, who make up the majority of Bashkortostan's population.
Pagan beliefs, including the veneration of "goddesses" like Homay, directly contradict the fundamental principles of Islam. Assigning divine qualities to beings created by Allah is a form of polytheism (shirk), which is considered one of the gravest sins in Islam. Modern interpretations of the Homay image are often idealized. Guides, writers, and even some cultural figures present her as a universal "goddess of motherhood" or "symbol of the unity of Turkic peoples." Such interpretation is not only historically inaccurate but also creates fertile ground for religious syncretism, which can lead to the blurring of clear boundaries between faith and superstition.
An example of such syncretism is when people begin to perceive Homay as a supernatural being capable of influencing their fates. This is already a step away from Islamic dogma and a return to pagan practices. Particularly alarming is the fact that such ideas are actively promoted through mass culture, tourism, and education. Guides telling tourists about the "goddess Homay" play a key role in spreading these ideas. Their stories are often full of emotional descriptions that may give listeners the impression that venerating Homay is a normal part of modern culture. However, it is important to understand that such stories should not be presented as religious truth or an alternative to Islam.
Cultural figures also bear responsibility for how they represent folk heritage. Ignoring the religious feelings of Muslims in favor of drawing attention to pagan motifs can lead to conflicts and misunderstandings. Muslims must remember that any attempts to justify polytheism or glorify pagan symbols contradict the teachings of Islam.
But at the heart of all this is shirk — polytheism, associating partners with Allah. What is the worship of a mythical patroness, who supposedly influences fate, gives offspring, or guides people’s lives? It is the direct attribution of creative and governing attributes that belong only to Allah. "Indeed, Allah does not forgive associating others with Him [polytheism], but forgives lesser sins than that for whom He wills. And whoever associates others with Allah has certainly fabricated a great sin." 4 - Surah An-Nisa, verse 48.
Thus, any glorification of mythical beings, whether "Homay," "Umay," "Tengri," or other "forces of nature" — constitutes polytheism. It doesn’t matter if this is done in the form of "culture" or "tradition" — shirk remains shirk, even if wrapped in songs, tourist legends, or plays. People start seeing paganism as "spirituality," "natural energy," "ancestral wisdom." All this — traps of Satan, replacing faith with folklore.
The youth get confused: the same guides and bloggers may talk about "Muslim Bashkortostan" and then sing praises to the "goddess Homay." This is a substitution of concepts and erosion of boundaries between Tawhid and shirk. Undermining tawhid and Islamic identity. Islam is built on absolute monotheism. Accepting images and terms from paganism (even under the guise of culture) undermines this foundation. Not all elements of folk art pose a threat to faith. However, the exaltation of mythical images to a sacred level, especially attributing to them the role of "goddesses," spirits, and patrons — is a dangerous path leading to the revival of jahiliyyah.
Today, under the guise of "returning to roots," paganism is being romanticized, often unconsciously. People start listening to songs about Homay, admiring her "mythical power," and then look for amulets, talismans, and turn to "ancestral traditions," which are actually hostile to Islam. Respect for culture should not mean justifying or approving polytheism. Prophet Muhammad (peace be upon him) destroyed the idols of the Kaaba despite their centuries-old "cultural" value to the Arabs because faith must be pure from any admixture of shirk.
The cult of Homay is a remnant of pre-Christian and pre-Islamic mythology that cannot and should not be integrated into Islamic identity. Muslims should approach such images with critical thinking and religious caution. True dignity and happiness lie not in myths about "goddesses of fate," but in following the Quran and Sunnah, in worshipping the One Allah — the Creator of the heavens and the earth.
The true heritage of the Bashkir people is Islam, not the myths of pagans.
Some try to justify the fascination with "Homay" by claiming it is "our history before Islam." But in reality, the history before Islam is a period of jahiliyyah (ignorance). Just as the Arabs before Islam worshipped Lat, Uzza, and Manat — the Bashkirs, like other Turks, had their own idols and spirits. But did the Messenger ﷺ call for preserving the myths of jahiliyyah? No. He came to destroy idols, purify hearts, and establish monotheism. "Say: He is Allah, the One, Allah, the Eternal Refuge. He neither begets nor is born, nor is there to Him any equivalent." Surah Al-Ikhlas. This is where the upbringing of the Ummah begins — not with songs about mythical beings, but with conviction in the Oneness of Allah.
The Bashkir people have been part of the Muslim Ummah for centuries, and their true heritage is not in myths about "goddesses," but in belief in the One Allah. Attempts to romanticize paganism are not preservation of culture but a step back toward error. Muslims should critically approach such trends and clearly explain their danger from the perspective of Aqeedah.
