Значимость последних десяти ночей Рамадана...
The significance of the last ten nights of Ramadan... / Ramazan'ın son on gecesinin önemi... / Domethënia e dhjetë netëve të Fundit Të Ramazanit...
Сообщается, что ‘Аиша спросила Пророка (ﷺ): “О Посланник Аллаха, скажи, если я узнаю о наступлении Ночи предопределения, что мне следует говорить?” Он сказал: «Говори: "О Аллах, поистине, Ты – Прощающий, Ты любишь прощать, так прости же меня!"» ат-Тирмизи, Ибн Маджах, аль-Хаким. Имам Абу Иса ат-Тирмизи, аль-Хаким и шейх аль-Альбани назвали хадис достоверным. См. «Сахих аль-джами’» 4423.
Хвала Аллаху, Которого мы восхваляем и к Которому взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого Аллах ведет по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Мы свидетельствуем, что нет никого достойного поклонения, кроме Одного Аллаха, и свидетельствуем, что Мухаммад — раб Аллаха и Посланник Его. А затем:
ИншаАллах, мы приближаемся к самым лучшим ночам года — это особое время для мусульман, наполненное духовностью, поклонением и стремлением к довольству Аллаха. Последние десять ночей этого благословенного месяца имеют особый статус и ценность. Эти ночи считаются самыми важными и значимыми в исламском календаре хиджры, и их важность подчеркивается как в Коране, так и в Сунне Пророка Мухаммада (мир ему и благословение Аллаха). Сказал Аллах (пречист Он и возвышен):
إنا أنزلناه في ليلة مباركة إنا كنا منذرين * فِیهَا یُفۡرَقُ كُلُّ أَمۡرٍ حَكِیمٍ
«Воистину, Мы низвели его Коран в ночь благословенную, воистину, Мы увещеваем. В эту ночь определяется всякое мудрое повеление». Сура «ад-Духан», 44:3-4. Также Аллах (пречист Он и возвышен) говорит:
إنا انزلناه في ليلة القدر * وَمَاۤ أَدۡرَىٰكَ مَا لَیۡلَةُ ٱلۡقَدۡرِ
«Воистину, Мы низвели его Коран в ночь аль-Къадр. А что даст тебе знать, что такое Лейлятуль-Къадр?!» Сура «аль-Къадр», 97:1-2.
ليلةُ القدر خيرٌ من ألف شهر»
«Ночь аль-Къадр лучше чем тысячи месяцев». Сура «аль-Къадр», 97:3.
تَنَزَّلُ ٱلۡمَلَـٰۤىِٕكَةُ وَٱلرُّوحُ فِیهَا بِإِذۡنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمۡرࣲ * سَلَـٰمٌ هِیَ حَتَّىٰ مَطۡلَعِ ٱلۡفَجۡرِ
«В эту ночь нисходят Ангелы с дозволения их Господа со всяким повелением. Она есть — мир до восхода зари». Сура «аль-Къадр», 97:4-5.
Къатада сказал: “В эту Ночь предопределяются деяния последующего года”. См. “Тафсир ат-Табари” 25/65.
Ибн ‘Аббас (да будет доволен им Аллах) рассказывал: “Аллах Всевышний ниспослал Коран в Ночь предопределения целиком и сразу из “хранимой скрижали” на нижнее небо в место, называемое “Дом величия”, и находился он в местах заката звезд. А после этого Аллах ниспосылал Коран Своему пророку (мир ему и благословение Аллаха) через ангела Джибриля частями, в зависимости от обстоятельств, в течение двадцати трех лет”. См. “Тафсир ат-Табари” 2/144, “аль-Мустадрак” аль-Хакима 2/530 и “Тафсир Ибн Касира” 4/685. Достоверность этого сообщения подтвердили имам аль-Хаким, хафиз Ибн Хаджар, шейх аль-Альбани и шейх Абдуль-Къадир аль-Арнаут.
Шейх аль-Альбани сказал: “Ученые говорят, что эти слова Ибн Аббас не мог произнести от себя, а слышал это от Пророка (мир ему и благословение Аллаха), ибо сподвижники о сокровенных вещах от себя не говорили”. Сл. “Сильсилятуль-худа уа-ннур” № 410.
Анас ибн Малик (да будет доволен им Аллах) рассказывал: “Когда наступил Рамадан, Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Поистине, к вам явился этот месяц! В нём есть ночь – лучшая, чем тысяча месяцев. И тот, кто лишится этой ночи, тот лишится всего её блага, и не лишится её блага никто, кроме лишенного!»” Ибн Маджах 1644. Достоверность хадиса подтвердили хафиз аль-Мунзири и шейх аль-Альбани. См. “Сахих ат-таргъиб” 989, 990.
Ночь предопределения получила свое название из-за того высокого места, которое она занимает перед Аллахом Всевышним и своего превосходства перед другими ночами и днями, а также потому, что в эту ночь предопределяется срок жизни и удел людей, а также все, что произойдет в течение года. См “Тайсируль-Карими-Ррахман” 1017.
Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Поистине, в Ночь предопределения ангелов на земле больше, чем мелких камешков». ат-Таялиси 2545, Ибн Хузайма 2/223. Шейх аль-Альбани назвал хадис хорошим. См. “ас-Сильсиля ас-сахиха” 2205.
Ночь предопределения – абсолютно лучшая ночь. Аллах сделал ее благословенной, выделил ее среди прочих ночей, ниспослав в ней Коран, и сделал эту ночь более значимой, чем тысяча месяцев, что соответствует восьмидесяти трем годам!
Хафиз Ибн Раджаб говорил: “О тот, кто потратил свою жизнь, не приобретя ничего благого! Используй Ночь предопределения, чтобы обрести упущенное, ведь эта Ночь приравнивается к целой жизни!” См. “Лятаифуль-ма’ариф” 191.
Почему последние десять ночей так важны?
Последние десять ночей Рамадана имеют особое значение, поскольку в одну из них скрывается Ляйлятуль-Кадр (Ночь Предопределения). Это ночь, о которой говорится в Коране, как о ночи, "лучше тысячи месяцев". Сура "Аль-Кадр", 97:3. Это означает, что поклонение, совершённое в эту ночь, приравнивается к поклонению в течение более чем 83 лет. В эту ночь было начато ниспослание Корана Пророку Мухаммаду ﷺ через ангела Джибрила (мир ему).
Ляйлятуль-Кадр — это не просто одна из ночей Рамадана; это время, когда двери небес открыты, ангелы спускаются на землю, и Аллах принимает молитвы и обращения Своих рабов. В эту ночь определяются судьбы людей на предстоящий год, и верующие получают возможность изменить свою жизнь, обратившись к Аллаха с чистым сердцем.
Хотя точная дата Ляйлятуль-Кадр неизвестна, Пророк Мухаммад ﷺ указал, что она скрыта в одной из последних нечетных ночей Рамадана: 21-й, 23-й, 25-й, 27-й, 29-й или 30-й. Это сделано для того, чтобы верующие усиливали свои усилия в течение всех этих ночей, не ограничиваясь только одной датой. Особенно это важно в последние годы, когда точное начало месяца Рамадан всегда под вопросом.
Пророк ﷺ сказал: "Ищите Ляйлятуль-Кадр в последних десяти ночах Рамадана". (Сахих аль-Бухари). Это побуждает мусульман к постоянному бдению, молитве и поминании Аллаха, чтобы не упустить эту бесценную возможность. В эти ночи Пророк Мухаммад ﷺ сам усиливал поклонение. Он ﷺ проводил их в молитвах, чтении Корана, совершении дополнительных намазов (таравих ) и уединении (и‘тикяф ) в мечети.
Последние десять ночей Рамадана — это время, когда верующий может достичь высшей степени близости к Аллаху. Эти ночи напоминают нам о том, что наша жизнь — это путь к Вечности, и каждый момент, проведенный в служении Аллаху, имеет огромную ценность. Эти ночи также учат нас терпению и стойкости. Поиск Ляйлятуль-Кадр требует усилий и преданности, но награда за это несоизмеримо велика. Верующий должен понимать, что каждая минута, проведенная в поклонении, может стать поворотной точкой его жизни.
Последние десять ночей Рамадана — это уникальная возможность для каждого верующего приблизиться к Аллаху, получить прощение грехов и обрести духовное обновление. Эти ночи напоминают нам о том, что истинное богатство заключается не в материальных благах, а в близости к Творцу.
Признаки Ночи предопределения
От ‘Убады ибн Самита сообщается, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) о признаках Ночи предопределения сказал: «Признаком Ночи предопределения является то, что эта ночь чистая и светлая, а луна в ней словно блистает. Она тихая и спокойная, ни холодная, ни жаркая. В эту ночь не позволяют метать звезды, пока не наступит утро. И еще одним ее признаком является то, что солнце на утро восходит ровное, без лучей, подобно луне в ночь полнолуния, и шайтанам в этот день не разрешается выйти вместе с ним». Ахмад 5/324. Хафиз аль-Хайсами в “Маджма’у-ззауаид” сказал, что все передатчики хадиса заслуживают доверия, а хафиз Ибн Касир назвал иснад хорошим. См. “Тафсир Ибн Касир” 4/255. Шейх Ибн ‘Усаймин говорил: “Что же касается сообщений о том, что в эту ночь собаки не лают или лают редко, то они не являются правдивыми”. См. «Шархуль-мумти’» 6/499.
Но нет сомнения в том, что каждый мусульманин, который искренне и правильно поклонялся Аллаху в последние десять ночей Рамадана, получит обещанную великую награду за поклонение в Ночь предопределения, даже если он и не узнал о том, когда именно была эта Ночь!
Помните, что эти ночи могут стать началом вашего духовного перерождения. Аллах дарует прощение и милость тем, кто искренне ищет Его довольства. Пусть Всевышний Аллах дарует нам возможность провести эти ночи с пользой и принять наши поклонения. Пусть каждый из нас использует эти благословенные дни максимально плодотворно, и пусть Аллах примет наши намазы и ду'а, дарует нам прощение и направит нас на путь праведности. Аминь!