In every age, Satan has sought to lead people astray from the straight path. But while he once tempted individuals, today he has found a more powerful weapon — mass culture. One song can become a spiritual ulcer for an entire generation. And the song in question — this is exactly such a case. It is not just melodious. It enchants, lulls the soul, and opens hearts to polytheism. This is not just a popular composition — it is an anthem of the misguided.
Why does Satan use music? Iblis is a strategist. He does not rush to immediately lead a Muslim to disbelief. First, he kills his heart. Music is one of Satan's oldest and most subtle tools. Instead of listening to verses about the Day of Judgment — a person listens to false love, earthly desires, pain without faith, and a soul without Allah.
When a song becomes popular on a scale of millions, and people sing it as some kind of spiritual hymn, it is important to ask: what exactly are they glorifying? In the song Homay, there is open praise of creation, turning it into an object of love, worship, and hope. This is a classic feature of shirk — equating someone with Allah. And when such an idea is cloaked in beautiful melody, it dulls vigilance, and Satan says: "It's just art…"
This generation grew up in an era of spiritual hunger. The image of Allah — erased, knowledge of the Hereafter — forgotten, and the concept of Tawhid replaced by emotional sentimentality. People seek comfort — and Satan gives them music. Not the Quran. Not dhikr. But singing filled with tears, longing, and deification of feelings. And here we have a generation that cries under songs about false gods but cannot shed a tear when reading the Quran. Where is your heart, O Muslim? Where is your zeal for religion?
Satan does not always attack loudly. Sometimes he sings. And if his song gets into your soul — know, it was not by chance. It was a weapon. "And do not follow your desires, lest they lead you astray from the way of Allah..." Surah Sad, 38:26. A true Muslim does not follow the crowd. He follows the truth. And if the whole world today listens to Satan's song — let your senses remain faithful to Allah. Let your tongue sing dhikr, not shirk. Let your tears flow from love for Allah, not from the deification of creation.
We urge Muslims not to be fascinated with mythical characters. Neither "Homay," nor "nature spirits," nor "goddesses of kin" have a place in the life of a believer. Songs and legends glorifying them lead to spiritual decline and detachment from true faith. Raise your children on the Quran, not on pagan songs. Honor the legacy of prophets, not shamans. Let our hearts be filled with the light of Tawhid, not the darkness of fictional "goddesses."
Efsane ile dini tehlike arasındaki "Homay"...
Son zamanlarda, Başkurdistan ve ötesinde Başkurt putperest şarkısı "Homay" popülerlik kazanıyor. Bu şarkı, Türk ve Moğol halklarının "eski mirası" olarak sunuluyor. Rehberler, blog yazarları ve bazı kültürel figürler "tanrıça Homay" hakkında coşkuyla konuşuyorlar ve "antik putperestlerin efsanelerini" överek anlatıyorlar. Ancak bu romantikleştirilmiş imajın arkasında ciddi bir sorun yatıyor — İslam'da kesinlikle yasak olan çok tanrıcılığın (şirkin) teşviki...
Hamd olsun Allah'a ki O'nu överiz ve yardımını ve affını dileriz. Biz ruhlarımızdan ve kötü davranışlarımızdan korunmak için Allah'tan sığınırız. Kimi Allah doğru yola iletirse onu kimse şaşırtamaz, kimi de başıboş bırakırsa onu kimse doğru yola getiremez. Tanıklık ederiz ki hiçbir ilah ibadete layık değildir ancak Allah ve şahitlik ederiz ki Muhammed O'nun kulu ve elçisidir. Ve sonra:
Ay Yola grubunun yeni şarkısı "Homay", KKTC ülkelerinden gelen besteler arasında en popüler olanı haline geldi ve müzik akışı hizmeti Apple Music'de zirveye yerleşti. Şarkı bu yılın 14 Mart'ta yayınlandı. Prömiyerden üç hafta sonra internet üzerinde viral oldu. "Homay" milyonlarca dinlenme almaya başladı, özellikle Kazakistan, Özbekistan, Azerbaycan, Türkiye ve Avrupa'da takdir gördü. Nisan ayında parça dünya çapında Shazam listesinin ilk beşine girerek Lady Gaga'yı geride bıraktı. Birçok kişi şarkıyı durmadan dinliyor ama herkes anlamını bilmiyor ya da anlamıyor.
"Homay" (Humay, Umay) — bazı Türk halklarının İslamiyet öncesi inanışlarındaki gök, doğurganlık ve koruma kültleriyle bağlantılı bir karakterdir. Folkloristler ve etnografların modern yorumlarına göre, Homay kanatlı bir yaratık (bazen kuş-kadın) olan efsanevi bir figür olarak kabul edilir, şans, doğurganlık, anaçlık ve himaye sembolüdür. Bazen mutluluk kuşu veya bazı Türk ve Moğol mitolojilerinde bahsedilen "koruyucu tanrıça" ile özdeşleştirilir. Neopagan yeniden canlanma çerçevesinde, "enerji veren," "doğayla bağ kurabilen" ve "eski soy ruhlarını uyandıran" bir güç olarak överek anılır.
"Homay", Türk halklarının putperest inançlarına göre kadınlar, çocuklar ve doğurganlığın koruyucusu olarak kabul edilen tanrıça Homay (veya Umay)'in imajıyla bağlantılı eski bir Başkurt şarkısıdır. Mitolojide genellikle gökyüzü, gök cisimleri ve ev yuva korumasıyla ilişkilendirilir. Ona adanmış şarkı, nesilden nesile sözlü halk sanatı parçası olarak aktarılmıştır. Ancak son yıllarda "Homay"a olan ilgi folklor çalışmaları sınırlarının ötesine geçmiştir. Bugün onun imajı aktif olarak romantikleştiriliyor ve şarkı kendisi "Başkurt halkının manevi canlanışı"nın sembolü haline geliyor. Ne yazık ki, bu popülerleştirme her zaman Müslümanların dini duygularını göz önünde bulundurmuyor, Müslümanlar Başkurdistan nüfusunun çoğunluğunu oluşturuyor.
Putperest inançlar, "Homay" gibi "tanrıçalar"ın tapınması da dahil olmak üzere İslam'ın temel ilkelerine direkt olarak aykırıdır. Allah tarafından yaratılmış varlıklara ilahi nitelikler atfetmek, İslam'da en büyük günahlardan biri sayılan çok tanrıcılık (şirk) şeklidir. Homay imajına modern yorumlar genellikle idealize edilmiştir. Rehberler, yazarlar ve bazı kültürel figürler onu evrensel "anaçlık tanrıçası" veya "Türk halklarının birliği sembolü" olarak sunarlar. Böyle bir yorum sadece tarihsel olarak yanlış değil, aynı zamanda dinler arası sentez (sincretizm) için verimli zemin yaratır, bu da inanç ile batıl inanç arasındaki net sınırların bulanıklaşmasına yol açabilir.
Bu sentezin bir örneği, insanlar Homay'ı kaderlerini etkileyebilen bir süper doğal varlık olarak algılamaya başladıklarında ortaya çıkar. Bu, İslam doktrininden uzaklaşmanın ve putperest uygulamalara geri dönüşün bir adım ötesidir. Özellikle kaygı verici olan, bu fikirlerin kitlesel kültür, turizm ve eğitim yoluyla aktif olarak teşvik edilmesidir. Turistlere "tanrıça Homay" hakkında anlatan rehberler bu fikirlerin yayılmasında kilit rol oynar. Anlatımları genellikle dinleyicilere Homay'ın modern kültürün normal bir parçası olduğu izlenimini verebilecek duygusal açıklamalarla doludur. Ancak önemli olan, bu hikayelerin dini gerçek veya İslam alternatifi olarak sunulmamasıdır.
Kültürel figürler de halk mirasını nasıl sundukları konusunda sorumluluk taşır. Müslümanların dini duygularını görmezden gelerek putperest motiflere çekim sağlamak, çatışmalara ve anlaşmazlıklara yol açabilir. Müslümanlar, çok tanrıcılığı haklı çıkarma veya putperest sembolleri yüceltmeye yönelik her türlü girişimin İslam öğretisiyle çeliştiğini unutmamalıdır.
Fakat tüm bunların temelinde şirk vardır — çok tanrıcılık, Allah'a ortak koşma. Yani kaderi etkilediği, nesil verdiği veya insanların hayatlarını yönlendirdiği iddia edilen bir efsanevi koruyucuya tapınmak nedir? Bu, yalnızca Allah'a ait olan yaratıcı ve yöneten niteliklerin doğrudan atanmasıdır. "Şüphesiz Allah, O'na ortak koşulmasını (putperestlik) affetmez, ancak bundan daha azını (diğer günahları) dilediği kimseyi affeder. Allah'a ortak koşan kimse büyük bir günah icat etmiştir." 4 - Nisa Suresi, ayet 48.