The significance of the last ten nights of Ramadan...
It is reported that ‘Aisha asked the Prophet (ﷺ): “O Messenger of Allah, tell me, if I come to know the Night of Decree, what should I say?” He said: “Say: ‘O Allah, indeed You are the Forgiving, You love forgiveness, so forgive me!’” Tirmidhi, Ibn Majah, al-Hakim. Imam Abu Isa al-Tirmidhi, al-Hakim, and Sheikh al-Albani classified this hadith as authentic. See "Sahih al-Jami'" 4423.
Praise be to Allah, Whom we praise and from Whom we seek help and forgiveness. We seek refuge in Allah from the evil of our souls and bad deeds. Whoever Allah guides, no one can mislead, and whoever He leaves astray, no one can guide. We testify that there is no deity worthy of worship except Allah alone, and we testify that Muhammad is His servant and Messenger.
InshaAllah, we are approaching the best nights of the year — a special time for Muslims filled with spirituality, worship, and striving for Allah's pleasure. The last ten nights of this blessed month hold a special status and value. These nights are considered the most important and significant in the Islamic Hijri calendar, and their importance is emphasized both in the Qur'an and in the Sunnah of Prophet Muhammad (peace and blessings be upon him). Allah (Glorified and Exalted) says:
"Indeed, We sent it down during a blessed night; indeed, We were to warn [mankind]. On that night, every wise matter is decreed." Surah "Ad-Dukhan," 44:3-4. Also, Allah (Glorified and Exalted) says:
"Indeed, We sent it down during the Night of Decree. And what will make you understand what the Night of Decree is?" Surah "Al-Qadr," 97:1-2.
"The Night of Decree is better than a thousand months." Surah "Al-Qadr," 97:3.
"The angels and the Spirit descend therein by permission of their Lord for every matter. Peace it is until the emergence of dawn." Surah "Al-Qadr," 97:4-5.
Qatadah said: "During this Night, the decrees for the following year are determined." See "Tafsir al-Tabari" 25/65.
Ibn 'Abbas (may Allah be pleased with him) narrated: "Allah Almighty sent down the entire Qur'an during the Night of Decree from the Preserved Tablet to the lowest heaven, to a place called 'Bayt al-Izzah,' where it remained among the stars. Afterward, Allah revealed the Qur'an to His Prophet (peace and blessings be upon him) through the angel Jibril in parts, depending on circumstances, over twenty-three years." See "Tafsir al-Tabari" 2/144, "Al-Mustadrak" by al-Hakim 2/530, and "Tafsir Ibn Kathir" 4/685. The authenticity of this report was confirmed by Imam al-Hakim, Hafiz Ibn Hajar, Sheikh al-Albani, and Sheikh Abdul-Qadir al-Arnaout.
Sheikh al-Albani said: "Scholars say that Ibn Abbas could not have made these words on his own but heard them from the Prophet (peace and blessings be upon him), for the Companions did not speak about hidden matters on their own." See "Silsilat al-Huda wa al-Nur" No. 410.
Anas ibn Malik (may Allah be pleased with him) narrated: "When Ramadan arrived, the Messenger of Allah (peace and blessings be upon him) said: 'Indeed, this month has come to you! In it is a night better than a thousand months. Whoever is deprived of its goodness is truly deprived!'" Ibn Majah 1644. The authenticity of this hadith was confirmed by Hafiz al-Munziri and Sheikh al-Albani. See "Sahih at-Targhib" 989, 990.
The Night of Decree gets its name because of the high rank it holds before Allah Almighty and its superiority over other nights and days. It is also named so because during this night, the lifespans and provisions of people are determined, along with everything that will happen during the year. See "Taysir al-Karim ar-Rahman" 1017.
The Messenger of Allah (peace and blessings be upon him) said: "On the Night of Decree, there are more angels on earth than pebbles." At-Tayalisi 2545, Ibn Khuzayma 2/223. Sheikh al-Albani classified this hadith as good. See "As-Silsilah as-Sahihah" 2205.
The Night of Decree is the absolute best night. Allah made it blessed, distinguished it from other nights by sending down the Qur'an, and made it more significant than a thousand months, equivalent to eighty-three years!
Hafiz Ibn Rajab said: "O one who has spent their life without acquiring any good! Use the Night of Decree to regain what was lost, for this night is equivalent to an entire lifetime!" See "Lata'if al-Ma'arif" 191.
Why are the last ten nights so important?
The last ten nights of Ramadan hold particular significance because the Laylatul Qadr (Night of Decree) is hidden within one of them. This is the night mentioned in the Qur'an as being "better than a thousand months." Surah "Al-Qadr," 97:3. This means that worship performed during this night equals worship spanning more than 83 years. On this night, the Qur'an began to be revealed to Prophet Muhammad ﷺ through the angel Jibril (peace be upon him).
Laylatul Qadr is not just one of the nights of Ramadan; it is a time when the gates of heaven are open, angels descend to Earth, and Allah accepts the prayers and supplications of His servants. During this night, destinies for the coming year are determined, and believers have the opportunity to change their lives by turning to Allah with a pure heart.
Although the exact date of Laylatul Qadr is unknown, Prophet Muhammad ﷺ indicated that it is hidden within one of the last odd-numbered nights of Ramadan: the 21st, 23rd, 25th, 27th, 29th, or 30th. This is done so that believers increase their efforts throughout all these nights, not limiting themselves to just one date. This is especially important in recent years when the precise start of the month of Ramadan is often uncertain.
The Prophet ﷺ said: "Seek Laylatul Qadr in the last ten nights of Ramadan." (Sahih al-Bukhari). This encourages Muslims to remain vigilant, pray, and remember Allah continuously, so as not to miss this invaluable opportunity. During these nights, Prophet Muhammad ﷺ himself intensified his worship. He ﷺ spent them praying, reciting the Qur'an, performing additional prayers (Taraweeh), and secluding himself in the mosque (I'tikaf).
The last ten nights of Ramadan are a time when a believer can achieve the highest degree of closeness to Allah. These nights remind us that our life is a journey toward Eternity, and every moment spent serving Allah is of immense value. They also teach us patience and perseverance. Seeking Laylatul Qadr requires effort and dedication, but the reward is immeasurably great. A believer must understand that every minute spent in worship can become a turning point in their life.
The last ten nights of Ramadan are a unique opportunity for every believer to draw closer to Allah, receive forgiveness for sins, and experience spiritual renewal. These nights remind us that true wealth lies not in material possessions but in closeness to the Creator.
Signs of the Night of Decree
From Ubada ibn Samit, it is reported that the Messenger of Allah (peace and blessings be upon him) described the signs of the Night of Decree: "The sign of the Night of Decree is that it is a clear and bright night, and the moon shines brightly. It is calm and peaceful, neither cold nor hot. During this night, stars are not allowed to fall until morning. Another sign is that the sun rises evenly in the morning, without rays, like the moon on the night of the full moon, and devils are not permitted to rise with it." Ahmad 5/324. Hafiz al-Haythami in "Majma'u-Zawa'id" stated that all narrators of the hadith are trustworthy, and Hafiz Ibn Kathir classified the isnad as good. See "Tafsir Ibn Kathir" 4/255. Sheikh Ibn 'Uthaymin said: "As for reports that dogs do not bark or bark rarely on this night, they are not truthful." See "Sharh al-Mumti'" 6/499.
But there is no doubt that every Muslim who sincerely and correctly worshipped Allah during the last ten nights of Ramadan will receive the promised great reward for worshiping on the Night of Decree, even if they did not know exactly when that Night was!
Remember, these nights can be the beginning of your spiritual rebirth. Allah grants forgiveness and mercy to those who sincerely seek His pleasure. May Allah grant us the opportunity to spend these nights beneficially and accept our worship. May each of us use these blessed days as productively as possible, and may Allah accept our prayers and duas, grant us forgiveness, and guide us to the path of righteousness. Ameen!
Ramazan'ın son on gecesinin önemi...
Rivayete göre, Aişe (ra), Peygamber Efendimiz’e (ﷺ) sormuştu: “Ey Allah’ın Elçisi, eğer Kader Gecesi’nin ne zaman olduğunu öğrenirsem, ne söylememi tavsiye edersiniz?” O da: “De ki: ‘Ey Allah’ım, gerçekten Sen affeden bir Rabb’sin ve affetmeyi sever Sin, beni de affet!’” demiştir. Tirmizi, İbn Mace, Hakim. İmam Ebu İsa Tirmizi, Hakim ve Şeyh Albani bu hadisi sahih olarak nitelendirmişlerdir. Bkz. "Sahih el-Cami'" 4423.
Hamd Allah’a mahsustur, O’ndan yardım ve mağfiret dileriz. Kendi nefislerimizin kötülüğünden ve kötü işlerimizden Allah’a sığınırız. Kimi Allah doğru yola iletirse, onu kimse saptıramaz ve kimi O sapıtırsa, onu kimse doğru yola getiremez. Şehadet ederiz ki, hiçbir ilah ibadete layık değildir ancak yalnız Allah, ve şehadet ederiz ki, Muhammed O’nun kulu ve elçisidir.
İnşallah, yılın en güzel gecelerine yaklaşıyoruz — Müslümanlar için ruhaniyat, ibadet ve Allah’ın razı olmasının arandığı özel bir dönem. Bu kutsal ayın son on gecesi özel bir statü ve değer taşır. Bu geceler İslam takviminde en önemli ve anlamlı gecelerdir ve önemi hem Kuran’da hem de Hz. Muhammed’in (aleyhisselam) Sünnet’inde vurgulanmaktadır. Allah (yüce olsun) şöyle buyurur:
"Şüphesiz, onu bir bereketli gecede indirdik; şüphesiz, insanları uyarmak için biz gönderdik. O gece her hikmetli emir ayrılır." Sure "Duhân," 44:3-4. Ayrıca Allah (yüce olsun) şöyle buyurur:
"Şüphesiz, onu Kader Gecesi’nde indirdik. Kader Gecesi nedir, bilemezsin." Sure "Kadr," 97:1-2.