Dolayısıyla "Homay," "Umay," "Tengri" veya diğer "doğanın güçleri" gibi efsanevi varlıkların yüceltilmesi — şirk oluşturur. Bu, "kültür" veya "gelenek" şeklinde yapılsa bile fark etmez — şirk, şarkılara, turistik efsanelere veya oyunlara sarılmış olsa bile şirk olarak kalır. İnsanlar putperestliği "maneviyat," "doğal enerji," "ata bilgeliği" olarak görmeye başlar. Tüm bunlar — imanı halkbilime dönüştüren şeytanın tuzaklarıdır.
Gençlik karışıyor: aynı rehberler ve blogcular "Müslüman Başkurdistan" hakkında konuşabilir ve sonra "tanrıça Homay" şarkısını söyleyebilirler. Bu, kavramların yer değiştirmesi ve Tawhid ile şirk arasındaki sınırların silinmesidir. Tawhid'in ve İslam kimliğinin zayıflatılması. İslam mutlak tevhidi üzerine inşa edilmiştir. Putperestlikten imgeler ve terimler almak (kültür kılığında olsa bile) bu temeli yıkar. Halk sanatının tüm unsurları inanca bir tehdit oluşturmaz. Ancak efsanevi imgelerin kutsal seviyeye yükseltilmesi, özellikle "tanrıça," ruhlar ve koruyucular rolü atfedildiğinde — cahiliye'nin canlanmasına yol açan tehlikeli bir yoldur.
Bugün "köklere dönüş" bahanesi altında, genellikle bilinçsizce putperestlik romantize ediliyor. İnsanlar Homay hakkındaki şarkıları dinlemeye başlar, "efsanevi gücüne" hayran olur ve sonra muskalar, talismanlar aramaya ve aslında İslam'a düşman olan "ata geleneklerine" yönelirler. Kültür'e saygı göstermek, çok tanrıcılığı haklı çıkarmak veya onaylamak anlamına gelmemelidir. Peygamber Muhammed (aleyhisselam) Araplar için yüzyıllık "kültürel" değere sahip olan Kabe putlarını yok etti çünkü inanç herhangi bir şirk karışımından arındırılmış olmalıdır.
Homay kültü, İslamiyet ve Hristiyanlık öncesi mitolojinin bir kalıntısıdır ve İslam kimliğine entegre edilemez ve edilmemelidir. Müslümanlar bu imgelere eleştirel düşünce ve dini ihtiyatla yaklaşmalıdır. Gerçek onur ve mutluluk "kader tanrıçaları" hakkındaki efsanelerde değil, Kuran ve Sünnet'i takip etmekte, Tek Allah'a — göklerin ve yeryüzünün yaratıcısına ibadette saklıdır.
Başkurt halkının gerçek mirası İslam'dır, putperestlerin efsaneleri değildir.
Bazıları "Homay" obsesyonunu "İslam'dan önceki tarihimiz" diye meşrulaştırmaya çalışıyor. Fakat gerçekte İslam'dan önceki tarih cahiliye (bilgisizlik) dönemidir. Müslüman olmadan önceki Araplar Lat, Uzza ve Manat'a tapıyorlardı — Başkurtlar da diğer Türkler gibi kendi putları ve ruhları vardı. Fakat Elçi ﷺ cahiliye mitlerini korumamız için mi çağırıyordu? Hayır. O putları yıkarak, kalpleri arındırıp tevhidi tesis etmek için geldi. "De ki: O Allah'tır, bir tek. Allah, sonsuz refüj. O ne doğurdu ne de doğdu, ve O'na eş hiçbir şey yoktur." İhlas Suresi. İşte burada Ümmet'in yetiştirilmesi başlar — efsanevi varlıklara dair şarkılarla değil, Allah'ın Birliği konusundaki inançla.
Başkurt halkı yüzyıllar boyunca Müslüman ümmetin bir parçası olmuştur ve gerçek mirası "tanrıçalar" hakkındaki efsanelerde değil, Tek Allah'a inançtadır. Putperestliği romantikleştirmeye çalışmak kültürün korunması değil, yanılgıya geri dönüşün bir adımıdır. Müslümanlar bu eğilimlere karşı eleştirel yaklaşmalı ve Akaide açısından tehlikelerini açıkça açıklamalıdır.