"Kader Gecesi bin aydan hayırlıdır." Sure "Kadr," 97:3.
"Melekler ve Ruh O’nun emriyle her iş için o gece inerler. Barıştır o, sabaha kadar." Sure "Kadr," 97:4-5.
Katade demiştir ki: "Bu gecede, gelecek yıl için kararlar verilir." Bkz. "Tefsir Taberi" 25/65.
İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) rivayet etmiştir: "Allah Yüce, Kader Gecesi’nde Kuran’ı Korunan Levha’dan göklerin en altına, Bayt-ül İzzet adlı bir yere indirmiştir ve burada yıldızların arasındaydı. Bundan sonra Allah, Resulüne (aleyhisselam) Cebrail aracılığıyla duruma göre yirmi üç yılda parçalar halinde inmiştir." Bkz. "Tefsir Taberi" 2/144, "El-Mustadrak" el-Hakim 2/530 ve "Tefsir İbn Kesir" 4/685. Bu rivayetin güvenilirliğini İmam Hakim, Hafız İbn Hacer, Şeyh Albani ve Şeyh Abdulkadir el-Arnaut teyit etmiştir.
Şeyh Albani demiştir ki: "Alimler der ki, İbn Abbas bu sözleri kendi başına söyleyemezdi, bunları Resulullah’tan (aleyhisselam) duymuştu, çünkü Sahabeler gizli konularda kendi başlarına konuşmazlardı." Bkz. "Silseletü'l-Huda ve'n-Nur" No. 410.
Enes bin Malik (Allah ondan razı olsun) rivayet etmiştir: "Ramazan geldiğinde, Allah’ın Elçisi (aleyhisselam) şöyle dedi: 'Bu ay size geldi! İçinde bin aydan daha iyi bir gece var. Bu gecenin hayrından mahrum olan tamamen mahrumdur!'" İbn Mace 1644. Bu hadisin sahih olduğunu Hafız el-Münziri ve Şeyh Albani teyit etmiştir. Bkz. "Sahih et-Targib" 989, 990.
Kader Gecesi, Allah Yüce katında tuttuğu yüksek mevkiden dolayı bu ismi almıştır ve diğer gecelerden üstündür. Ayrıca bu gece insanlar için ömür ve rızk belirlenir ve yıl boyunca gerçekleşecek şeyler belirlenir. Bkz. "Taysirü'l-Kerim er-Rahman" 1017.
Resulullah (aleyhisselam) şöyle buyurmuştur: "Kader Gecesi’nde dünyadaki melekler yıldızların sayısından fazladır." Et-Teyalisî 2545, İbn Huzeyme 2/223. Şeyh Albani bu hadisi hasen olarak nitelendirmiştir. Bkz. "Es-Silsile es-Sahîha" 2205.
Kader Gecesi kesinlikle en iyi gece. Allah onu bereketli kılmış, Kuran’ı bu gece indirerek diğer gecelerden ayırt etmiş ve bin aydan daha değerli kılmıştır, bu da seksen üç yıla eşittir!
Hafız İbn Receb demiştir ki: "Yaşamını hiçbir iyi iş yapmadan harcayan kimse! Kader Gecesi’ni kullanarak kaybettiklerini geri kazan, çünkü bu gece bir ömrü kaplar!" Bkz. "Letâifü'l-Maarif" 191.
Son on gece neden bu kadar önemlidir?
Ramazan’ın son on gecesi özellikle önemlidir çünkü bu gecelerden birinde Lailatul Kadr (Kader Gecesi) saklıdır. Bu, Kuran’da "bin aydan daha hayırlı" olarak bahsedilen gece. Sure "Kadr," 97:3. Bu, bu gece yapılan ibadetin sekiz yıl aşkın süreye eşit olduğu anlamına gelir. Bu gece, Kuran Cebrail vasıtasıyla ilk defa Hz. Muhammed’e (aleyhisselam) indirilmeye başlandı.
Lailatul Kadr Ramazan’ın sıradan bir gecesi değil; gök kapılarının açık olduğu, meleklerin dünyaya indiği ve Allah’ın kullarının dualarını kabul ettiği bir zamandır. Bu gece, önümüzdeki yıl için kaderler belirlenir ve müminler temiz bir kalple Allah’a yönelerek hayatlarını değiştirebilirler.
Kader Gecesi’nin tam tarihi bilinmemekle birlikte, Hz. Muhammed (aleyhisselam) bu gecenin Ramazan’ın son on günündeki tek sayılı gecelerden birinde olduğunu belirtmiştir: 21., 23., 25., 27., 29. veya 30. Bu, inananların tüm bu gecelerde çabalarını artırmaları için yapılmıştır. Özellikle son yıllarda Ramazan ayının başlangıcı her zaman belirsiz olduğu için bu çok önemlidir.
Peygamber (aleyhisselam) şöyle buyurdu: "Kader Gecesi’ni Ramazan’ın son on gecesinde arayın." (Sahih el-Buhari). Bu, Müslümanları sürekli uyanık olmaya, dua etmeye ve Allah’ı anmaya teşvik eder, böylece bu değerli fırsatı kaçırmamak için. Bu gecelerde Hz. Muhammed (aleyhisselam) ibadetini yoğunlaştırmıştır. O, tarikat namazlarını kılmak, Kuran okumak, ekstra namazlar (Teravih) kılmak ve camide itikaf yapmak için bu geceleri değerlendirmiştir.