Her çağda şeytan insanları doğru yoldan saptırmaya çalıştı. Eski zamanlarda bireysel olarak ayartırken bugün daha güçlü bir silah bulmuştur — kültürel kitleler. Bir şarkı tam bir kuşağın manevi ülseri haline gelebilir. Ve söz konusu şarkı — tam da böyle bir durumdur. Sadece melodik değil. Büyüleyici, ruhu uyuşturur ve kalpleri şirk açar. Bu sadece popüler bir beste değil — sapıkların marşıdır.
Neden şeytan müziği kullanır? İblis bir stratejisttir. Müslümanı hemen inkara sürüklemeye çalışmaz. Önce onun kalbini öldürür. Müzik, şeytanın en eski ve en incelikli araçlarından biridir. Kıyamet Günü'ndeki ayetleri dinlemek yerine — kişi yanlış aşk, dünyevi arzular, imanı olmayan acı ve Allah'sız bir ruh hakkında dinler.
Bir şarkı milyonlarca ölçekte popüler hale geldiğinde ve insanlar onu bir tür manevi ilahi olarak söylediğinde, önemli olan şu soruyu sormaktır: tam olarak neyi överek yapıyorlar? Homay şarkısında yaratılışın açıkça överek anlatıldığı görülüyor, onu sevgi, ibadet ve umut nesnesine dönüştürüyor. Bu, Allah ile birini eşitlemenin — şirkin klasik bir özelliğidir. Ve böyle bir fikir güzel bir melodiye sarıldığında, uyanıklığı köreltir ve şeytan der ki: "Bu sadece sanat..."
Bu nesil manevi açlık çağı içinde büyüdü. Allah'ın imajı — silindi, Ahiret bilgisi — unutuldu ve Tevhid kavramı duygusal hassasiyetle değiştirildi. İnsanlar teselli arıyor — ve şeytan onlara müzik veriyor. Kuran değil. Zikir değil. Gözyaşları, özlem ve duyguların tanrısallaştırılmasıyla dolu şarkılar. Ve işte burada elimizde sahte tanrılara ağlayan ama Kuran okurken gözyaşı dökemeyen bir nesil var. Ey Müslüman, senin kalbin nerede? Dinine olan kıskançlığın nerede?
Şeytan her zaman yüksek sesle saldırı yapmaz. Bazen şarkı söyler. Ve eğer şarkısı ruhuna girdiyse — bil ki bu tesadüf değildi. Bu bir silahtı. "Ve arzuların peşinden git ki seni Allah'ın yolundan saptırmasınlar..." Sad Suresi, 38:26. Gerçek bir Müslüman kalabalığı takip etmez. Hakikati takip eder. Eğer bütün dünya bugün şeytanın şarkısını dinliyorsa — senin duyuların Allah'a sadık kalsın. Dilin zikir söylesin, şirk değil. Gözyaşların Allah sevgisinden akanlar olsun, yaratılışı tanrısallaştırmadan.
Müslümanları efsanevi karakterlere aşık olmaktan men ediyoruz. Ne "Homay," ne "doğa ruhları," ne de "soy tanrıçaları" bir müminin yaşamında yer alamaz. Onları överek anlatan şarkılar ve efsaneler manevi çöküşe ve gerçek inançtan kopuşa yol açar. Çocuklarınızı Kuran ile, putperest şarkılarla değil yetiştirin. Peygamberlerin mirasını, şamanlarınkini değil onurlandırın. Kalplerimizin Tevhid'in ışığıyla, hayali "tanrıçalar"ın karanlığıyla değil dolu olmasını dilemek.
"Homai" midis mitit dhe rrezikut fetar...
Në kohët e fundit, në Bashkortostan dhe përtej saj, kënga pagoniste bashkire "Homay" ka fituar popullaritet. Ajo paraqitet si pjesë e "trashëgimisë së lashtë" të popujve turk dhe mongol. Udhëheqësit, blogerët dhe madje disa figurat kulturore flasin me entuziazëm për "zotëreshën Homay," duke nderuar "legjendat e paganeve të lashtë." Megjithatë, pas këtij imazhi të romantizuar qëndron një problem serioz — promovimi i politeizmit (shirq), i cili është ndaluar në Islam...
Lavdi për Allahun, të cilin ne nderojmë dhe nga i cili kërkojmë ndihmë dhe falje. Ne kërkojmë strehë tek Allah nga keqardhja e shpirtit tonë dhe veprat e keqija. Kush Allah e udhëzon, askush nuk mund t'i hutëzojë, dhe kush ai e lë pa udhëzim, askush nuk mund t'i drejtojë. Ne dëshmojmë se nuk ka zot që vërtet meriton adhurim përveç vetëm Allahut, dhe dëshmojmë se Muhamedi është rob dhe profeti i Tij. Dhe pastaj:
Kënga e re "Homay" nga grupi Ay Yola nga Ufa është bërë kënga më e popullarizuar midis pjesëve nga vendet e BMS-së dhe ka arritur në krye të listave në platformën e shpërndarjes së muzikës Apple Music. Kjo këngë u publikua më 14 mars të këtij viti. Tre javë pas premierrës së saj, ajo u bë virale në internet. "Homay" filloi të grumbullojë miliona dëgjime, veçanërisht në Kazakistan, Uzbekistan, Azerbajxhan, Turqi dhe Evropë. Në prill, kjo këngë hyri në pesë pozicionet e para në listën botërore të Shazam, duke e tejkaluar edhe Lady Gaga-n. Shumë e dëgjojnë këngën pafundësisht, por jo të gjithë e dinë apo e kuptojnë kuptimin e saj.
"Homay" (Humay, Umay) — një karakter nga besimet para-islame të disa popujve turk, i lidhur me kultin e plodshmërisë, qiellit dhe mbrojtjes. Sipas interpretimeve moderne të folkloristëve dhe etnografëve, Homay është një figurë mitologjike, thënë se një krijesë me krah (ndonjëherë një grua-zog), simbolizuese e fatit, plodshmërisë, maternitetit dhe mbrojtjes. Ndonjëherë ajo identifikohet me zogun e lumturisë ose madje me "zotëreshën mbrojtëse" e përmendur në disa mitologji turke dhe mongole. Në kuadrin e ringjalljes neo-pagane, ajo këndon si një forcë që mund të "japë energji," "të lidhet me natyrën" dhe "të zgjojë shpirtet e lashta."
"Homay" është një këngë e lashtë bashkire e lidhur me imazhin e zotëreshës Homay (ose Umay), e cila sipas besimeve pagoniste të popujve turk, konsiderohej si mbrojtëse e grave, fëmijëve dhe plodshmërisë. Në mitologji, ajo shpesh lidhej me qiellin, trupat qiellore dhe mbrojtjen e shtëpisë. Kënga e dedikuar asaj transmetohej nga brezi në brez si pjesë e artit të folkllorit gojor. Megjithatë, në vitet e fundit, interesimi për "Homay" ka kaluar studimet folklorike. Sot imazhi i saj romantizohet aktivisht, dhe vetë kënga po bëhet simbol i "ringjalljes spirituale" të popullit bashkir. Fatkeqësisht, ky lloj popullarizimi nuk gjithmonë i merr parasysh ndjenjat fetare të muslimanëve, të cilët përbëjnë shumicën e popullsisë së Bashkortostanit.
Besimet pagoniste, duke përfshirë nderimin e "zotëreshave" si Homay, janë në kundërshtim të drejtpërdrejtë me parimet themelore të Islams. Caktimi i cilësive hyjnore krijesave të krijuara nga Allah është një formë e politeizmit (shirq), e cila konsiderohet një nga më të rënda makinatat në Islam.
Interpretimet moderne të imazhit të Homay janë shpesh idealizuar. Udhëheqësit, autorët dhe disa figurat kulturore e paraqesin atë si një "zotëruese universale e maternitetit" ose "simbol i bashkimit të popujve turk." Ky lloj interpretimi jo vetëm se është historikisht i pasaktë, por krijon bazën për sinkretizmin fetar, gjë që mund të çojë në ngatërrimin e kufijve të qartë mes besimit dhe supersticionit.
Shembull i këtij sinkretizmi është kur njerëzit fillon të perceptojnë Homay si një qenie nadhorë e cila mund të ndikojë në fatet e tyre. Ky është një hap larg nga doktrina islame dhe një kthim në praktikat pagoniste. Pjesa më e shqetësueshme është fakti se ide të tilla promovohen aktivisht përmes kulturës masive, turizmit dhe arsimit. Udhëheqësit që i tregojnë turistëve për "zotëreshën Homay" luajnë një rol kyç në shpërndarjen e këtyre ideve. Historitë e tyre janë shpesh të mbushura me përshkrime emocionale që mund të japin impresionin se nderimi i Homay është pjesë normale e kulturës moderne. Megjithatë, është e rëndësishme të kuptohet se këto histori nuk duhet paraqitur si vërtetësi fetare ose alternativë ndaj Islams.