Ramazan’ın son on gecesi, bir müminin Allah’a en yakın olduğu zamandır. Bu geceler bize, yaşamımızın Ebediyet’e doğru bir yolculuk olduğunu hatırlatır ve Allah’a hizmet etmek için geçirilen her anın muazzam bir değeri olduğunu öğretir. Bunlar aynı zamanda sabır ve dayanma dersleridir. Kader Gecesi’ni aramak çaba ve adanma gerektirir, ancak ödül ölçülemez derecede büyüktür. Bir mümin, ibadetle geçirilen her dakikanın hayatının dönüm noktası olabileceğini anlamalıdır.
Ramazan’ın son on gecesi, her mümin için Allah’a yaklaşmak, günahlarının affını almak ve manevi yenilenme yaşamanın eşsiz bir fırsatıdır. Bu geceler bize gerçek zenginliğin maddi mallar değil, Yaratıcıya yakınlıkta olduğunu hatırlatır.
Kader Gecesi’nin İşaretleri
Ubade bin Samit’ten rivayet edildiğine göre, Allah’ın Elçisi (aleyhisselam) Kader Gecesi’nin işaretleri hakkında şunları söyledi: "Kader Gecesi’nin işareti, bu gecenin açık ve parlak olmasıdır, ay parlak bir şekilde parlar. Bu gece sakin ve huzurludur, ne soğuktur ne sıcaktır. Bu gece yıldızlar düşmeye izin verilmez, sabaha kadar. Başka bir işareti ise, güneş sabahleyin düzgün doğar, ışınları olmaz, tam ay gibi ve şeytanlar bu güne karışmazlar." Ahmed 5/324. Hafız el-Heysemi "Mecmau’z-Zevaid" adlı eserinde bu hadisin tüm nakledicilerinin güvenilir olduğunu belirtmiş, Hafız İbn Kesir ise senedini hasen olarak nitelendirmiştir. Bkz. "Tefsir İbn Kesir" 4/255. Şeyh İbn Üseymin şunu söylemiştir: "Bu gece köpeklerin havlamadığı veya nadiren havladığına dair rivayetler doğru değildir." Bkz. "Şerhu'l-Münti'" 6/499.
Ancak şüphe yok ki, Ramazan’ın son on gecesinde samimi ve doğru bir şekilde Allah’a kulluk eden her Müslüman, Kader Gecesi olduğundan haberdar olsun ya da olmasın, vaat edilen büyük ödülü alacaktır!
Unutmayın, bu geceler manevi yeniden doğuşunuzun başlangıcı olabilir. Allah, samimi olarak razı olmasını arayanlara af ve merhamet bahşeder. Allah bize bu geceleri faydalı bir şekilde geçirmemize vesile etsin ve ibadetlerimizi kabul eylesin. Her birimiz bu kutsal günleri mümkün olduğunca verimli bir şekilde kullansın, Allah namazlarımızı ve dualarımızı kabul eylesin, bize affetsin ve bizi doğruluk yoluna iletmesin. Âmin!
Domethënia e dhjetë netëve të Fundit Të Ramazanit...
Është raportuar se Aisha (ra) pyeti Profetin (ﷺ): “O i Dërguari i Allahut, përshkruaj për mua, nëse e di Naten e Prezantimit, çfarë duhet të them?” Ai tha: “Thuaj: ‘O Allah, me të vërtetë Ti je i Falënderueshmi, Ti e don faljen, prandaj më fal mua!’” Tirmidhi, Ibn Majah, Hakim. Imam Abu Isa Tirmidhi, Hakim dhe Shejh Albani e klasifikuan këtë hadith si të vlefshëm. Shiko "Sahih al-Jami'" 4423.
Lavdia i takon Allahut, Neve që Ne kemi lavdi dhe nga Ne kërkojmë ndihmën dhe faljen. Ne kërkojmë mbrojtje nga keqja e shpirtit tonë dhe veprat e këqija. Kushdo që Allah e udhëheq në rrugën e drejtë, askush nuk mund ta humbasë, dhe kushdo që Ai e lë pas, askush nuk mund ta udhëheqë. Ne dëshmojmë se nuk ka zot që meriton adhurimin përveç Allahut të Vetëm, dhe ne dëshmojmë se Muhamedi është rob dhe i dërguari i Tij.