Figurat kulturore gjithashtu mbajnë përgjegjësi për mënyrën se si paraqesin trashëgiminë popullore. Neglizhimi i ndjenjave fetare të muslimanëve në favor të tërheqjes së motivave pagoniste mund të çojë në konflikte dhe keqkuptime. Muslimanët duhet të mbajnë mend se çdo tentim për të justifikuar politeizmin ose për të nderuar simbolet pagoniste është në kundërshtim me mësimet e Islams.
Por në thelb të gjithë kësaj qëndron shirq — politeizmi, shoqërimi i partnerëve me Allah. Pra, çfarë është adhurimi i një mbrojtëseje mite, e cila thuhet se ndikon në fat, jep pasardhësi ose udhëzon jetën e njerëzve? Kjo është atributimi i drejtpërdrejtë i cilësive krijuese dhe drejtuese që i përkasin vetëm Allahut. "Vërtet, Allah nuk i fal për asociimet me Të (politeizmin), por i fal për më pak se këtë (të tjera makinatat për ata që dëshiron), dhe kush i shoqëron Allahut ka hartuar një makinat të madhe." Sureja 4 - An-Nisa, ajeti 48.
Kështu që çdo nderim i krijesave mite, pavarësisht nëse është "Homay", "Umay", "Tengri" apo ndonjë "forcë natyrore" tjetër — është politeizëm. Nuk ka rëndësi nëse kjo bëhet në formën e "kulturës" ose "traditës" — shirq mbetet shirq, edhe nëse është e mbështjellur në kënga, legjenda turistike ose dramatizime. Njerëzit fillojnë të shohin në paganism "spiritualitetin", "energjinë e natyrës", "udhëheqjen e paraardhësve". Kjo është një rrjetë e Satanit, duke zëvendësuar besimin me folklorin. Rinia ngatërrohet: një dhe të njëjtë udhëheqës dhe bloger mund të flasin për "Bashkortostanin musliman", dhe pastaj të këndojnë për "zotëreshën Homay". Kjo është një zëvendësim konceptesh dhe një ndryshim i kufijve midis Tevhidit dhe shirqit. Një sulm në Tevhid dhe identitetin islame. Islami bazohet në monoteizmin absolut. Pranimi i figurave dhe termave nga paganizmi (madje edhe në emër të kulturës) prish bazën e tij. Jo të gjitha elementët e artit popullore janë një kërcënim për besimin. Megjithatë, ngritja e imazheve mite në nivel sakrues, veçanërisht duke u atribuar rolin e "zotërueseve", frymeve dhe mbrojtëseve, është një rrugë e rrezikshme që çon në ringjalljen e jahiliut.
Sot, nën maskën e "kthimit në rrënjë", po ndodh një romantizim i paganismit, shpesh pa ndërgjegjësim. Njerëzit fillojnë të dëgjojnë këngë për Homay, të preokupohen me "fuqinë e saj mitike", dhe pastaj të kërkojnë amulete, mjete mbrojtëse, dhe të kthehen në "traditat e paraardhësve", të cilat në fakt janë armiqësore ndaj Islams. Respektimi i kulturës nuk duhet të thotë justifikim ose miratim i politeizmit. Profeti Muhamedi (paqe dhe bekti Allahut mbi të) shkatërronte idolet e Kaabës, madje edhe kur kishin vlera "kulturore" shekujsh për arabët, sepse besimi duhet të jetë i pastër nga çdo lloj kontaminimi i shirqit. Kulti i Homay është një mbetje e mitologjisë para-kristeriane dhe para-islame, i cili nuk mund dhe nuk duhet të integrohet në identitetin islame. Muslimanët duhet të qasen këtyre imazheve me mendje kritike dhe kujdes fetar. Vërteta e vlerës dhe lumturisë qëndron jo në mitet e "zotërueseve të fatit", por në ndjekjen e Kur'anit dhe Sunnit, në adhurimin e Allahut të vetëm — Krijuesit të qiellit dhe tokës.
Trashëgimia e vërtetë e popullit bashkir është Islami, jo mitet e paganeve.
Disa tentojnë të justifikojnë interesimin për "Homay" duke thënë se kjo është "historia jonë para Islams". Por në realitet, historia para Islams është periudha e Jahiliut (pamjeshtërisë). Sikurse arabët para Islams adhuronin Lat, Uzza dhe Manat — bashkirot, si dhe türkët e tjerë, kishin idolët dhe frymet e tyre. Por a e thirri Pejgamberi ﷺ ruajtjen e mitove të Jahiliut? Jo. Ai erdhi për të shkatërruar idolet, për të pastruar zemrat dhe për të vendosur monoteizmin. "Themi: Ai është Allah, i Vetmi, Allah, i Pamvarur. Ai nuk ka lindur dhe nuk është lindur, dhe nuk ka asnjë të barabartë me Të." Sureja Al-Ihlas. Këtu fillon edukimi i Ummetit — jo me këngë për qenie mite, por me bindjen në Unitetin e Allahut.
Populli bashkir për shekuj ka qenë pjesë e umetit musliman, dhe trashëgimia e tij e vërtetë nuk qëndron në mitet e "zotërueseve", por në besimin në Allahun e Vetëm. Përpjekjet për romantizimin e paganismit nuk janë ruajtje e kulturës, por një hap prapa drejt gabimeve. Muslimanët duhet të jenë kritikë ndaj këtyre tendencave dhe të shpjegojnë me qartë rrezikun e tyre nga pikëpamja e akidës.
Në të gjitha kohërat, Satan ka përpiqur të largojë njerëzit nga rruga e drejtë. Por nëse dikur ai i tundiste individualisht, sot ka gjetur një armë më të fuqishme — kulturën masive. Një këngë mund të bëhet një ulçer spirituale për një gjeneratë të tërë. Dhe kënga për të cilën po flasim — është pikërisht një rast i tillë. Ajo nuk është thjesht melodike. Ajo hipnotizon, plogëtson shpirtin dhe hap zemrat për politeizëm. Kjo nuk është thjesht një kompozicion i popullarizuar — kjo është himni i humburve.
Pse Satanit i nevojitet muzika? Iblis është një strateg. Ai nuk shpejton të çojë menjëherë një musliman në kufër. Së pari, ai vret zemrën e tij. Muzika është një nga instrumentet më të vjetra dhe më të holla të Satanit. Në vend që të dëgjojnë ayetet e Ditës së Gjykimit — njeriu dëgjon për dashurinë e rreme, për dëshirat tokësore, për dhimbjen pa besim dhe për shpirtin pa Allah.
Kur një këngë bëhet e popullarizuar në shkallë miliona, dhe njerëzit e këndojnë atë si një himn spiritual, është e rëndësishme të pyesni: çfarë po nderojnë ata? Në këngën Homay ka një nderim të hapur të krijesave, duke i kthyer ato në objekte të dashurisë, adhurimit dhe shpresës. Kjo është një tipar klasik i shirqit — barazimi i dikujt me Allah. Dhe kur një ide e tillë mbështillet në një melodi të bukur, ajo flet dhe Satan thotë: "Kjo është thjesht art..."
Kjo gjeneratë ka rritur në një epokë urie spirituale. Imazhi i Allahut është fshirë, njohuria për Aheren është harruar, dhe koncepti i Tevhidit është zëvendësuar me sentimentalitet emocional. Njerëzit kërkojnë ngushëllim — dhe Satan u jep muzikë. Jo Kur'anin. Jo zikrin. Por këngë të mbushura me lot, nostalgji dhe adhurimin e ndjenjave. Dhe këtu kemi një gjeneratë që qan nën këngë për "hyjnesha" të rreme, por nuk mund të derdhë një lot kur lexon Kur'anin. Ku është zemra, o musliman? Ku është xheloja juaj për fe?
Sataniti nuk gjithmonë sulmon në mënyrë të fortë. Ndonjëherë ai këndon. Dhe nëse kënga e tij ka hyrë në shpirtin tuaj — dini se kjo nuk ka qenë rastësisht. Kjo ishte një armë. "Mos ndiq pasionin, që të mos të çojë në rrugën e Allahut..." Sureja Sad, 38:26. Një musliman i vërtetë nuk shkon pas turmës. Ai shkon pas së vërtetës. Dhe nëse e gjithë bota sot dëgjon këngën e Satanit — le të jenë shqisat e tua të besueshme ndaj Allahut. Le gjuha jote të këndojë zikër, jo shirq. Le lotët e tua të rrjedhin nga dashuria për Allah, jo nga adhurimi i krijesave.
Ne thirrim muslimanët të mos u angazhohen në mode për personazhe mite. As "Homay", as "frymet e natyrës", as "zotërueset e gjakut" nuk kanë vend në jetën e një besimtar. Këngët dhe legjendat që i nderojnë ato çojnë në rënie spirituale dhe largim nga besimi i vërtetë. Edikuani fëmijët tuaj me Kur'anin, jo me këngë pagane. Respektoni trashëgiminë e profetëve, jo të shamaneve. Le të jenë zemrat tona të mbushura me dritën e Tevhidit, jo me errësirën e "zotërueseve" të imagjinuara.