Në shpresë se po i afrohemi në ditët më të mira të vitit — një kohë speciale për muslimanët, e mbushur me shpirtërim, adhurim dhe aspirim për kënaqësinë e Allahut. Dhjetë netët e fundit të këtij muaji të bendefishëm kanë një statut dhe vlerë të veçantë. Këto netë konsiderohen si më të rëndësishmet dhe më të rëndësishmet në kalendarin hijri të Islams, dhe rëndësia e tyre është nënvizuar si në Kur’an, ashtu edhe në Sunnetën e Profetit Muhamedit (paqe dhe blerësi mbi të). Allah (i lartësuar dhe i madhëruar) thotë:
"Ne e ulëm atë në një natë të bendefishme; ne jemi ata që paralajmërojmë. Në këtë natë, çdo vendim i urtë përcaktohet." Surja "Ad-Dukhan," 44:3-4. Po ashtu, Allah (i lartësuar dhe i madhëruar) thotë:
"Ne e ulëm atë në Natën e Prezantimit. Çfarë do të të bëjë të kuptosh çfarë është Nata e Prezantimit?" Surja "Al-Qadr," 97:1-2.
"Nata e Prezantimit është më e mirë se një mijë muaj." Surja "Al-Qadr," 97:3.
"Engjëjt dhe frymi bien në të nga leja e Zotit për çdo gjë. Paqe është derisa të ngrihet zorreshi." Surja "Al-Qadr," 97:4-5.
Katada tha: "Në këtë natë, gjithçka për vitin vijues përcaktohet." Shiko "Tefsir al-Tabari" 25/65.
Ibn 'Abbas (Allah të jetë i kënaqur me të) e transmetoi: "Allah i Lartësuar e ulë Kuranin në Natën e Prezantimit tërësisht dhe menjëherë nga Tabela e Ruajtur në qiellin më të ulët, në një vend të quajtur 'Shtëpia e Madhërlsisë', ku ai qëndroi në vendet e zbritjes së yjeve. Pas kësaj, Allah e dërgoi Kuranin Peshkoptarit të Tij (paqe dhe blerësi mbi të) nëpërmjet engjëjt Jibriil në pjesë, sipas rrethanave, për një periudhë prej njëzet e tre vitesh." Shiko "Tefsir al-Tabari" 2/144, "Al-Mustadrak" nga al-Hakim 2/530 dhe "Tafsir Ibn Kathir" 4/685. Autentiteti i këtij raporti u konfirmua nga Imam al-Hakim, Hafiz Ibn Hajar, Shejh Albani dhe Shejh Abdul-Qadir al-Arnaout.
Shejh Albani tha: "Studiusit thonë se Ibn Abbas nuk mund të ketë thënë këto fjalë nga vetja e tij, por i dëgjoi këto nga Profeti (paqe dhe blerësi mbi të), sepse shoqërit e tij nuk flisnin për çështje të fshehta nga vetja e tyre." Shiko "Silsilat al-Huda wa al-Nur" Numër 410.
Anas ibn Malik (Allah të jetë i kënaqur me të) e transmetoi: "Kur arriu Ramadanin, i Dërguari i Allahut (paqe dhe blerësi mbi të) tha: 'Ky muaj ka ardhur për ju! Në të ka një natë më të mirë se një mijë muaj. Kushdo që e humbon mirën e kësaj nate, ka humbur plotësisht!'" Ibn Majah 1644. Vlefshmëria e këtij hadith u konfirmua nga Hafiz al-Munziri dhe Shejh Albani. Shiko "Sahih at-Targhib" 989, 990.
Nata e Prezantimit mori emrin e saj për shkak të pozicionit të lartë që ka para Allahut të Lartësuar dhe përparësisë së saj ndaj netëve dhe ditëve të tjera. Gjithashtu, sepse në këtë natë përcaktohen jetët dhe provizionet e njerëzve, si dhe gjithçka që do të ndodhë gjatë vitit. Shiko "Taysir al-Karim ar-Rahman" 1017.
I Dërguari i Allahut (paqe dhe blerësi mbi të) tha: "Në Natën e Prezantimit, ka më shumë engjëll në Tokë se sa gurale të vegjël." At-Tayalisi 2545, Ibn Khuzayma 2/223. Shejh Albani e klasifikoi këtë hadith si të mirë. Shiko "As-Silsilah as-Sahihah" 2205.
Nata e Prezantimit është absolutisht nata më e mirë. Allah e bëri të bendefishme, e dallon nga netët e tjera duke dërguar Kuranin në të dhe e bëri më të rëndësishme se një mijë muaj, që është e barabartë me tetëdhjetë e tre vite!
Hafiz Ibn Rajab tha: "O ai që ka shpenzuar jetën e tij pa fituar asgjë të mirë! Përdor Naten e Prezantimit për të fituar atë që ke humbur, sepse kjo natë është e barabartë me një jetë të tërë!" Shiko "Lata'if al-Ma'arif" 191.
Pse janë dhjetë netët e fundit kaq të rëndësishme?
Dhjetë netët e fundit të Ramadanit kanë një rëndësi të veçantë sepse në njërën prej tyre fshehet Lailatul Qadr (Nata e Prezantimit). Kjo është nata për të cilën thuhet në Kuran se është "më e mirë se një mijë muaj." Surja "Al-Qadr," 97:3. Kjo do të thotë se adhurimi i kryer në këtë natë është i barabartë me adhurimin që zgjat mbi tetëdhjetë e tre vite. Në këtë natë, Kuranit i doli fillimi i zbrazjes së tij për Profetin Muhamedin ﷺ përmes engjëllit Jibriil (paqe dhe blerësi mbi të).
Lailatul Qadr nuk është thjesht një natë e Ramadanit; kjo është një kohë kur portat e qiellit janë të hapura, engjëjt bien në Tokë dhe Allah i pranon lutrat dhe thirrat e robërve të Tij. Në këtë natë, fatet e njerëzve për vitin e ardhshëm përcaktohen dhe besimtarët kanë mundësinë të ndryshojnë jetën e tyre duke u kthyer tek Allah me një zemër të pastër.
Edhe pse data e saktë e Lailatul Qadr është e panjohur, Profeti Muhamedi ﷺ tregoi se ajo është fshehur në njërën nga netët e fundit jo të çiftëzuara të Ramadanit: 21-tën, 23-tën, 25-tën, 27-tën, 29-në, ose 30-en. Kjo bëhet në mënyrë që besimtarët të rrisin përpjekjet e tyre gjatë të gjitha këtyre netëve, pa u kufizuar në një datë të vetme. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në vitet e fundit, kur fillimi i muajit Ramadanit është gjithmonë në pyetje.
Profeti ﷺ tha: "Kërkojeni Lailatul Qadr në dhjetë netët e fundit të Ramadanit." (Sahih al-Bukhari). Kjo inkurajon muslimanët të mbeten vigjilentë, të luten dhe të kujtojnë Allah vazhdimisht, në mënyrë që të mos e humbasin këtë mundësi të padispozueshme. Gjatë këtyre netëve, Profeti Muhamedi ﷺ vetë intensifikoi adhurimin. Ai ﷺ i përdori ato për të lutur, lexuar Kuranin, kryer namaze shtesë (Tarawih) dhe për t'u larguar në xhami (I'tikaf).
Dhjetë netët e fundit të muajit Ramezan janë koha kur besimtarët mund të arrijnë shkallën më të lartë të afërimit me Allahun. Këto netë na kujtojnë se jeta jonë është një udhëtim drejt Eternitetit dhe çdo moment i kaluar në shërbim të Allahut ka një vlerë të madhe. Këto netë gjithashtu na mësojnë durim dhe ngurtësinë. Kërkimi i Nëntës së Prezantimit (Laylatul-Qadr) kërkon përpjekje dhe dedikim, por shpërblimi për këtë është jashtëzakonisht i madh. Besimtari duhet të kuptojë se çdo minutë e kaluar në adhurim mund të bëhet një moment ndryshues në jetën e tij.
Dhjetë netët e fundit të Ramezanit janë një mundësi unike për çdo besimtar që të afrohet Allahut, të marrë falje për mëkatet dhe të përjetojë ringjalljen spirituale. Këto netë na kujtojnë se pasuria e vërtetë nuk qëndron në mirësitë materiale, por në afërshmërinë me Krijuesin.
Shenjat e Nëntës së Prezantimit
Nga ‘Ubadah ibn Samit raportohet se i dërguari i Allahut (paqe dhe bekoja prej Allahut mbi të) lidhte me shenjat e Nëntës së Prezantimit duke thënë: "Shenja e Nëntës së Prezantimit është se ajo është një natë e pastër dhe e ndritshme, dhe hëna aty duket sikur nxjerr dritë. Ajo është e qetë dhe e qëndrueshme, as e ftohtë as e nxehtë. Në këtë natë yjet nuk lejohen të bien derisa të vijë mëngjesi. Dhe një tjetër shenjë e saj është se dielli në mëngjes ngrihet i lëmuar, pa rreze, ngjashëm me hënën në natën e plotë hënore, dhe shaitanëve nuk u lejohet të dalin bashkë me të." Ahmad 5/324. Hafiz al-Haythami në "Majma'uz Zawaid" tha se të gjithë transmetuesit e hadithit janë të besueshëm, dhe hafizi Ibn Kathir e ka klasifikuar isnad-in si të mirë. Shih "Tafsir Ibn Kathir" 4/255. Sheiku Ibn 'Usaymin tha: "Për sa i përket lajmeve se në këtë natë qenët nuk barkojnë ose barkojnë rrallë, ato nuk janë të vërteta." Shih "Sharhul Mumti'" 6/499.
Por nuk ka dyshim se çdo musliman që ka adhuruar Allahun me zemër të pastër dhe në mënyrë të drejtë në dhjetë netët e fundit të Ramezanit do të marrë shpërblimin e madh të premtuar për adhurimin në Nëntën e Prezantimit, edhe nëse ai nuk e ka ditur pikërisht kur ka qenë kjo natë!
Kujtoni se këto netë mund të jenë fillimi i rinaskjes spirituale të juaj. Allah i jep faljen dhe mëshirën për ata që kërkojnë me zemër të pastër të Tij të qenë të kënaqur. Le të na japë Zoti ynë mundësinë të kalonim këto netë me përfitim dhe të pranojë adhurimet tona. Le të përdorim secili nga ne këto ditë të benxhatura në mënyrën më të frytshme, dhe le të na pranojë Allah namazet dhe du'a-t tona, të na jepë falje dhe të na udhëzojë në rrugën e drejtë. Ameen!